Kontrakty CFD – wszystko co musisz wiedzieć

Kontrakty CFD to instrumenty pochodne, które powstał na początku lat 90-tych w Wielkiej Brytanii. Za twórców instrumentów uznaje się dwóch pracowników UBS Warburg. Byli to Brian Keelan oraz Jon Wood. CFD służył funduszom hedgingowygom do zawierania transakcji na zmianę kursów spółek notowanych na London Stock Exchange. Nie wymagały one fizycznej wymiany akcji. Pozwalało to na ominięcie podatku od transakcji (stamp duty). Transakcja CFD na akcjach mogła odbywać się poza giełdą. Do dzisiaj na rynku CFD dominują transakcje pozagiełdowe.

Inwestorzy indywidualni uzyskali dostęp do kontraktów CFD pod koniec lat 90-tych. Rozwiązanie spopularyzowały platformy tradingowe. Za pioniera uważa się GNI (Gerrard & National Intercommodities). Rozwiązanie szybko wprowadziły do oferty inni brytyjscy brokerzy jak IG Group oraz CMC Markets. Co ciekawe obie spółki są obecnie notowane na London Stock Exchange.

W kolejnych latach inwestorzy z kolejnych krajów uzyskali dostęp do tego instrumentu pochodnego. CFD był instrumentem typowo z rynku pozagiełdowego. W Australii przez chwilę CFD były notowane na giełdzie, ale instrument nie cieszył się dużą popularnością wśród inwestorów. Powodem były wysokie koszty transakcyjne.

Czym są kontrakty CFD? Definicja

CFD to Contract For Difference, czyli kontrakt na różnicę kursową. CFD są obecne na rynku forex, dodatkowo kontrakty na różnice kursową mogą być na akcje, towary, indeksy, a nawet kryptowaluty.

Nie następuje żaden transfer aktywów, rozliczenie są tylko w formie gotówkowej jako różnica między ceną z dnia zawarcia, a ceną zamknięcia. W przypadku kupienia CFD na akcję, nie następuje fizyczne dostarczenie akcji na rachunek, jak ma to miejsce przy zakupie akcji na giełdzie.

Brokerzy CFD mogą w łatwy sposób umożliwić handel na wielu instrumentach, ponieważ nie potrzebują korzystać z dostępu do rynku za pośrednictwem np. członków giełdy. Jeśli inwestor zajmie pozycję na indeksie (CFD na DAX30 czy S&P500) to transakcja nie trafia na rynek kontraktów terminowych. Jest to transakcja zawarta z dostarczycielem płynności, który może być zarówno brokerem (MM) jak i zewnętrzną instytucją, która ma podpisaną umowę z brokerem.

Cechy kontraktu CFD:

• nie ma okresu wygasania kontraktu (w przeciwieństwie do opcji, kontraktów terminowych)
• CFD nie działają na rynku regulowanym (giełda), tylko na rynku OTC (Over The Counter)
• Kontrakt CFD naśladuje cenę instrumentu bazowego (akcji, waluty, indeksu itp.)
• Kontrakt CFD jest z reguły na niewielką kwotę, w przeciwieństwie do większości kontraktów terminowych
• CFD wymaga uiszczenia depozytu zabezpieczającego
• CFD udostępnia możliwość handlu na rynku forex oraz na giełdzie

Zasady handlowania na CFD

Zasady handlowania na CFD są bardzo proste. Można założyć pozycję krótką jak i zajmować pozycję długą. Każdy inwestor powinien dopasować swoją strategię do swojego temperamentu. Wśród najpopularniejszych strategii można wymienić:

• daytrading – jest to strategia polegająca na otwieraniu i zamykaniu pozycji w ciągu jednego dnia. Strategia pomaga wykorzystywać krótkoterminowe okazje rynkowe. Z reguły inwestor handluje na interwałach godzinnych (1H, 4H)
• scalping – strategia polega na zawieraniu transakcji, które są zamykane w bardzo krótkim odstępie czasu. Z racji niewielkich zysków w porównaniu do wartości nominalnej kontraktu, z reguły stosuje się sporą dźwignię oraz dużą liczbę transakcji w ciągu dnia. Niektórzy brokerzy MM nie pozwalają na stosowanie skalpowania. Zwykle inwestor stosuje interwały tickowy albo minutowy (1, 5, 10)
• swing trading – strategia „łapiąca” średnioterminowe ruchy cenowe. Z reguły pozycje są trzymane od kilku dni do nawet kilku tygodni. Strategia z racji na większe ruchy cenowe wymaga stosowania mniejszej dźwigni finansowej. Interwały stosowane do tego rodzaju tradingu to głównie dzienne i tygodniowe
• handel pozycyjny – służy do wyłapania długich trendów na rynku walut, surowców, indeksów i akcji. Pozycje mogą być zawierane w oparciu o analizę fundamentalną, techniczną lub makroekonomiczną. Analiza następuje na interwałach dziennych, tygodniowych i miesięcznych. Ze względu na potencjalne duże korekty, zazwyczaj stosuje się niewielką dźwignię finansową.

Modele dostępu do rynku CFD

Inwestowanie w CFD jest możliwe poprzez platformy forexowe, które oferują brokerzy forexowi. Ponieważ handel CFD odbywa się na rynku pozagiełdowym (OTC) to nie istnieje jednolity rynek, który agreguje wszystkie zlecenia klientów. Kreatorem rynku są brokerzy, którzy mają różny model egzekucji zleceń. Jest kilka rodzajów modeli biznesowych brokerów:

Market Maker (MM) – symulacja rynku, gdzie klient zawiera transakcję z brokerem. Broker albo jest przeciwstawną stroną transakcji albo zabezpiecza się u innej instytucji finansowej. Klient z reguły nie płaci prowizji. Koszt zajęcia pozycji zawiera w spreadzie, który jest “szerszy” niż rynkowy. Dodatkowo zlecenia na platformach MM mogą być rekwotowane. W sytuacji zamieszania rynkowego zwiększają się poślizgi cenowe.

Straight Trough Processing (STP) – broker jest tylko pośrednikiem między klientem, a zewnętrznymi instytucjami finansowymi. STP przesyła zlecenia klienta do tzw. dostarczycieli płynności. Jednocześnie nie tworzony jest jeden zbiór ofert w jednym miejscu. Broker typu STP zarabia na prowizji.

Electronic Commuication Network (ECN) – broker tego typu gromadzi w jednym miejscu oferty klientów i dostawców płynności. Im więcej uczestników rynku podłączonych jest do ECN-a tym węższe są spready oraz zmniejsza się ryzyko poślizgów cenowych. Im większa liczba dostawców płynności tym niższe spredy. Broker zarabia tylko na prowizji od transakcji.

Multilateral Trading Facility (MTF) – jest to bardzo rzadko spotykany model działalności brokerów forex. Tutaj broker daje tylko dostęp do uporządkowanego arkusza zleceń. Część brokerów udostępnia dostęp do transakcji na kontraktach CFD przez rynek MTF. Przykładem może być IG Markets, który daje dostęp do rynków MTF, aby polepszyć warunki rynkowe dla swoich klientów.

CFD – co to jest punkt swap?

Punkty swap w przypadku walut wynikają z różnicy stóp procentowych w danych parach walutowych. Jeśli inwestor zajmie długą pozycję na parze USD/MXN to oznacza pożyczenie peso meksykańskiego i zamienienie go na dolara amerykańskiego. Ponieważ stopy procentowe w Meksyku są wyższe od amerykańskich klient każdego dnia musi zwrócić różnicę. Różnica to właśnie punkty swap. Jeśli inwestor zająłby krótką pozycję na USD/MXN to otrzymałby na koniec dnia dodatnie punkty swap.

Warto pamiętać, że brokerzy do różnicy w stopach procentowych doliczają swoją prowizję, m.in. z tego powodu para walutowa może mieć ujemne punkty swap zarówno dla strony długiej jak i krótkiej. Przed zajęciem pozycji warto zapoznać się z tabelą punktów swapowych publikowanych przez brokera.

Niektórzy brokerzy ustalają także punkty swap w kontraktach CFD na akcje. Wyliczane są jako procent od wartości nominalnej kontraktu. Są one wyliczone jako “roczna stopa procentowa”.

Dla niektórych instrumentów brokerzy nie pobierają punktów swap. Czasem dotyczy to poszczególnych towarów, indeksów albo akcji. W przypadku brokera XTB (tutaj sprawdzisz opinie) na dzień 19 listopada 2020 roku nie pobierał punktów swapowych dla m.in. na DE 30 (DAX30), UK100 (FTSE 100).

Rolowanie kontraktu

Ponieważ wiele kontraktów CFD bazuje na kontraktach futures notowanych na giełdzie następuje konieczność “rolowania kontraktu”. Na regulowanym rynku terminowym transakcja polega na zamknięciu kontraktu wygasającego obecnie i otworzeniu nowej pozycji w kolejnym kontrakcie. W przypadku wielu brokerów następuje to automatycznie, z reguły bezkosztowo. Różnica w cenie terminowej kontraktów jest wyrównywana w punktach swap.

Przykład:

Inwestor ma długą pozycję w wygasającym, czerwcowym kontrakcie na ropę. Jest on kwotowany po cenie 25$. Cena terminowa kontraktu lipcowego wynosi 27$. W momencie rolowania kontraktu na CFD pojawia się zysk wynoszący 2$ na każdej baryłce. Jednocześnie w punktach swap pojawia się koszt na poziomie 2$ na każdej baryłce. W efekcie rolowanie kontraktu jest bezkosztowe dla klienta.

Depozyt zabezpieczający na kontraktach CFD

CFD ma w sobie wbudowaną dźwignię finansową, która pozwala inwestować za większą kwotę niż zgromadzone środki na koncie. Dźwignie jest wbudowana w każdy kontrakt CFD.

Depozyt zabezpieczający, zwany także jako margin jest to kwota jaką musi utrzymywać na koncie inwestor, jeśli chce aby pozycja była utrzymana. Pieniądze wymagane do wniesienia depozytu są przypisane na koncie jako depozyt zabezpieczający. Margin ma gwarantować, że w przypadku niekorzystnego ruchu cenowego, inwestor będzie w stanie pokryć swoją stratę. Po zamknięciu pozycji klient odzyskuje depozyt. Z reguły jest zwracany w całości, jednak może pojawić się sytuacja kiedy straty klienta doprowadzą do “wyzerowania” konta. Wtedy depozyt nie jest zwracany, ponieważ musi pokryć straty klienta.

Zasada jest prosta, jeśli dźwignia wynosi 10:1 to oznacza, że zawierając transakcję na 100 000 zł, wymagana kwota depozytu wynosi 10 000 zł. Inwestor musi zapewnić środki na koncie równe albo wyższe od wymaganego depozytu. Przy inwestowaniu w CFD bardzo ważne jest obserwowanie poziomu wolnych środków (free margin), czyli różnicy między środkami inwestora na rachunku (kapitałem własnym), a wymaganym depozytem zabezpieczającym (margin). Straty na otwartej pozycji zmniejszają wartość free margin, z kolei zyskowne transakcje podnoszą wartość wskaźnika.

Uwaga na Margin Call

Jeśli poziom środków na rachunku spadnie poniżej dopuszczalnego limitu, transakcja zostanie zamknięta przez brokera. Jednak wcześniej aktywowany jest inny “bezpiecznik” zwany margin call.

Jeśli stratna transakcja prowadzi do spadku poziomu depozytu poniżej określonego poziomu (np. poziomu margin), następuje wezwanie do uzupełnienia depozytu tzw. margin call. Dopóki stan konta nie wróci na “bezpieczny” poziom składanie nowych zleceń będzie niemożliwe. Margin call zniknie w sytuacji:

• zamknięcia pozycji (spada wtedy margin)
• poprawy sytuacji rynkowej (zlecenia zaczynają zarabiać, co podnosi stan konta)
• dopłata środków

Jeśli inwestor nadal utrzymuje swoją pozycję a ta traci coraz więcej, może nastąpić aktywowanie kolejnego “bezpiecznika”. Jest nim Stop-out (SO). Jest to sposób na uniknięcie “wyzerowania” konta inwestora. W przypadku aktywacji stop-out broker podejmuje działania. Mogą to być:

• zamknięcie wszystkich pozycji
• zamknięcie najbardziej stratnej pozycji
• założenie przez brokera transakcji przeciwstawnej.

Dźwignia finansowa

Zwykle depozyt zabezpieczający wyraża się w procencie wartości nominalnej kontraktu. Może on wynosić np. 5%, 10%, 20%. Im wyższy poziom depozytu zabezpieczającego, tym niższa dźwignia finansowa. Dźwignię wylicza się poprzez podzielenie wartości nominalnej kontraktu CFD przez wymagany depozyt zabezpieczający.

Przykład:

Inwestor zajmuje długą pozycję (1 lot) na parze EUR/PLN. Wymagany depozyt zabezpieczający wynosi 5%. Oznacza to, że inwestor założył pozycję o wartości 100 000€ i musi złożyć depozyt zabezpieczający o wartości 5 000€. Oznacza to, że dźwignia finansowa na instrumencie wynosi 20:1 (100 000€ / 5 000€).

Poziom depozytu zabezpieczającego zależy od typu instrumentu:

Np. w XTB na dzień 19/11/2020 depozyt zabezpieczający dla walut wahał się od 3,33% do 10%.

• 3,33% miały m.in takie pary jak : EUR/USD, GBP/USD, EUR/CH czy USD/JPY. Są to tylko te pary walutowe, w których skład wchodzą (dolar amerykański, euro, jen japoński, dolar kanadyjski, frank szwajcarski oraz funt szterling)
• 5,0% depozytu mają mniej płynne waluty, takie jak: EUR/PLN, EUR/NOK, USD/SEK
• 10% miały pary z rublem rosyjskim: USD/RUB, EUR/RUB

Z kolei CFD na indeksy giełdowe miały wartość depozytu od 5% do 10%

• 5% dla np. US500 (S&P 500), DE30 (DAX30)
• 10% dla np. NED25 (AEX25)

Ważne jest zarządzanie kapitałem

Instrumenty finansowe, które mają wbudowany lewar są skutecznym sposobem na zwielokrotnienie zysków w rękach doświadczonych inwestorów. Dla zaczynających przygodę z kontraktami CFD albo giełdą, stosowanie lewaru może doprowadzić do szybkich i bolesnych strat. Należy pamiętać, że dźwignia finansowa działa w obie strony, z tego powodu kluczowe jest odpowiedzialne zarządzanie kapitałem.

Wady i zalety kontraktów CFD

Zalety:

• szeroki wybór instrumentów (od akcji, ETF, waluty po indeksy)
• pozwala inwestorom na dostęp do dźwigni
• łatwość w zajmowaniu pozycji
• naśladuje instrumenty (dywidendy, rolowania kontraktów)

Wady:

• wyższa zmienność może spowodować wzrost spreadu
• ryzyko kontrpartnera (możliwość inwestowania “przeciwko brokerowi”)
• wysokie koszty utrzymania długoterminowych pozycji
• nie istnieje izba rozliczeniowa

Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.

Powiązane wpisy:

Kontrakty Futures a CFD – podobieństwa i różnice Dźwignia finansowa na forexie – wszystko, co musisz wiedzieć o lewarowaniu Wskaźnik MACD – wszystko co musisz o nim wiedzieć Wszystko co musisz wiedzieć o stablecoinach Wszystko co musisz wiedzieć o altcoinach Tokeny ERC-20 – wszystko co musisz wiedzieć Wszystko co musisz wiedzieć o DeFi Koparki kryptowalut, wszystko co musisz wiedzieć Opcje Binance – wszystko co musisz wiedzieć. 18 pytań i odpowiedzi Wszystko co musisz wiedzieć o IDO