Każdy, kto inwestuje na rynku kapitałowym zetknął się z indeksami giełdowymi. Najpopularniejsze z nich (S&P 500, DAX 30, Dow Jones Industrial Average 30) są znane również osobom, które tylko trochę interesują się zagadnieniami finansowymi. W dzisiejszym artykule przybliżymy czym są indeksy giełdowe oraz w jaki sposób można w nie inwestować? Inwestowanie w indeksy giełdowe może być ciekawym pomysłem inwestycyjnych.
Czym jest indeks giełdowy?
Najprościej rzecz ujmując indeks giełdowy to wskaźnik, który agreguje zachowanie się kursów akcji spółek wchodzących w skład danego indeksu. Jest więc to swoista średnia, która pozwala na ocenienie jak zachowuje się rynek. Indeksy są pomocne nie tylko inwestującym indywidualnie. Wielu profesjonalistów używa indeksów giełdowych jako swoich benchmarków. Benchmark to niejako punkt odniesienia do wyników funduszy inwestycyjnych. Pozwala sprawdzić, czy polityka inwestycyjna funduszu jest optymalna, czy należy doprowadzić do jej korekty.
Indeksy giełdowe są opracowywane przez wyspecjalizowane firmy, które zajmują się odpowiednim doborem spółek do indeksu oraz opracowywaniem mechanizmów zmian składu komponentów indeksów. Do największych firm zajmujących się tworzeniem indeksów można zaliczyć: MSCI Inc., S&P Dow Jones Indices (spółka zależna S&P Global) oraz FTSE Russell (spółka zależna London Stock Exchange). Jest to tak zwana “wielka trójka” rynku dostawców indeksów. Oczywiście są również mniejsze podmioty, które dostarczają wyspecjalizowane indeksy. Warto również wspomnieć o giełdach, które również tworzą swoje indeksy. Przykładem może być Warszawski Indeks Giełdowy (WIG), który został stworzony przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.
Tworzenie indeksu giełdowego
Istnieje szereg warunków jakie muszą spełniać spółki, które wchodzą w skład określonego indeksu. Kryteria są oficjalnie publikowane, aby zapewnić transparentność metody włączenia i wyłączenia spółki z indeksu. Taka praktyka ma zapobiec pojawieniu się podejrzeń o “stronniczość” dostawców indeksów w wyborze spółek w indeksie. Spółki nie mogą “kupić” sobie miejsca w indeksie. Muszą na nie zapracować. W zależności od rodzaju indeksu istnieją różne kryteria kwalifikacyjne. Można tutaj wymienić takie jak:
- “narodowość spółki”,
- forma prawna spółki,
- papiery wartościowe notowane na giełdzie (np. niektóre giełdy wykluczają z indeksu spółki notowane poprzez ADR-y),
- zyskowność,
- wielkość akcji w wolnym obrocie,
- kapitalizacja spółki,
- płynność danej spółki.
Warto również wspomnieć, że spółki wchodzące w skład indeksu nie są do niego “przyspawane”. Tworzący indeks dokonuje okresowych korekt w składzie portfela. W zależności od indeksu, korekty w indeksie mogą być dokonywane raz na kwartał, raz na półrocze lub raz do roku.
Kolejną ważną informacją jest także w jaki sposób wyliczany jest indeks. Istnieją dwa podstawowe sposoby wyliczania indeksów. Są to: metoda indeksów ważonych kapitalizacją oraz indeksów ważonych ceną. Znacznie bardziej popularne są indeksy ważone kapitalizacją. Oznacza to, że udziały spółek w indeksie są oparte o rynkową kapitalizację spółek. Czasami jednak twórca indeksu dokonuje korekty wag. Ma to związek np. ze zbyt dużą wagą jednej spółki w indeksie. W takiej sytuacji twórca indeksu ustala maksymalną wagę jednej spółki w indeksie. Inną korektą jest stosowanie kapitalizacji ważonej akcjami w wolnym obrocie (free float adjusted). Ten rodzaj korekty stosowany jest np. w indeksie S&P 500.
Najpopularniejsze indeksy na świecie
Istnieje wiele indeksów giełdowych, które są “flagowcami” danych giełd jak i takie, które grupują spółki z poszczególnych branż. Warto wymienić najpopularniejsze indeksy.
Ameryka i Europa
S&P 500 – najbardziej znany indeks giełdowy na świecie. Grupuje 500 największych i najpłynniejszych spółek notowanych na New York Stock Exchange. Indeks jest uważany, za “barometr” kondycji amerykańskiego rynku akcji.
Nasdaq 100 – grupuje 100 największych i najpłynniejszych spółek, które są notowane na Nasdaq (mogą być jednocześnie notowane na Nasdaq i np. NYSE). Nasdaq 100 to indeks, który wskazuje na kondycję amerykańskiego rynku spółek technologicznych.
FTSE 100 – najpopularniejszy indeks z Wielkiej Brytanii, który grupuje 100 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na London Stock Exchange. Jest to także jeden z najbardziej znanych europejskich indeksów.
DAX 30 – jest to największy indeks naszego zachodniego sąsiada. Jest to jeden z najpopularniejszych mierników kondycji europejskiego rynku akcji. Indeks wlicza i reinwestuje dywidendy (jest to indeks typu Total Return). Komponentami indeksu są m.in takie spółki jak Allianz, Siemens czy Deutsche Boerse.
Euro Stoxx 50 – jest to indeks, który grupuje 50 największych i najpłynniejszych europejskich spółek. Kontrakty terminowe i opcje na ten indeks są jednymi z najbardziej popularnych na niemieckiej platformie obrotu Eurex. Wśród komponentów indeksu można wymienić m.in : Adidas czy Adyen.
Indeksy azjatyckie
Nikkei 225 – jest to najbardziej znany japoński indeks giełdowy. Jest to główny benchmark dla inwestujących w japońskie spółki. Wśród komponentów indeksu można wymienić: Rakuten, Softbank, Sony czy koncern Toyota.
Hang Seng – jest to najbardziej znany indeks z rynku chińskiego. Jest to indeks grupujący największe i najpłynniejsze spółki z giełdy w Hong Kongu. Wśród komponentów indeksu można wymienić Tencent, ubezpieczyciel Ping An czy HSBC Holding.
KOSPI 200 – kontrakty terminowe i opcje na ten indeks należą do jednych z najpłynniejszych na świecie. Wspomniany indeks grupuje największe i najpłynniejsze spółki z rynku koreańskiego. Najbardziej znane komponenty tego indeksu to Samsung czy LG.
Oczywiście poza najbardziej znanymi indeksami giełdowymi jest wiele regionalnych indeksów, wśród których można wymienić francuski CAC40, polski WIG20, rosyjski RTS czy indyjski Nifty 50.
Inwestowanie w indeksy za pomocą kontraktów terminowych
Jest to jedna z najtańszych form inwestowania w indeksy giełdowe. Wynika to ze stosunkowo niskich opłat za otwarcie i zamknięcie pozycji na kontraktach terminowych na indeksy giełdowe. Najpłynniejsze kontrakty terminowe (m.in na S&P 500) mają bardzo wąskie spready między ceną zakupu i sprzedaży, co również ogranicza “efektywny koszt” zajęcia pozycji.
W przypadku mniej płynnych kontraktów (np. na indeks MWIG40) sporym kosztem jest spread pomiędzy ceną kupna i sprzedaży, co znacznie zwiększa koszt zajęcia pozycji. Zaletą jest możliwość skorzystania z dźwigni finansowej.
Inwestowanie za pomocą opcji
Jest to rozwiązanie dla bardziej zaawansowanych inwestorów. Dzięki opcjom inwestor może stworzyć strategię dopasowaną do sytuacji rynkowej. Dzięki opcjom inwestor ma szansę zbudować strategię, która zarabia na: większej zmienności (stelaż), na wzrostach cen (long call), na spadkach (long put), na mniejszej zmienności (krótki stelaż, motyl, kondor). Podobnie jak w przypadku kontraktów terminowych, handel opcjami daje możliwość skorzystania z dźwigni finansowej.
Inwestowanie za pomocą ETF-ów
Jest to jeden z najprostszych sposobów inwestowania w indeksy giełdowe. Inwestor kupuje jednostki ETF-u, który daje ekspozycję na dany indeks giełdowy. Dzięki temu rozwiązaniu inwestor nie musi pamiętać o rolowaniu kontraktów czy narażaniu się na ryzyko utraty kwoty większej niż się zainwestowało (kontrakt terminowy lub wystawienie opcji). Jednocześnie początkowa inwestycja może być naprawdę niewielka. Przykładem ETF-u z ekspozycją na indeks giełdowy jest np. SPDR S&P 500 ETF czy BETA W20TR ETF. W przypadku inwestowania za pomocą ETF-ów konieczne jest sprawdzenie w jaki sposób ETF replikuje indeks. Można wyróżnić replikację fizyczną lub syntetyczną (np. przy użyciu swapów).
Najlepsze ETFy na rynku kupisz tutaj:
| Firma | Prowizje | Oferta | Szczegóły |
|---|---|---|---|
 RECENZJA XTB | Do 100 000 EUR miesięcznego obrotu: Akcje 0% Fundusze ETF 0% Od nadwyżki powyżej 100 000 EUR: Akcje 0,2% min. 10 EUR Fundusze ETF 0,2% min. 10 EUR | SUPER OFERTA! 0% prowizji za handel akcjami oraz ETF (do 100 000 EUR miesięcznego obrotu) Minimalny depozyt: brak Platforma: xStation + Bezpłatny dostęp do notowań on-line + Akcje z 16 rynków giełdowych (m.in. polskie akcje z GPW, EURONEXT, NYSE) + NOWOŚĆ! Konto IKE + Akcje ułamkowe – inwestuj już od 10 PLN + Dostęp do giełd z jednego konta + Polski support 24/5 oraz PIT-8C + Oprocentowanie wolnych środków | Sprawdź ofertę Oferowane instrumenty finansowe są ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie |
 RECENZJA TMS BROKERS | 0 zł prowizji na zagranicznych giełdach na rachunkach prowadzonych w PLN i EUR (bez limitu obrotu i liczby transakcji) 0,29% prowizji na zagranicznych giełdach na rachunku prowadzonym w USD 0,19% (min. 5 zł) prowizji na GPW | Dom Maklerski 2022 (wg Invest Cuffs 2023) Minimalny depozyt: brak + Ponad 1800 akcji z największych giełd + Dostęp do analiz i raportów giełdowych + Handel na kontach PLN, EUR lub USD | Sprawdź ofertę Oferowane instrumenty finansowe są ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie |
 | Giełda i fundusze ETF od 0,02 USD Waluty spread od 0,3 Metale od 3 USD Transakcje terminowe, opcje od 1,5 USD Fundusze od 0,5% Obligacje od 9 bps | Minimalny depozyt: 10 000 EUR Platforma: własna + 300 000 instrumentów finansowych + Dostęp do ponad 50 rynków (w Stanach Zjednoczonych, Europie i Azji) + Support 24/7 | Sprawdź ofertę Oferowane instrumenty finansowe są ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie |
Inwestowanie za pomocą funduszy inwestycyjnych i indeksowych
Inwestycja w indeksy giełdowe jest także możliwe za pomocą funduszy inwestycyjnych. Inwestor może nabyć jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego dającego inwestorom ekspozycję na określony indeks giełdowy. Wadą takiego rozwiązania są spore opłaty manipulacyjne oraz za zarządzanie. Tańszym rozwiązaniem są fundusze indeksowe, których opłaty za zarządzanie są znacznie niższe.
Do miesięcznego obrotu 100 000 EUR. Transakcje powyżej tego limitu zostaną obciążone prowizją w wysokości 0,2% (min.10 EUR). 0,5% koszt przewalutowania może mieć zastosowanie. Produkt ten jest nabywanym od XTB prawem powierniczym do ułamkowych części akcji lub ETF. Zapoznaj się z KID. Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
Powiązane wpisy:
Jak czytać wykresy giełdowe? Rodzaje wykresów 
Jak inwestować w ropę naftową? Poradnik 
Jak inwestować w waluty? Kompletny poradnik 
Jak inwestować w złoto i srebro na giełdzie? 
Jak inwestować w surowce? Poradnik 
Czym jest ETF? Jak inwestować i czy warto? 
Kryptowaluty – co to jest? Jak zacząć inwestować? 
Jak inwestować w Bitcoina i inne kryptowaluty? 
Czym są ADRy? Jak w nie inwestować? 
Jak inwestować w instrumenty pochodne na kryptowaluty?
