Kurs walutowy może być kształtowany przez popyt i podaż, lub poprzez władze monetarne, co zależy od tego jaki w danym kraju jest system. Jednym z działań rządu mających wpływ na kurs walutowy jest rewaluacja. Co to takiego? Na czym polega mechanizm rewaluacji i jakie wywołuje skutki?
Czym jest rewaluacja pieniądza?
Tak jak już wspomnieliśmy na wstępie, kurs walutowy może być zależy od popytu i podaży. Dzieje się tak w systemie płynnego kursu walutowego. Kiedy przy stałej podaży zainteresowanie walutą zaczyna wzrastać, ta zaczyna się umacniać. Kiedy z kolei przy stałej podaży zainteresowanie walutą jest coraz mniejsze, ta zaczyna słabnąć.
Zupełnie inaczej kurs walutowy jest kształtowany w systemie stałego kursu walutowego. Wtedy też o jego wysokości decyduje rząd i bank centralny. W systemie stałego kursu walutowego władza ustala stały kurs w odniesieniu do wybranej waluty zagranicznej lub koszyka walutowego (na którego składa się kilka walut) i dąży do jego utrzymania, poprzez stosowanie interwencji walutowych.
Jednym z działań rządu mających wpływ na wysokość kursu walutowego jest rewaluacja. Na czym polega jej działanie? Mówiąc najprościej na podwyższeniu wartości waluty krajowej względem wybranej waluty zagranicznej lub koszyka walutowego, do której dochodzi na skutek interwencji rządu lub władz monetarnych.
W tym miejscu warto wspomnieć, że odwrotnością rewaluacji jest dewaluacja. Tłumacząc dokładniej, dewaluacją nazywa się obniżenie wartości waluty krajowej względem wybranej waluty zagranicznej lub koszyka walutowego w systemie stałego kursu walutowego. Podobnie jak rewaluacja ma charakter administracyjny lub ustawowy.
Jakie ma skutki?
Chyba nikogo nie trzeba przekonywać co do tego, że zmiana kursu walutowego, zwłaszcza znacząca, może nieść poważne skutki i jest widoczna w wielu sektorach gospodarki. Jeśli chodzi o rewaluację, ta może przede wszystkim przyczyniać się do spadku cen, a więc do spowolnienia inflacji. Jak to się dzieje?
Na skutek podwyższenia wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej, maleje eksport. Przy niskim eksporcie produkcja zostaje na rynku krajowym, co oznacza wzrost podaży. Zgodnie z prawem popytu i podaży, na skutek wzrostu podaży, dochodzi do spadku cen. Patrząc z innej strony warto wspomnieć, że rewaluacja waluty może prowadzić też do wzrostu importu. Dlaczego?
Podwyższenie wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej, czyli rewaluacja pieniądza, polega na obniżeniu kursu walutowego, a więc na spadku ceny waluty zagranicznej. Mówiąc inaczej, po rewaluacji za jedną jednostkę waluty zagranicznej trzeba zapłacić mniej jednostek waluty krajowej, co sprawia, że import staje się bardziej opłacalny.
Warto wspomnieć też, że na skutek rewaluacji kraj staje się droższy, przez co może dość do spadku aktywności turystycznej. To szczególnie ważne w przypadku krajów, które z turystyki się utrzymują. W warunkach rewaluacji do gospodarki może napływać jednak kapitał zagraniczny pochodzący od inwestorów, którzy na obcych rynkach szukają dochodowych aktywów.
Inne podobne pojęcia
Są takie pojęcia w ekonomii, które nie dość, że podobnie brzmią, to jeszcze mają podobne znaczenie. Nic więc dziwnego, że tak wiele osób je ze sobą myli. Do pojęć, które bywają mylone z rewaluacją oprócz dewaluacji należy deprecjacja, aprecjacja i denominacja. Warto wiedzieć, co oznaczają, tak żeby ich nie mylić. Chociaż różnica między nimi może wydawać się niewielka, w praktyce jest duża.
Pierwszym z pojęć o podobnym znaczeniu do rewaluacji jest deprecjacja (nie mylić ze wspomnianą już dewaluacją). Definiuje się ją jako spadek wartości waluty krajowej w odniesieniu do wybranej waluty zagranicznej w systemie płynnego kursu walutowego. Może być wywołana zmianą stóp procentowych albo być skutkiem jakiegoś zdarzenia gospodarczego. Deprecjacja często ma miejsce przy wysokiej inflacji.
Kolejnym pojęciem jest aprecjacja, która jest odwrotnością deprecjacji. Definiuje się ją jako wzrost wartości waluty krajowej względem wybranej waluty zagranicznej. Aprecjacja, podobnie jak deprecjacja, ma miejsce w systemie płynnego kursu walutowego. Również może być wywołana zmianą stóp procentowych. Często dochodzi do niej w warunkach deflacji.
Ostatnim pojęciem jakie warto wytłumaczyć mówiąc o kształtowaniu się kursów walutowych jest denominacja. Można definiować ją jako wymianę starej waluty na nową, co następuje poprzez obniżenie nominałów. Denominacja ma charakter czysto techniczny i zawsze zachodzi w pewnej proporcji. Jej głównym celem jest ułatwienie przeprowadzania rozliczeń.
Trzeba przyznać, że przeciętna osoba może nie rozróżniać tych pojęć, natomiast osoba, która chce inwestować na rynku forex, powinna. Każde z nich może wpływać na kursy walutowe, a co za tym idzie, może wpłynąć na osiągane zyski.
Rewaluacja waluty w 2015 roku miała miejsce w Szwajcarii, kiedy to władze kraju zadecydowały o uwolnieniu kursu franka szwajcarskiego, który od 2011 roku był sztywny względem euro. Działania szwajcarskiego rządu wpłynęły nie tylko na gospodarkę Szwajcarii, ale także na wiele innych gospodarek (w tym na gospodarkę Polski), co jest widoczne do dziś.