Istnieje wiele wskaźników, które służą do wyceny mnożnikowej. Do najpopularniejszych należą cena do zysku (C/Z) oraz cena do wartości księgowej (C/WK). Jednak w latach 2018 – 2021 bardzo dużą popularnością (szczególnie na amerykańskim rynku akcji) cieszył się wskaźnik cena do sprzedaży. Wskaźnik ten miał być pomocny w wycenie młodych spółek, które jeszcze nie są w stanie wygenerować zysków ze swojej działalności operacyjnej. Kiedy przeczytasz artykuł dowiesz się:
- jak obliczyć wskaźnik C/S;
- w jaki sposób go interpretować.
Wskaźnik C/S — co to jest?
Definicja wskaźnika jest bardzo prosta. Jest to kapitalizacja przedsiębiorstwa podzielona przez sprzedaż. Kapitalizacja jest to inaczej wycena rynkowa przedsiębiorstwa. Wylicza się ją poprzez pomnożenie ceny rynkowej akcji przez liczbę akcji wyemitowanych przez przedsiębiorstwo.
Jeśli chodzi o sprzedaż, to tutaj istnieje wiele sposobów liczenia wskaźnika. Część analityków stosuje do wyceny sumę przychodów ze sprzedaży za ostatnie 4 kwartały. Ich argumentem jest to, że stosowanie miar z raportów rocznych jest opóźnione w stosunku do rozwoju firm. W szczególności chodzi tu o młode firmy, które potrafią rosnąć w dwucyfrowym tempie z kwartału na kwartał.
Innym sposobem jest wzięcie prognozy przychodów na najbliższy rok. Zwolennicy tej metody mówią, że rynek dyskontuje przyszłość, więc nie ma sensu używać miar z przeszłości. Wadą takiego rozwiązania jest to, że prognozy analityków mogą czasem znacznie rozminąć się z rzeczywistością.
Ostatni sposób to po prostu wzięcie przychodów za ostatni rok obrotowy. Zwolennicy takiego rozwiązania są zdania, że przychody wzięte z ostatniego raportu rocznego są najbardziej wiarygodne. Wadą takiego rozwiązania jest to, że są to najstarsze dane, które mogą już znacząco odbiegać od obecnej skali działania przedsiębiorstwa.
Jak obliczyć wskaźnik?
Cena do sprzedaży to bardzo prosty mnożnik. Nie ma także problemów z samodzielnym wyliczeniem wartości tego wskaźnika. Wystarczy tylko pozyskać informację o kapitalizacji przedsiębiorstwa oraz o przychodach ze sprzedaży. Pierwsza informacja jest dostępna za darmo na wielu portalach związanych z tematyką giełdową. Oprócz tego należy pozyskać informacje o przychodach przedsiębiorstwa. Można to zrobić za pośrednictwem sprawozdania finansowego. Informacja o przychodach znajduje się w rachunku zysków i strat. Tu już od inwestora zależy czy woli wziąć dane roczne, czy kwartalne. Innym sposobem jest skorzystanie z danych publikowanych na stronach internetowych. Czasami na portalach już wyliczony jest wskaźnik C/S dla wybranych spółek.
W celu lepszego wyjaśnienia jak wylicza się wskaźnik C/S warto posłużyć się przykładem. Kapitalizacja spółki Dino na dzień 14 marca 2023 roku wynosiła 40,45 mld zł. Przychody spółki za 4 ostatnie kwartały wyniosły 17,97 mld zł (IV Q 2021 – III Q 2021). Oznacza to, że wskaźnik C/S wyniósł na ten dzień 2,25. Poniżej fragment raportu za III Q 2022 roku spółki Dino. Z niego zaczerpnięto większość danych na temat przychodów za ostatnie 4 kwartały.
Interpretacja wskaźnika C/S
Należy mieć na uwadze, że nie ma ogólnie przyjętej normy odnośnie wielkości tego wskaźnika. Z tego powodu należy zestawić cenę do sprzedaży z:
- historycznymi miarami wskaźnika dla spółki
- średnią C/S dla sektora
Historyczne miary dla wskaźnika można wyliczyć samemu albo za pośrednictwem portali agregujących takie dane. Dla amerykańskich spółek takim portalem może być https://ycharts.com/ . Dzięki porównaniu z historycznymi wartościami można zobaczyć czy obecna wycena odbiega od średniej. Pamiętać należy, że czasami wzrost wskaźnika może wynikać ze zmiany modelu biznesowego albo spadkowi rynkowych stóp procentowych, które podnoszą wyceny firm.
Średnia wartość C/S do sektora może być dobrym benchmarkiem. Pamiętać jednak należy, że samo odniesienie sektora może być złudne. Czasami wyższa wycena analizowanej spółki na tle sektora może wynikać z czynników fundamentalnych (bardziej marżowa nisza, czy dywersyfikacja sektorowa).
Ważny jest także sposób księgowania przychodów. Załóżmy, że działają dwie firmy mające platformy e-commerce. Jedna sprzedaje własne produkty i generuje 100 mln zł przychodów, druga pobiera 5% prowizji za zawarcie transakcji. Jej przychody wynoszą 5 mln zł. Wskaźnik C/S obu firm może być różny. Jednak wynikać to będzie z różnych modeli biznesowych.
Im wyższy wskaźnik C/S tym teoretycznie droższa jest dana firma. Wskaźnik na poziomie 5 oznacza, że inwestor wycenia 1$ przychodów spółki na 5$. Na sam wielkość wskaźnika mają wpływ także perspektywy danego przedsiębiorstwa. Jeśli spółka rośnie w tempie 50% rocznie, to naturalne jest, że inwestorzy mają nadzieję na kontynuowanie podobnego tempa wzrostu w przyszłości. Oprócz tego przedsiębiorstwa z potencjalnie większą marżą operacyjną (np. spółki technologiczne) mogą być wyceniane wyżej pod względem wskaźnika C/S. Jest to logiczne, ponieważ 1$ przychodu firmy z marżą operacyjną na poziomie 30% jest warty więcej niż 1$ przychodu z marżą operacyjną na poziomie 5%.
Wady i zalety wskaźnika
Jedną z największych zalet miary C/S jest to, że bardzo łatwa do zrozumienia. Kolejną zaletą jest to, że miara ta jest bardzo rozpowszechniona i nie ma problemu ze znalezieniem informacji na temat wskaźnika na darmowych portalach o tematyce giełdowej.
Wadą wskaźnika jest to, że nie jest wystandaryzowany. Poziom wskaźnika C/S na poziomie 2 albo 5 niewiele mówi o tym czy jest drogo, albo tanio. Można co najwyżej odwołać się do historycznych albo sektorowych miar, aby sprawdzić, czy spółka jest wyceniana z premią, czy z dyskontem do rynku.
Wskaźnik nie nadaje się także do porównania ze sobą spółek działających w innych branżach. Wynika to z tego, że każdy sektor gospodarki ma inną charakterystykę (konkurencję, rentowność, bariery wejścia na rynek itp.).
Powiązane wpisy:
Wskaźnik płynności gotówkowej (Cash ratio) Czym jest wskaźnik EBITDA? Jak z niego korzystać? Czym jest wskaźnik ROE i jak go używać? Wskaźnik C/WK (cena do wartości księgowej) 
Wskaźnik DMI (Directional Movement Index) – jak działa? 
Wskaźnik AD (Accumulation/Distribution) 
Wskaźnik zmiany ROC – czym jest i jak działa? Czym jest wskaźnik ROA i jak go używać? Wskaźnik rotacji zobowiązań – co to jest? Wskaźnik Parabolic SAR (Stop and Reversal)
