Jeśli jesteś nowy w świecie Bitcoina, przed inwestycją musisz najpierw założyć portfel. Podczas jego tworzenia wyświetli Ci się lista słów (albo 12 lub 24 w zależności od portfela), które będziesz musiał zapisać i przechowywać w bezpiecznym miejscu.
Jest to tzw. fraza seed (seed phrase), którą jeśli stracisz lub zapomnisz, nie będziesz mógł już odzyskać dostępu do swoich środków. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy dokładnie czym są frazy seed, ale nie tylko. Pomówimy również nieco o standardzie BIP39.
Czym są frazy seed?
Fraza seed (seed phrase) to zestaw 12 lub 24 słów, który jest kluczem dostępu do Twojego portfela kryptowalut. Słowa te są generowane podczas tworzenia nowego portfela, a za ich pomocą można też odzyskać wcześniej utworzony adres. Przykładem frazy seed może być:
forget stereo follow flip trash achieve correct lucky dinner witness hybrid stereo
Zatem fraza seed to klucz prywatny do Twojego portfela kryptowalut. Kiedy stracisz do niego dostęp, za jej pomocą będziesz mógł go odzyskać. Twoje kryptowaluty nie znajdują się bowiem na fizycznym urządzeniu lecz są bezpiecznie przechowywane na blockchainie.
Fraza seed składa się z prostych wyrazów, a nie cyfr. Dlaczego? Ponieważ długie ciągi liczb są bardzo trudne do zapamiętania przez ludzi, a często nawet do prawidłowego przepisania. Bardzo łatwo o pomyłkę. Przypomnij sobie jaki problem może sprawić chociażby wpisanie zbyt długiego hasła do sieci WiFi.
Co to jest standard BIP39?
BIP39 jest jednym ze standardów kryptowalutowych portfeli, który został zatwierdzony po Bitcoin Improvement Proposal 39. W tym samym czasie wprowadzono również standard Hierarchical Deterministic (HD). Oba te standardy znacznie poprawiły interoperacyjność portfeli.
Od tego czasu, portfele BIP39 można odzyskać posiadając frazę seed. 12 lub 24 słów, z których się ona składa pochodzi z listy 2048 wyrazów znanych jako lista słów BIP39.
Podczas tworzenia nowego portfela, wygeneruje on nową seed phrase właśnie z tej listy. Poprosi Cię także o zapisanie wyrazów np. na kartce papieru i przechowywanie ich w bezpiecznych miejscu. Dlaczego jest to tak ważne? Jeżeli stracisz swoją frazę seed, nie będziesz w stanie odzyskać już dostępu do swoich kryptowalut.
Portfele generują również klucze prywatne (algorytmicznie uzyskane z długiego ciągu liczb). Posiadając ten klucz możesz wysłać lub wydać swoją kryptowalutę.
Jak bezpiecznie przechowywać frazy seed?
Istnieje wiele różnych metod przechowywania fazy seed. Są one podzielone na dwie kategorie: online i offline.
Przechowywanie fazy seed musi być na tyle bezpieczne, aby nikt nie był w stanie jej znaleźć. Jednocześnie musi być wystarczająco proste, tak abyś sam zawsze mógł uzyskać do niej dostęp.
Wybór odpowiedniej metody zależy głównie od tego jak dużo kryptowalut posiadasz i jak bardzo stawiasz na bezpieczeństwo w stosunku do wygody. Niemniej jednak, frazy seed najbezpieczniej jest przechowywać w środowisku nie podłączonym do Internetu. Oto przykładowe metody przechowywania frazy seed offline.
- Bardzo skutecznym sposobem zabezpieczenia frazy seed jest podzielenie jej na kilka części i umieszczenie w różnych lokalizacjach. W takim przypadku warto zrobić przynajmniej dwie kopie zapasowe. W ten sposób zyskujemy pewność, że w razie gdyby coś stało się z frazą w jednej z tych lokalizacji, nadal będziemy mogli odzyskać środki. Oczywiście sposób ten nie jest zbyt wygodny.
- Niektórzy ludzie korzystają z profesjonalnych usług, grawerując frazy na trwałych materiałach, takich jak np. stal nierdzewna. Pamiętaj, że słowa zapisane na kartce papieru mogą ulec zniszczeniu na różne sposoby. Może to być pożar, powódź czy chociażby niskiej jakości długopis, który wyblaknie po kilku latach.
- Jeżeli nie posiadasz dużych ilości kryptowalut, frazę seed możesz po prostu trzymać w jednym miejscu.
- Korzystając np. z Coinbase Wallet (oddzielnego produktu od głównej aplikacji Coinbase, której używa się do kupowania lub sprzedawania kryptowalut) możesz zdecydować się na wygenerowanie szyfrowanej kopii zapasowej frazy seed na Google Drive lub iCloud. Tak jak już wspomnieliśmy wcześniej, nie jest to jednak najbezpieczniejszy sposób. Stwarza bowiem punkt ataku dla hakerów.
Co się stanie, jeśli zgubisz swoją seed phrase?
Jeśli przypadkowo wyrzucisz kartkę papieru, na której zapisana jest Twoja fraza seed, zapomnisz, w której książce ją schowałeś, lub umrzesz nie przekazując jej spadkobiercy, stracisz dostęp do swoich kryptowalut. Pamiętaj więc, aby zawsze trzymać ją w bezpiecznym miejscu!
Jeśli utracisz swoją frazę seed, stracisz dostęp do wszelkich środków i już NIGDY nie będziesz w stanie ich odzyskać
Jaka jest różnica między frazą seed a kluczem prywatnym?
Klucze prywatne pozwalają Ci wysłać lub wydać twoje kryptowaluty. Są one algorytmicznie uzyskiwane z długiego ciągu liczb reprezentowanych przez Twoją frazę seed. Z kolei Twoja fraza daje Ci dostęp do portfela i wszystkich przechowywanych w nim kluczy prywatnych.
Portfel kryptowalut można w zasadzie traktować jak menedżer haseł dla Twoich kryptowalut – tak długo, jak masz swoje hasło główne (frazę seed), masz dostęp do wszystkich powiązanych z nim aktywów.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.