Czy jest możliwe zarabianie na giełdzie, kiedy ceny akcji spadają? Oczywiście, że tak! (jeżeli rynek pójdzie w przeciwną stronę niż my założymy, niestety poniesiemy stratę, warto o tym pamiętać). Pomaga w tym zajmowanie krótkich pozycji, które oznaczają, ze inwestor oczekuje spadku wartości danego instrumentu. Czym w praktyce jest krótka pozycja? Jak można zarabiać dzięki krótkiej sprzedaży? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tekście.
Co to jest pozycja krótka?
Krótka sprzedaż to strategia, która była na ustach wielu polityków i ekonomistów w 2008 roku. Część z nich wskazywała, że to właśnie ta strategia była odpowiedzialna za pogłębiający się wówczas kryzys finansowy. Mechanizm jej działania został doskonale przedstawiony w kinowej produkcji Adama McKay’a pt. “Big Short”. Grupka outsiderów zarobiła wówczas ogromne pieniądze, gdy wszyscy inni tracili. Tym właśnie jest krótka sprzedaż.
Definicja pozycji krótkiej mówi, że jest to zawarcie transakcji polegającej na osiągnięciu zysku, kiedy cena danego instrumentu spada, oraz osiągnięciu straty gdy cena instrumentu rośnie. W praktyce jest to odwrotność pozycji długiej.
Pozycja krótka to zobowiązanie się do sprzedania danego aktywu, który nie znajduje się na rachunku inwestora w dniu zawarcia umowy. Od lat jest to popularna strategia, szczególnie wśród graczy giełdowych. Traderzy decydują się na zajmowanie pozycji krótkich, gdy są przekonani, że cena spadnie. Jeśli rzeczywiście tak się stanie, to zarobią. Jeśli natomiast cena pójdzie w górę, to stracą.
Spekulowanie na spadkach cen
Pozycja krótka to jedna z możliwości spekulowania na giełdzie lub rynku Forex (tzw. krótka pozycja walutowa). W momencie otwarcia krótkiej pozycji, trader wypożycza akcje lub waluty od brokera, by je sprzedać po obowiązującej cenie, a następnie czeka na zmianę ceny. Gdy ona spadnie, inwestor kupuje na rynku pożyczone wcześniej aktywa po niższej wartości i dzięki temu zarabia. Gdy cena wzrośnie, musi odkupić je po wyższej cenie, wtedy niestety traci.
Otwarcie krótkiej pozycji możliwe jest na wielu instrumentach:
- Pary walutowe
- Akcje
- Indeksy
- Towary
- Surowce
- CFD
Dla wielu inwestorów szczególnie ciekawą opcją jest zajmowanie krótkiej pozycji na kontrakty CFD. Możliwości wykorzystania lewaru, pozwala na zmaksymalizowanie potencjalnych zysków ale także i strat.
Zobacz również: CFD a Futures – podobieństwa i różnice
Przykłady wykorzystania pozycji krótkiej
Cena jednej akcji spółki XYZ notowanej na GPW wynosi obecnie 200 USD. Trader spodziewa się spadku jej wartości, dlatego decyduje się na krótką sprzedaż 100 akcji po obowiązującej cenie. W praktyce oznacza to, że trader niejako pożycza 100 akcji od swojego brokera, żeby sprzedać je innemu inwestorowi za 200 USD za akcję. Po ustalonym czasie, decyduje się on na odkupienie akcji. Prześledźmy dwa możliwe scenariusze:
- Wartość akcji spółki XYZ spadły do poziomu 100 USD. Oznacza to, że trader uzyskał zysk w wysokości 100 USD za każdą zakupią akcje – w sumie 10 000 USD. Należy odjąć od tego jeszcze prowizje brokera.
- Wartość akcji spółki XYZ wzrosła do poziomu 250 USD. Oznacza to, że trader zanotował stratę w wysokości 50 USD za każdą zakupią akcje – w sumie 5 000 USD. Należy dodać do tego jeszcze prowizje brokera.
Sygnały do zajęcia krótkiej pozycji
Kiedy warto sprzedawać na krótko? Mimo że nikt nie ma jednoznacznej pewności, co do tego, jak będzie wyglądać przyszłość, to doświadczeni inwestorzy są w stanie odczytywać sygnały mówiące o tym, że ceny zaczną spadać. Tych można wyróżnić kilka rodzajów.
- Kryzys gospodarczy
To najbardziej oczywisty sygnał, ze ceny akcji będą spadać. Jeśli więc media, analitycy i analizy informują o tym, że rynek w najbliższym czasie może przeżyć trzęsienie ziemi, to warto zastanowić się nad short sellingiem. Im kryzys jest poważniejszy, tym lepiej dla inwestorów grających na krótko.
- Problemy spółki
Skandal obyczajowy, problemy kadrowy, kłótnie w zarządzie – wiele problemów spółek ma niewiele wspólnego z samym biznesem. Jednak często inwestorzy reagują na takie wiadomości bardzo nerwowo, co objawia się spadającymi cenami akcji. Warto więc śledzić prasę i media społecznościowe w poszukiwaniu informacji o problemach firm notowanych na GPW.
- Złe dane finansowe
Kolejnym sygnałem do zajmowania krótkiej pozycji mogą być dane finansowe spółek. Jeśli ich obroty spadają lub co gorsze firma zaczyna generować straty, to również jej wartość ich akcji zacznie spadać. To dobry moment na krótką sprzedaż.
- Zła koniunktura w branży
Sygnałem do krótkiej sprzedaży mogą być nie tylko dane konkretnej spółki, ale również całej branży. Taka sytuacja miała miejsce w branży odzieżowej, która poważnie ucierpiała na skutek koronawirusa. W wyniku tego, ceny akcji spółek sprzedających ubrania np. LPP spadały o nawet kilkadziesiąt procent.
Co z ryzykiem?
Przed przeanalizowaniem przykładu krótkiej sprzedaży i tego jak wygląda krótka sprzedaż akcji, warto zwrócić uwagę na ryzyko. To w przypadku strategii grania na spadki jest dużo wyższe niż w przypadku grania na wzrosty. Z czego to wynika?
W przypadku kiedy inwestor zajmuje pozycję długą, czyli dokonuje zakupu danego instrumentu, w najgorszym wypadku może spodziewać się, że jego cena spadnie do zera. Można powiedzieć, że ryzyko w przypadku takiej strategii jest znane, a inwestor od samego początku wie, ile najwięcej może stracić.
W przypadku kiedy inwestor zajmuje pozycję krótką, czyli dokonuje sprzedaży instrumentu, wygląda to nieco inaczej. Nie ma takiej możliwości, żeby wcześniej mógł ze stuprocentową pewnością określić do jakiego poziomu cena może pójść w górę. W teorii ceny instrumentów finansowych mogą rosnąć bez ograniczeń, a to oznacza, że strata inwestora może się ciągle pogłębiać, a przy zawieraniu transakcji nie wie, ile dokładnie ryzykuje.
W tym miejscu warto wspomnieć, że inwestor, który dokonuje krótkiej sprzedaży na akcjach, narażony jest nie tylko na ryzyko związane ze wzrostem kursu, ale także na ryzyko związane z tym, że dom maklerski w każdej chwili może zażądać ich zwrotu.
Krótka sprzedaż postrzegana jest za jedną z najbardziej ryzykownych strategii na rynku. To nie oznacza jednak, że inwestorzy z niej rezygnują. Wielu z nich za pomocą krótkiej sprzedaży zabezpiecza pozostałe otwarte pozycje, co nazywa się hedgingiem.
Krótka sprzedaż akcji
Z możliwości zarabiania na spadkach często korzystają inwestorzy rynku forex, a także ci, którzy grają na giełdzie. Krótka sprzedaż akcji jest możliwa dzięki kontraktom CFD. Są to instrumenty pochodne, których cena opiera się na cenie instrumentu bazowego. Jak z wykorzystaniem CFD wygląda przykład krótkiej sprzedaży na akcjach?
Załóżmy, że inwestor przewiduje, że w najbliższym czasie cena akcji Apple będzie szła w dół i chce na tym zarobić. Żeby mógł osiągnąć zysk musi dojść do krótkiej sprzedaży. Jeśli posiada rachunek w domu maklerskim, który daje dostęp do handlu na kontraktach CFD, od razu może zająć odpowiednią pozycję. Jeśli nie, musi poszukać najpierw odpowiedniego brokera.
W kwestii wyboru rachunku kluczowe są koszty transakcyjne i dostęp do jak największej ilości instrumentów. Warto poszukać brokera, który pobiera jak najniższą prowizję, a do tego nalicza niskie punkty swapowe.
Chcąc dokonać krótkiej sprzedaży na kontrakcie CFD na akcje Apple, inwestor musi założyć rachunek w domu maklerskim, który daje dostęp do akcji notowanych na giełdzie amerykańskiej. Jeśli trader chciałby z kolei zarobić na spadkach akcji CD Projekt czy Cyfrowego Polsatu, musiałby założyć rachunek w domu maklerskim, który daje dostęp do akcji notowanych na GPW.
Jeśli trader ma już dostęp do rynku, wystarczy, że uruchomi platformę handlową i otworzy zlecenie. Może zrobić to w dosłownie kilka sekund, wybierając opcję sprzedaj. Wcześniej musi oczywiście ustawić jeszcze parametry zlecenia, takie jak wielkość transakcji i poziom dźwigni. Kontrakty CFD są instrumentami lewarowanymi, a więc inwestor nie dość, że może dokonać na nich transakcji krótkiej sprzedaży to jeszcze może wykorzystać przy tym dźwignię finansową.
Analizując powyższy przykład krótkiej sprzedaży, warto wspomnieć o tym, jak dokonać jej zamknięcia. W tym celu wystarczy kliknąć w daną pozycję tak, żeby otworzyło się okno zlecenia, a następnie kliknąć zamknij. W niektórych platformach handlowych opcja ta jest dostępna na głównym ekranie.
Kiedy lepiej się wstrzymać?
Krótka sprzedaż akcji jest dość ryzykowną strategią. Zwłaszcza jeśli inwestor nie wykorzystuje jej w celu zabezpieczenia swoich pozycji, a w celach spekulacyjnych. Tak jak już wspomnieliśmy, stratega ta jest dość ryzykowna, szczególnie jeśli weźmie się pod uwagę to, że ceny instrumentów finansowych mogą rosnąć właściwie bez ograniczeń.
Żeby przynajmniej w pewnym stopniu ograniczyć ryzyko związane z krótką sprzedażą akcji, warto trzymać się kilku zasad. Transakcji tego typu nie powinno się dokonywać w przypadku, kiedy wiele wskazuje na to, że w najbliższym czasie akcje spółki będą szły w górę. Mowa tutaj przede wszystkim o korzystnych wynikach analizy fundamentalnej.
Z krótką sprzedażą lepiej się wstrzymać również wtedy, kiedy akcje spółki w ostatnim czasie sporo spadły na wartości. To może wskazywać na to, że trend w najbliższym czasie się zmieni. Żeby określić, czy rzeczywiście tak będzie, inwestor może skorzystać z analizy technicznej.
Jeśli już mowa o analizie technicznej, warto dodać, że krótka sprzedaż może okazać się złą strategią, kiedy wyniki wskazują, że cena nie powinna pokonać wartości średniej ruchomej, inaczej nazywanej średnią kroczącą.
Kiedy jeszcze nie zaleca się krótkiej sprzedaży? W każdym innym przypadku, kiedy cena akcji może pójść w górę, to znaczy, kiedy planuje ważną inwestycje czy też fuzję z inną spółką. Krótka sprzedaż, tak jak każda inna strategia, wymaga od inwestora ciągłego śledzenia sytuacji na rynku.
Pozycja krótka – wady i zalety
Zajmowanie krótkich pozycji wymaga dużego doświadczenia, wyczucia i dokładnej obserwacji tego, co dzieje się na danym rynku. Jest to jednak ciekawy sposób na zarabianie na spadkach cen. Warto jednak pamiętać, że wiąże się on ze sporym ryzykiem – jeśli cena pójdzie w górę, to inwestor straci pieniądze.
Zalety krótkiej sprzedaży
- możliwe wysokie zyski w krótkim czasie (podobnie jak straty)
- nie potrzeba dużego kapitału (przy kontraktach CFD)
- możliwość wykorzystania jako zabezpieczenie do długoterminowych inwestycji
- daje szanse na spekulowanie przy spadającym rynku
Wady krótkiej sprzedaży
- możliwe wysokie straty w krótkim czasie (podobnie jak zyski)
- duże ryzyko związane z brakiem limitu wzrostu ceny
- duża trudność identyfikowania sygnałów
Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. 74% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne w wyniku handlu kontraktami CFD u niniejszego dostawcy CFD (XTB). Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
Powiązane wpisy:
Short squeeze – czym jest i jak czym polega? 
Czym jest pozycja długa (Long)? Wyjaśnienie 
Pozycja Overnight – czym jest? Definicja i znaczenie 
Arbitraż na rynkach finansowych – czym jest? 
Wskaźnik zmiany ROC – czym jest i jak działa? 
Wskaźnik FI (Force Index) – czym jest? Wskaźnik zmienności ATR – czym jest? 
Indeks zmienności/strachu VIX – czym jest? 
Sentyment rynku – czym jest? Wyjaśnienie 
Czym jest geometria rynku? Zasady, założenia
