Dywidenda jest jednym ze sposobów na zwrot akcjonariuszom nadwyżki kapitału przez firmę. Inwestorzy dywidendowi dokonują selekcji spółek m.in. na podstawie wielkość dywidendy wypłacanej przez przedsiębiorstwo. Wskaźnik dywidendy na akcję (DPS) jest często kryterium doboru akcji dla inwestorów dywidendowych. W dzisiejszym artykule czytelnik dowie się:
- czym jest dywidenda
- jak obliczyć wskaźnik DPS
- w jaki sposób interpretować wskaźnik
Czym jest dywidenda?
Dywidenda jest to wypłata gotówki właścicielom danej firmy. Źródłem finansowania dywidendy jest zysk z danego roku albo niepodzielony zysk netto z lat poprzednich. Regularna wypłata dywidendy jest sygnałem, jakie przedsiębiorstwo wysyła rynkowi, że prowadzi dochodowy biznes. Szczególnym ciekawym przykładem są firmy, które nazywa się dywidendowymi arystokratami albo dywidendowymi królami. Dywidendowi arystokraci są to spółki, które od ponad 25 lat regularnie wypłacają dywidendę swoim akcjonariuszom. Co więcej, w każdym roku podnoszą wielkość wypłacanej dywidendy na akcję. Z kolei dywidendowi królowie to spółki, które dokonują takiej czynności przez ponad 50 lat.
Gdzie inwestor może się dowiedzieć, ile spółka wypłacała w poszczególnych latach dywidendy swoim akcjonariuszom? Istnieje wiele stron internetowych, które agregują dane o wypłatach dywidendy przez spółki giełdowe. Jeśli chcemy to zrobić samemu, trzeba poszukać informacji w sprawozdaniach finansowych i komunikatach giełdowych. Najbardziej wiarygodnym zestawieniem jest sprawozdanie finansowe spółki. W rachunku przepływów z działalności finansowej otrzymamy informacje o wypłaconej dywidendzie w danym okresie obrachunkowym.
Wskaźnik dywidendy na akcję — jak obliczyć?
DPS można bardzo łatwo obliczyć samemu. Wystarczy zastosować następujący wzór:
Wypłacona dywidenda akcjonariuszom nieuprzywilejowanym co do dywidendy / liczba akcji zwykłych.
Kim jest akcjonariusz nieuprzywilejowany co do dywidendy? Jest to posiadacz akcji zwykłej, która nie ma prawa do specjalnej dywidendy. Wskaźnik DPS pozwala na sprawdzenie, ile dywidendy dostanie posiadacz akcji zwykłych. Jak nietrudno się domyślić wskaźnik dywidendy na akcję zależy od:
- wartość wypłaconej dywidendy,
- liczby akcji zwykłych.
Wartość wypłaconych dywidend
Jeśli firma zwiększy kwotę przeznaczaną na dywidendę i nie zwiększy liczby akcji, to wskaźnik dywidendy na akcję wzrośnie. Są dwa sposoby na zwiększenie kwoty wypłaconej dywidendy:
- zwiększenie zysku netto i niezmienienie dividend payout
- zwiększenie dividend payout
Na samym początku warto wyjaśnieć czym jest dividend payout. Jest to wskaźnik, który zestawia ze sobą wartość wypłaconej dywidendy z poziomem zysku netto. Im mniejsza część zysku jest przeznaczane na dywidendę, tym niższe jest dividend payout.
W pierwszym przypadku przedsiębiorstwo, aby zwiększyć wartość wypłaconej dywidendy, musi zwiększyć poziom zysku netto. Wzrost zysku netto może odbyć się poprzez podniesienie marży netto. Innym sposobem na wzrost zysku jest zwiększenie przychodów i utrzymanie marży. Większy zysk netto to większy kawałek tortu do podziału między akcjonariuszy.
Istnieje także druga droga do zwiększenia wskaźnika DPS. Jest nim przeznaczenie większej części zysku niż w roku poprzednim. „Na chłopski rozum” wydaje się, że maksymalny dividend payout może wynieść 100%. Nic bardziej mylnego. Przedsiębiorstwo może posiłkować się „zatrzymanymi” zyskami z lat ubiegłych, aby finansować wypłatę dywidendy. Takie zatrzymane zyski pomagają też w sytuacji kiedy przedsiębiorstwo chwilowo generuje stratę netto.
Zmiana liczby akcji zwykłych
Kolejną możliwością, jaka powoduje, że wskaźnik dywidendy na akcję wzrasta, jest zmniejszenie mianownika. W jaki sposób spółka może zmniejszyć liczbę akcji? Przedsiębiorstwo może przeprowadzić skup akcji w celu umorzenia. Kwota przeznaczona na skup jest widoczna w przepływach pieniężnych z działalności finansowej.
W celu wyjaśnienia tego zagadnienia posłużę się przykładem. Firma A generuje każdego roku 100 mln zł zysku netto, który przeznacza po połowie na skup akcji oraz wypłatę dywidendy. Załóżmy, że przez 3 lata cena jednej akcji się nie zmienia i wynosi 50 zł. Firma przed pierwszym skupem miała 20 mln akcji.
| Rok 1 | Rok 2 | Rok 3 | Rok 4 | |
| zysk netto | 100 mln zł | 100 mln zł | 100 mln zł | 100 mln zł |
| skup akcji | 50 mln zł | 50 mln zł | 50 mln zł | 50 mln zł |
| dywidenda | 50 mln zł | 50 mln zł | 50 mln zł | 50 mln zł |
| liczba skupionych akcji | 1 mln | 1 mln | 1 mln | 1 mln |
| l. akcji | 20 mln | 19 mln | 18 mln | 17 mln |
| DPS | 2,50 zł | 2,63 zł | 2,78 zł | 2,94 zł |
Na skutek spadku liczby akcji to wskaźnik dywidendy na akcję między 1 a 4 rokiem wzrosła o 17,6%. DPS wzrósł, mimo że wartość nominalna wypłaconej dywidendy nie zmieniła się istotnie!
Jak interpretować wskaźnik dywidendy na akcję?
Wskaźnik dywidendy na akcję jest jedną z miar, na którą zwracają uwagę inwestorzy dywidendowi. Najczęściej robią to poprzez spojrzenie na zmianę wskaźnika w długim terminie oraz zmianie dividend payout. Wzrost DPS przy spadku lub utrzymaniu się wskaźnika dividend payout na niezmienionym poziomie jest bardzo dobrym prognostykiem. Nieco gorsza sytuacja jest wtedy kiedy rośnie relacja dywidendy do wygenerowanego zysku netto. Istnieje wtedy ryzyko spadku wypłaty dywidendy w przyszłości.
Zmniejszenie poziomu DPS może być pierwszym sygnałem ostrzegawczym. Firmy decydują się na taki krok, kiedy potrzebują gotówki. Może to być sygnałem pogorszenia się sytuacji finansowej spółki. Czasem zdarza się sytuacja kiedy wstrzymanie wypłaty dywidendy może być rozsądną strategią. Tak może być kiedy przedsiębiorstwo ma szansę na inwestycję, która podniesie ROIC. Wtedy wstrzymanie dywidendy będzie korzystne również dla długoterminowych akcjonariuszy spółki.
Powiązane wpisy:
Czym jest stopa dywidendy? Definicja 
Prawo do dywidendy – Sprawdź co oznacza 
Odcięcie dywidendy – na czym polega? 
Dywidenda – co to jest? Jak ją obliczyć? Wskaźnik płynności gotówkowej (Cash ratio) Rachunek przepływów pieniężnych (cash flow) Wskaźnik C/WK (cena do wartości księgowej) Wskaźnik rotacji zobowiązań – co to jest? Rachunek zysków i strat – co przedstawia? 
Wskaźnik AD (Accumulation/Distribution)
