Interwał czasowy (ang. Time frame) jest podstawowym pojęciem w analizie technicznej. Wykresy instrumentów finansowych powstają z przesłanych kwotowań ciągłych, które spływają na platformę obrotu (OTC albo giełdę). O tym jak potem zmiany cen mają być wyświetlane decyduje m.in. wybór przedziału czasowego. Jego wybór może zależeć m.in. od przyjętego systemu inwestycyjnego. Najpopularniejsze interwały to:
- 1 minuta (M1)
- 5 minut (M5)
- 15 minut (M15)
- 30 minut (M30)
- 1 godzina (H1)
- 4 godziny (H4)
- dzień (D)
- tydzień (W)
- miesiąc (MN)
Strefy czasowe
Inwestor musi pamiętać o istnieniu stref czasowych i ich wpływie na wygląd wykresu świecowego na różnych interwałach czasowych. Istnienie stref czasowych ma wpływ na koncentrację handlu w określonych godzinach doby.
Największe obroty można zaobserwować podczas funkcjonowania giełd w Nowym Jorku (sesja amerykańska), Londynie (sesja europejska) oraz sesja azjatycka (giełdy w Tokio, Hong-Kongu, Singapurze).
Należy jednak pamiętać, że obowiązujący czas liczy się od tego w jakiej strefie czasowej dany kraj się znajduje. W celu łatwiejszego zrozumienia tematu należy poznać określenie UTC. Jest to skrót od Universal Time Coordinated czyli uniwersalnemu czasowi koordynowanemu.
Czas UTC jest czas południka 0. Jest także określany jako GMT (Greenwich Mean Time). W tej strefie znajdują się takie kraje jak Wielka Brytania, Portugalia czy Irlandia. Do UTC stosuje się oznaczenie -1,+1,+2 itd co oznacza zmianę czasu względem GMT. Jeśli w Londynie jest 9:00 to w Berlinie, który jest UTC+1 jest już godzina 10:00. Z kolei w Sydnej (UTC +11) jest godzina 20:00.
Inwestor musi jeszcze pamiętać o tym, że niektóre kraje mają dwa rodzaje czasu (zimowy, letni):
Kraj | Czas zimowy | Czas letni |
Wielka Brytania | UTC | UTC+1 |
Portugalia (bez Azorów) | UTC | UTC+1 |
Niemcy | UTC+1 | UTC+2 |
Francja | UTC+1 | UTC+2 |
Polska | UTC+1 | UTC+2 |
Turcja | UTC+3 | UTC+3 |
Ponieważ doba zaczyna się w każdej ze stref czasowych w innym czasie to wykres interwałów większych od 1H jest różny dla np. Japończyka i Polaka. Należy pamiętać o tym np. podczas tworzenia linii trendowych. Z powodu różnic w wyglądzie wykresów część inwestorów wybiera inwestowanie na mniejszych interwałach (1H i niższe) aby uniknąć różnic w wykresie.
Wybór odpowiedniego time frame
W zależności od strategii jaką stosuje inwestor należy dopasować odpowiedni interwał. Z tego powodu inwestorzy o długoterminowych horyzoncie inwestycyjnym będą stosować inny time frame niż daytrader czy skalper (inwestor stosujący scalping).
W przypadku stosowania krótkich interwałów (poniżej 15 minut), liczba transakcji znacząco wzrasta. Powoduje to wzrost kosztów transakcyjnych czyli spreadu i prowizji. Na niższych interwałach zazwyczaj handlują inwestorzy o bardzo krótkoterminowym stylu tradingu. Inwestorzy tradujących na tych interwałach muszą reagować szybko oraz być gotowym do zawierania wielu transakcji w ciągu dnia. Z tego powodu strategie bazujące na niższych interwałach mogą być bardziej angażujące. Kolejną cechą potrzebną do stosowania krótkoterminowych strategii jest umiejętność radzenia sobie z dużą serią strat (np. 5 strat z rzędu w ciągu dwóch godzin).
Dla swing traderów odpowiednimi narzędziami są świeczki H1, 4-godzinne oraz dzienne. Ten rodzaj strategii jest mniej absorbujący od skalpingu, ale wymaga większego zaangażowania czasowego niż strategia długoterminowa. Jest to swoiste połączenie obu spojrzeń na rynkach, wymagane jest spojrzenie długoterminowe, ale transakcje opierają się na krótszych ruchach cen (dzienne, tygodniowe). Strategia dobrze działa podczas dużej zmienności na rynkach.
W przypadku strategii długoterminowych inwestor skupia się na złapaniu “dużego ruchu”, z tego powodu obserwuje zazwyczaj wykresy dzienne i tygodniowe. W przypadku takich transakcji stop loss jest znacznie większy niż w przypadku swing tradigu oraz skalpowania. Niesie to za sobą konieczność zmniejszenia dźwigni. Taki rodzaj handlowania wymaga dużej cierpliwości. Inwestor musi czekać na odpowiednią okazję rynkową zgodną ze strategią. Po zawarciu transakcji inwestor musi wykazać się cierpliwością i dać zyskom rosnąć. Dlatego wymaga to spokojnego reagowania na rynkowe korekty, które są naturalne podczas dłuższych trendów. Plusem inwestowania na wyższym time frame jest mniejsze zaangażowanie czasu potrzebnego na śledzenie pozycji.
Przy dobieraniu time frame do strategii pamiętaj o ATR.
Jak nietrudno się domyślić każdy interwał czasowy ma inny zakres wahań cenowych. Im niższy interwał tym ATR jest mniejszy. Z tego względu koszty transakcyjne będą stanowiły większy problem na małych interwałach. W przypadku handlowania na time frame wynoszącym dzień albo tydzień oraz stosowania długoterminowych inwestycji, koszty transakcyjne (spread, prowizja) są z reguły pomijalne.
Warto obserwować wiele interwałów jednocześnie
Niezależnie od stosowanego time frame warto spoglądać na wiele interwałów jednocześnie. Pomaga to zarówno graczom o krótkoterminowym horyzoncie czasowym jak i inwestorom lubujących się w handlu pozycyjnym. Dlatego dla krótkoterminowych spekulantów spojrzenie na wyższe interwały pozwala zidentyfikować najbliższe ważne poziomy cenowe (wsparcia i opory) oraz na bieżący trend rynkowy. Z pewnością pozwoli to na uniknięcie transakcji z niskimi szansami powodzenia. Dla długoterminowych inwestorów zejście na niższe interwały pomoże w wybraniu lepszego poziomu do zajęcia transakcji.
Podsumowanie
Podsumowując, inwestor powinien dobrać interwał czasowy dopasowany do swojej osobowości, strategii oraz rynku na jakim działa. Warto stosować analizę różnych time frame aby uniknąć sytuacji, w której zawiera się transakcję o niekorzystnym stosunku zysku do ryzyka.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.