Wskaźnik wolumenu OBV jest indykatorem analizującym momentum rynkowe. Jego konstrukcja opiera się na założeniu, że analiza zmian wolumenu pozwala na przewidzenie przyszłego zachowania się cen. Wskaźnik On Balance Volume (OBV) został stworzony przez Josepha Granville, który opisał wspomniany indykator w książce “The Granville Market”, która została wydana w 1963 roku. Joseph Granville uważał, że to wolumen jest kluczową siłą, która porusza rynkiem. Był zdania, że skok wolumenu bez znacznej zmiany ceny może być sygnałem, że szykuje się znaczna zmiana cen w przyszłości (wzrost lub spadek).
Formuła jaka kryje się za wskaźnikiem On Balance Volume jest prosta:
- Jeśli cena zamknięcia jest większa od ceny zamknięcia poprzedniej świecy, do OBV dodaje się wolumen;
- Jeśli cena zamknięcia jest mniejsza od ceny zamknięcia poprzedniej świecy, od OBV odejmuje się wolumen;
- W przypadku kiedy cena zamknięcia jest równa cenie zamknięcia poprzedniej świecy, OBV nie zmienia się.
OBV(n) = OBV (n-1) +/- wolumen
Spoglądając na wzór wskaźnika OBV można dojść do wniosku, że jest to indykator, który ma wartość kumulacyjną (wartość dodatnia lub ujemna). Poniżej krótki przykład wyliczania wskaźnika OBV:
- Dzień pierwszy, cena zamknięcia 10; wartość obrotu 25 000;
- Drugi dzień, cena zamknięcia 10,12; wolumen 10 000;
- 3 dzień, cena zamknięcia 10,08; wolumen 12 000;
- 4 dzień, cena zamknięcia 10,08; wolumen 50 000;
- 5 dzień, cena zamknięcia 10,20; wolumen 15 000;
- 6 dzień, cena zamknięcia 10,22; wolumen 30 000;
- 7 dzień, cena zamknięcia 10,10; wolumen 15 000;
- 8 dzień, cena zamknięcia 11,10; wolumen 8 000;
- 9 dzień, cena zamknięcia 10,90; wolumen 20 000;
- 10 dzień, cena zamknięcia 10,89; wolumen 12 000.
Wartość On Balance Volume w poszczególnych dniach:
- Dzień pierwszy, OBV = 0;
- 2 dzień, OBV = 0 + 10 000;
- 3 dzień, OBV = 10 000 – 12 000;
- 4 dzień, OBV = -2 000 + 0;
- 5 dzień, OBV = -2 000 + 15 000;
- 6 dzień, OBV = 13 000 + 30 000;
- 7 dzień, OBV = 43 000 – 15 000;
- 8 dzień, OBV = 28 000 + 8 000;
- 9 dzień, OBV = 36 000 – 20 000;
- 10 dzień, OBV = 16 000 – 12 000.
Jak widać, znaczny wzrost wolumenu 5 dnia nie spowodował zmiany wskaźnika OBV. Wynikało to z tego, że cena nie zmieniła się. Z kolei, kiedy cena zmieniłaby się o 0,01 w górę albo w dół, OBV zmieniłby się, aż o 50 000.
Część traderów za pomocą wskaźnika OBV stara się wyśledzić zachowanie instytucjonalnych inwestorów. Podstawową funkcją indykatora, jest szukanie dywergencji pomiędzy zmianą ceny rynkowej, a zmianą wskaźnika OBV. Można wyróżnić dywergencję byczą oraz niedźwiedzią:
- Bycza dywergencja oznacza, że cena akcji porusza się w dół (niższe szczyty i dołki) natomiast wskaźnik OBV notuje wyższe szczyty i dołki. Oznacza to, że mimo spadku cen, wyższy wolumen pojawiał się podczas wzrostów;
- Niedźwiedzia dywergencja oznacza, że cena akcji porusza się w górę (wyższe szczyty i dołki), natomiast wskaźnik OBV notuje niższe szczyty i dołki. Oznacza to, że mimo wzrostu cen, wyższy wolumen pojawia się podczas spadków.
Przykładem takiej sytuacji jest zachowanie kursu Apple (AAPL) między 9 a 28 kwietnia. Mimo, że kurs Apple poruszał się w delikatnym trendzie wzrostowym (górne ograniczenie trendu wzrostowego), to wskaźnik OBV wskazywał na znaczne osłabienie siły kupujących i rosnącą presję ze strony niedźwiedzi.
Niektórzy użytkownicy wskaźnika On Balance Volume, w celu wygładzenia wskazań indykatora stosują średnią kroczącą z OBV. Spotyka się czasem strategię bazującą na przecięciu wskaźnika OBV ze średnią kroczącą.
Wadą wszystkich wskaźników bazujących na wolumenie, jest ich zależność od danych, jakie wchodzą w skład indykatora. Z tego powodu OBV raczej ma niewielkie zastosowanie na rynkach, gdzie nie ma informacji o realnym wolumenie. Z takiego powodu On Balance Volume nie warto używać na rynku walutowym, albo na akcjach mało płynnych spółek.
Podsumowanie
Wskaźnik OBV jest jednym z najbardziej popularnych indykatorów bazujących na zmianach wolumenu. OBV jest wskaźnikiem kumulującym, powiększa się podczas wzrostów i zmniejsza podczas spadków. Kiedy kurs się nie zmienia, wskaźnik OBV również pozostaje bez zmian. Najczęstszym zastosowaniem wspomnianego wskaźnika jest szukanie dywergencji między zmianą ceny, a odczytem On Balance Volume. Kolejnym pomysłem jest stosowanie wskaźnika OBV jako jednego z “filtrów” bardziej rozbudowanej strategii.
Powiązane wpisy:
Wskaźnik BOP (Balance of Power) 
Profil wolumenu – czym jest i jak działa? 
Wskaźnik RSI – interpretacja i prawidłowe zastosowanie 
Wskaźnik CCI – interpretacja i prawidłowe zastosowanie Wskaźnik MFI (Money Flow Index) – co to jest? Wskaźnik EMV (Ease of Movement) – jak działa? Wskaźnik CMO (Chande Momentum Oscillator) Wskaźnik ACC (Acceleration) – jak działa? Wskaźnik ULT (ultimate oscillator) – czym jest? Wskaźnik Parabolic SAR (Stop and Reversal)
