William D. Gann jest jedną z legend amerykańskiego rynku kapitałowego. Swoją sławę zdobył osiągając niesamowite stopy zwrotu w pierwszej połowie XX wieku. Pierwszy znaczący sukces osiągnął w 1908 roku kiedy w ciągu zaledwie 30 dni powiększył rachunek inwestycyjny z kwoty 130$ do 12 000$. Wielkie zyski przyniósł również 1933 rok, kiedy po dokonaniu niespełna 500 transakcji osiągnął stopę zwrotu przekraczającą 4000%. Jego styl inwestycyjny polegał na połączeniu ze sobą zasad arytmetyki oraz geometrii. Teoria ganna składa się m.in. z cykli Ganna, linii Ganna oraz liczb Ganna.
Wielu zwolenników teorii Gana uważa, że wszystkie składowe składające się na „uniwersum Ganna”, jest pełnowartościową metodą prognozowania zmian zachowywania się cen. Jednocześnie wybiórcze stosowanie pojedynczych składowych teorii daje mniej satysfakcjonujące efekty w tradingu.
Wachlarz Ganna
Jedną ze składowej teorii Gana jest zastosowanie wachlarzu. Wynika to z tego, że Gann przywiązywał dużą uwagę do ceny oraz czasu. Według techniki ganna istnieją ściśle określone relacje między tymi dwoma zmiennymi. Teoria Ganna kładzie nacisk na równowadze czasu i ceny. To właśnie William D. Gann był twórcą techniki, która łączyła kąty geometryczne z danymi czasu. Według niego idealna równowaga między zmianą ceny oraz czasu zawiera się w kącie 45 stopni. Jest to tak zwany kąt 1*1, który oznacza, że zmiana czasu o jedną jednostkę, prowadzi do zmiany ceny o jednostkę. Linie kątów według teorii Ganna tworzy się łącząc minimum i maksimum ceny. Zestawy kątów Ganna wyglądają następująco:
- 1*8 – 82,5 stopnia,
- 1*4 – 75 stopni ,
- 1*3 – 71,25 stopnia,
- 1*2 – 63,75 stopnia,
- 1*1 – 45 stopni ,
- 2*1 – 26,25 stopnia,
- 3*1 – 18,75 stopnia,
- 4*1 – 15 stopni,
- 8*1 – 7,5 stopnia.
Na poniższym wykresie widać zastosowanie wachlarza Ganna. Warto odnotować, że im bardziej strome jest połączenie między minimum, a maksimum cenowym, tym trudniej jest cenie utrzymać się w relacji 1*1.
Na rysunku poniżej widoczny jest ten sam okres, ale została ustanowiona bardziej płaska relacja między ceną, a czasem. W efekcie cały wachlarz jest mniej stromy.
Dzięki zastosowaniu wachlarza ganna, można zaobserwować, że czasem hiperboliczny kształt zmiany kursu jest tylko „powrotem” do proporcji Ganna. Oczywiście nie należy dopasowywać na siłę wachlarza Ganna pod daną transakcję. Wachlarz jest narzędziem pomocniczym.
Technika Ganna w oparciu o wachlarz sugeruje, że zdrowym trendem jest utrzymywanie się kursu powyżej linii 1*1. Wtedy trwa rynek byka, poniżej linii przewagę posiada strona podażowa. Sama linia jest ważnym wsparciem lub oporem. Po przebiciu określonej linii, rynek dąży do kolejnego punktu równowagi (niżej lub wyższej linii), która staje się kolejnym istotnym wsparciem bądź oporem.
Kwadrat Ganna
Kwadrat Ganna jest jedną z kolejnych metod wyznaczających poziomy przyszłych wsparć oraz oporów. Metoda polega na odmierzaniu pewnych jednostek czasu od najniższego poziomu ceny danego instrumentu finansowego. Cena wyjściowa zostaje ustalona w środku kwadratu. Potem, zgodnie z ruchem wskazówek zegara dodaje się kolejne liczby, które systematycznie wzrastającą o pewną wartość (zmiana ceny).
Wartości liczbowe powstałe na ramionach krzyża, który jest poprowadzony przez punkt środkowy wyznaczają potencjalne ważne punkty na wykresie. Inną metodą jest wyznaczanie linii przekątnych powstałego kwadratu, które mają wyznaczać potencjalne punkty zwrotne. Obecnie istnieją programy, które pomagają nanieść wspomniane wartości na wykres.
Poniżej znajduje się przykładowy wykres kursu KGHM Polska Miedź, z graficznie przedstawionym kwadratem Ganna.
Teoria Ganna – cykle
Kolejnym komponentem teorii Ganna jest podział koła na 360 stopni. Właśnie na bazie okręgu powstała technika Ganna do wyznaczania punktów zwrotnych w przyszłości. Gann odliczał 30, 45, 60, 72, 91, 121, 152, 182, 213, 243, 273, 304, 335 i 360 dni od istotnych punktów zwrotnych na wykresie. W efekcie uzyskiwał potencjalne „miejsca” na powstanie punktów zwrotnych. Według tej metody istotnym punktem zwrotu jest rok od istotnego punktu zwrotnego na wykresie (dołka lub szczytu). Wspomniana metoda jest często stosowana na rynku produktów rolnych. Wynika to z tego, że proces uprawy tych towarów jest powiązany z kalendarzem (okresy lata, zimy, pory suchej itp.).
Szczególne miejsce w cyklu ganna ma liczba 7. Z tego powodu wielokrotność liczby 7 (szczególnie 7-krotność) jest uznawana za istotne miejsce do odwrócenia dotychczasowego trendu. Tak samo warto obserwować zachowanie się ceny, kiedy mija 7 miesięcy od istotnego ekstremum cenowego.
Gann również w swojej metodzie opierał się na kwadratach liczb od 1 do 12. Są to więc liczby 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81, 100, 121, 144.
Istnieją również długoterminowe cykle Ganna, które wynoszą 20, 60 i 90 lat. Według Ganna najważniejszy był cykl 60-letni, który kończył 3 cykl 20-letni. Wielki Kryzys roku 1929 wypadł około 60-lat po panice roku 1869. Jednak wspomniany cykl nie jest dokładny. W 1989 roku, na rynku nie wydarzyło się nic tragicznego. O wiele gorszy był rok 1987 ze słynnym „czarnym poniedziałkiem”.
Warto równie wspomnieć o cyklu 90-letnim. Kryzys 1929 roku wypadł 92 lata po słynnej panice 1837 roku. Warto również wspomnieć, że w 2020 roku panika spowodowana koronawirusem wypadła 91 lat po kryzysie 1929 roku. Z kolei rynek niedźwiedzia z 1957 roku wypadł 88 lat po panice z 1869 roku.
Teoria Ganna – podsumowanie
Technika Ganna zakłada powiązanie ze sobą czasu i ceny. W efekcie inwestor stosujący tą teorię, powinien uważnie patrzeć na to jak szybko zmienia się cena w określonym czasie. Do tego może stosować wachlarze Ganna, kwadraty Ganna czy cykle Ganna. Specjaliści w tej technice inwestycyjnej sugerują, że należy łączyć ze sobą poszczególne składowe teorii. Przestrzegają przed wybiórczym stosowaniem narzędzi Ganna i dopasowywaniem wykresu i cykli do własnej teorii.
Teoria Ganna znajduje tak samo dużo zwolenników, jak i przeciwników. Na korzyść teorii przemawiają fantastyczne wyniki inwestycyjne osiągane przez Ganna w pierwszej połowie XX wieku. Przeciwnicy teorii mówią, że ma zacznie więcej wspólnego z numerologią, niż ze strategią inwestycyjną. Warto jednak samemu sprawdzić skuteczność wspomnianej techniki na własną rękę.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.