Wykresy giełdowe to graficzne przedstawienie zmian ceny instrumentu bazowego na podstawie określonego interwału (time frame). Jeśli interwał został ustalony na 1 dzień oznacza to, że każdy kolejny punkt na wykresie będzie reprezentował zmianę ceny z każdego dnia giełdowego. Prezentacja zmiany cen za pomocą wykresów giełdowych jest użyteczna zarówno dla analityków technicznych jak i inwestorów stosujących analizę fundamentalną.
Wykresy giełdowe są przydatne do analizy akcji na giełdzie. Wykresy są stosowane do analizy większości najpopularniejszych instrumentów finansowych (np. obligacje, kontrakty CFD, kontrakty terminowe). Mniejsza przydatność analizy wykresów jest w przypadku niesymetrycznych instrumentów pochodnych takich jak opcje. W artykule odpowiemy jak czytać wykresy giełdowe w zależności od jego rodzaju.
Podstawowym rozróżnieniem wykresów jest podział na zastosowaną skalę. Wyróżnia się dwie podstawowe skale: liniową oraz logarytmiczną. Obie mają swoje wady i zalety, jednak inwestor przed rozpoczęciem analizy technicznej powinien najpierw wiedzieć jaką skalę ma badany wykres.
Skala liniowa oraz logarytmiczna
Skala liniowa jest najprostszą wersją określania zmiany cen na wykresie. Często jej zastosowanie w przypadku spółek, których kurs akcji mocno wzrósł powoduje błędne wnioski o „bańce”. Kształt wykresu wynika z przyjętej skali. Odstępy między ceną na skali są zawsze takie same. Niezależnie czy w przeciągu 10 lat kurs akcji wzrósł o 10% czy 1000%. W efekcie kurs akcji może wyglądać jak na wykresie poniżej:
W tym wypadku skala liniowa ma regularne odstępy równe 200$. Jednak im dłużej trwa trend wzrostowy tym bardziej „pionowy” obraz wzrostu. Wystarczy porównać jak wygląda na wykresie giełdowym w skali linowej wzrost w 2018 roku oraz porównanie go z 2015 rokiem. Na skali liniowej wygląda to że w 2018 roku wzrosty przyspieszyły, jednak „realnie” wyniosły one ponad 20%. W przypadku 2015 roku kurs wzrósł o ponad 120%. Skala liniowa sugeruje, że wzrost z 2018 roku był „mocniejszy” od tego sprzed 3 lat.
Jeśli spojrzy się na wykres logarytmiczny to wzrost na Amazonie wydaje się bardziej łagodny:
Skala logarytmiczna pokazuje procentową zmianę ceny akcji spółki Amazon.com. Wykres w skali logarytmicznej zawsze w ten sam sposób przedstawi wzrost indeksu o 10%. Niezależnie czy będzie to wzrost z 10$ na 11$ czy z 3000$ na 3300$. Z tego powodu skala logarytmiczna powinna być analizowana do długoterminowego zachowania się akcji.
W przypadku analizy krótkoterminowej (np. intraday) rodzaj skali wykresu nie ma już aż tak ważnego znaczenia.
Wykresy giełdowe – rodzaje
Poniżej przedstawione zostały najpopularniejsze rodzaje wykresów giełdowych to:
Wykres liniowy
Jest to najprostszy typ wykresu giełdowego. Jedyną informacją jaką taki wykres przedstawia jest kształtowanie się cen zamknięcia danego waloru. Im niższy interwał czasowy tym przedstawiany obraz jest bardziej szczegółowy. Z reguły wykres liniowy jest analizowany w interwałach dziennych. Jest to bardzo rzadko stosowany typ wykresu. Takie wykresy są częściej używane do obrazowania danych ekonomicznych i gospodarczych np. wykresy stóp procentowych.
Plusem wykresu liniowego jest jego prostota. Dla analityków technicznych taki wykres jest zbyt ubogi w informacje, ponieważ nie zawiera informacji o cenie otwarcia, maksimum i minimum ceny w danym interwale.
Wykres słupkowy
Jest to typ wykresu OHLC (open, high, low, close). Czasami jest również stosowany jako HLC (bez ceny otwarcia). Nie trudno się domyślić, że jest to wykres przedstawiany za pomocą słupków, które informują o najczęściej 4 zmiennych. Każdy kolejny słupek reprezentuje upłynięcie określonego interwału (np. 15 minut, dzień). Północny skraj słupka określa cenę maksymalną. „Dół” słupka określa z kolei cenę minimalną. Kolejne informacje zawarte się w poziomych liniach. Po lewej stronie znajduje się cena otwarcia, po prawej cena zamknięcia. Można więc powiedzieć, że każdy słupek czyta się „od lewej do prawej”. Ten typ wykresu udostępnia szerszą informację na temat kształtowania się rynkowej ceny.
Wykres świecowy
Jest najpopularniejszym wykresem stosowanym przez inwestujących za pomocą analizy technicznej. Ten typ wykresu został wynaleziony w Japonii w XVIII wieku. Za jego twórcę uznaje się handlarza ryżu Munehisa Homma. Z tego powodu nazywane są też wykresem świec japońskich. Jest to wykres o podobnej konstrukcji do wykresu słupkowego.
Tak jak poprzedni typ wykresu informuje o cenie otwarcia, zamknięcia, maksimum oraz minimum.
W przypadku świeczki wzrostowej (biała) cena otwarcia znajduje się na dole korpusu „świecy”, cena zamknięcia to górny koniec korpusu „świecy”. Dolny knot informuje o tym, że podczas dnia cena znajdowała się poniżej otwarcia. Górna świeca informuje, że podczas interwału cena znajdowała się powyżej zamknięcia.
W przypadku świec spadkowych (czarny), cena otwarcia znajduje się na górnym ograniczeniu korpusu świecy. Cena zamknięcia znajduje się na dolnym ograniczeniu korpusu świecy.
Podsumowując każdą świece czyta się go albo od dołu do góry (w przypadku wzrostów), albo od góry do dołu (w przypadku spadków).
Wykresy punktowo – symboliczne
Jest to specyficzny typ wykresu. Przedstawia on zmiany ceny danego instrumentu finansowego. W uproszczony sposób przedstawia walkę popytu i podaży. Wielkość popytu ora upływ czasu nie są brane pod uwagę. W tej metodzie stosuje się dwie litery: X oraz O. „X” przedstawia popyt, z kolei „O” pokazuje dominację podaży (sprzedających). Jeden punkt na wykresie może mieć wartość dowolną, może to być 1$ albo 20$. W przypadku wzrostu kursu o założoną wielkość, na wykresie rysuje się „X”. Kluczem do zrozumienia tej metody jest „przejście” na drugi słupek. Popularnym rozwiązaniem jest „3-kratkowe odwrócenie”. Oznacza to, że cena musi zmienić się o „3 wielkości”, aby przejść na inny symbol.
Przykład:
Jeśli poprzedni słupek był wzrostowy, a „wielkość” zmiany ceny wynosi 10$, to cena musi spaść o 30$ aby pojawił się słupek „O”.
W przypadku kiedy trend wzrostowy jest silny to „jeden słupek” może odpowiadać za kilka miesięcy wzrostów. Jeśli potem nastąpi mocna, tygodniowa korekta, to kolejny słupek może oznaczać tylko zmianę ceny w ciągu dwóch tygodni.
Poniżej przedstawiono wykres notowanej na giełdzie spółki Hanesbrands.
I jego odpowiednik słupkowy:
Wykresy renko
Jest to kolejny wykres, który został stworzony przez Japończyków. Uważa się, że jego nazwa pochodzi od japońskiego wyrażenia „renga” (cegła). Rzeczywiście wykres wygląda jak postawione obok siebie cegły. W Europie i USA przyjęło się, że wzrostowa cegła ma zwykle kolor biały albo zielony, natomiast cegła spadkowa ma kolor czarny lub czerwony.
Jest to też wykres, który bierze pod uwagę tylko zmianę ceny, ignorując czas jaki był potrzeby do postawienia kolejnej „cegły”. Jest to bardzo ciekawy typ wykresu, ponieważ pozwala na ignorowanie szumu rynkowego. Jego działanie jest banalnie proste. Wzrostowa cegła jest stawiana w przypadku kiedy cena wzrośnie o określony poziom cenowy. “Wąsy” na wykresie pojawiają się w sytuacji kiedy cena nie zmieniła się o zakładaną wcześniej wielkość.
W przypadku kursu Hanesbrands, poziom „cegły” został ustalony na 0,64$. Wzrost ceny o 0,64$ powoduje postawienie cegły wzrostowej, natomiast w przypadku spadku ceny o 0,64$ stawia się cegłę spadkową. Cena musi się zmienić o 0,64$ od maksimum (w przypadku wzrostowej cegły) albo minimum cegły poprzedniej (w przypadku spadkowej). Z tego powodu zamiana cegły „wzrostowej” na „spadkową” wymaga spadku ceny Hanesbrands o 1,28$.
Wykres renko jest bardzo ciekawym rozwiązaniem w przypadku stosowania strategii podążających za trendem. Jednocześnie ignorując szum rynkowy, potrafi w syntetycznej formie przedstawić jaki jest obecny trend rynkowy.
Podsumowanie
Wykresy giełdowe są przydatnym narzędziem dla inwestorów posługujących się analizą techniczną na giełdzie. Wykres powinien być wybrany zgodnie z preferencjami inwestora. Należy jednak pamiętać, że każdy ma swoje wady i zalety. Z tego powodu zawsze można spojrzeć na daną akcję, walutę albo towar z perspektywy różnych wykresów. Trader powinien również pamiętać o różnicach w skalach wykresów. Dlatego do długoterminowych analiz powinien stosować skalę logarytmiczną.
Powiązane wpisy:
Czym są wykresy footprint? Jak z nich korzystać? 
Jak inwestować w indeksy giełdowe? Poradnik 
Co to jest Luka cenowa? Rodzaje luk cenowych 
Rodzaje brokerów forex (MM, NDD, STP, ECN, MTF) 
Rodzaje kryptowalut i tokenów oraz ich znaczenie 
Stochastic (Oscylator Stochastyczny) – jak działa? Wskaźnik TRIX (Trix Index) – jak działa? Wskaźnik EMV (Ease of Movement) – jak działa? Wskaźnik ACC (Acceleration) – jak działa? Wsparcie i opór – czym są poziomy wsparcia i oporu?
