Co to jest kryptowaluta? Co właściwie oznacza ten termin? Bitcoin osiąga cenowe szczyty, ale jak do tego doszło? Wreszcie jak zacząć inwestować w kryptowaluty? Czy warto w to wchodzić? Oto krótki przewodnik po świecie kryptowalut.
3 stycznia 2009 roku Satoshi Nakamoto wykopał pierwszy blok Bitcoina. Właśnie wtedy powstały kryptowaluty. W ciągu 11 lat stworzono setki innych cyfrowych pieniędzy, a dziś przemysł krypto jest wart biliony złotych. Wirtualne aktywa dokonały najszybszej rewolucji finansowej w historii. By zrozumieć ten fenomen, trzeba wiedzieć, czym jest kryptowaluta i dlaczego powstała.
Co to jest kryptowaluta?
Choć istnieją już ponad dekadę, spory nad definicją kryptowalut wciąż trwają. Jedni twierdzą, że krypto to wirtualny pieniądz służący do wymiany aktywów, inni przekonują, że to środek inwestycyjny.
Jedno jest natomiast niepodważalne: waluta kryptograficzna to zasób cyfrowy, którego indywidualny zapis własności jest przechowywany w rozproszonej bazie danych (najczęściej wykorzystuje się do tego technologię Distributed Ledger Technology – DLT) zaprojektowanej przy użyciu silnej kryptografii w celu zabezpieczenia transakcji. To długie zdanie w nieco zbyt skomplikowany sposób opisuje w pełni, czym są kryptowaluty.
Sprawdź również nasz ranking najlepszych giełd krypto:
1. Popularność - waga 5%
2. Bezpieczeństwo - waga 15%
3. Płynność - waga 15%
4. Opłaty i prowizje - waga 10%
5. Oferta kryptowalut - waga 15%
6. Usługi dodatkowe - waga 5%
7. Łatwość obsługi - waga 5%
8. Obsługa klienta - waga 5%
9. Obsługa PLN - waga 5%
10. Oferta edukacyjna - waga 5%
11. Zgodność z regulacjami - waga 5%
12. Opinie klientów - waga 10%
Największa giełda kryptowalutowa świata
Dostępne pary BTC/PLN, ETH/PLN, USDT/PLN
Zakup krypto bezpośrednio za PLN (przy użyciu karty płatniczej)
Strona dostępna w j. polskim
Duży wybór kryptowalut
Bardzo niskie prowizje handlowe
Wysoki poziom bezpieczeństwa
Dość krótki czas działania na rynku
Aktualne promocje na giełdzie kryptowalut Binance
20% zniżka na prowizje na zakup i sprzedaż krypto – formularz rejestracji ze zniżką
10% zniżka na prowizje Binance Futures – formularz rejestracji ze zniżką
Binance to największa giełda kryptowalutowa świata, nr 1 od bardzo bardzo dawna. Ogromna popularność, wielkie wolumeny, niskie opłaty.
Pełna oferta, daleko wykraczająca poza wymianę kryptowalut. Możliwy handel opcjami, także rynki Margin i Futures oraz tokeny lewarowane. Oferuje liczne możliwości dochodu pasywnego poprzez staking, farming czy mining. Launchpad daje dostęp do nowych, perspektywicznych tokeny. Jednym słowem – ogrom możliwości.
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 10%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
1. Popularność - waga 5%
2. Bezpieczeństwo - waga 15%
3. Płynność - waga 15%
4. Opłaty i prowizje - waga 10%
5. Oferta kryptowalut - waga 15%
6. Usługi dodatkowe - waga 5%
7. Łatwość obsługi - waga 5%
8. Obsługa klienta - waga 5%
9. Obsługa PLN - waga 5%
10. Oferta edukacyjna - waga 5%
11. Zgodność z regulacjami - waga 5%
12. Opinie klientów - waga 10%
Wysoka płynność
Szeroka oferta produktów z dźwignią
Bardzo niskie prowizje handlowe
Zakup krypto bezpośrednio za PLN
Dostępne wpłaty oraz wypłaty PLN
Brak tłumaczenia strony na j. polski
Brak par handlowych z PLN
ByBit to duża giełda z siedzibą w Singapurze i na Wyspach Dziewiczych. Uważana za bezpieczną z powodu przechowywania zasobów offline, surowych zasad bezpieczeństwa oraz rozbudowanego programu bug bounty. Dużym plusem jest brak wymaganego KYC.
Oferta monet i tokenów nie jest przesadnie szeroka, za to giełda oferuje sporo produktów z dźwignią. Rozbudowany rynek derywatów, Futures, Margin, lewarowane tokeny. Naturalnie ma własny launchpad oraz boty handlowe, zaletą jest także dostęp do Meta Trader 4. Zapewnia ofertę dla inwestujących pasywnie.
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 10%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
1. Popularność - waga 5%
2. Bezpieczeństwo - waga 15%
3. Płynność - waga 15%
4. Opłaty i prowizje - waga 10%
5. Oferta kryptowalut - waga 15%
6. Usługi dodatkowe - waga 5%
7. Łatwość obsługi - waga 5%
8. Obsługa klienta - waga 5%
9. Obsługa PLN - waga 5%
10. Oferta edukacyjna - waga 5%
11. Zgodność z regulacjami - waga 5%
12. Opinie klientów - waga 10%
Największa i najpopularniejsza polska giełda kryptowalut
Dostępne pary m.in. BTC/PLN, ETH/PLN, DOGE/PLN
Duży wybór kryptowalut notowanych z PLN
Wpłaty i wypłaty PLN kartą lub przelewem bankowym
Mały wybór kryptowalut w porównaniu do giełd globalnych
Niska płynność na mniej popularnych parach
Wysokie opłaty za wypłaty walut FIAT
Wysokie prowizje handlowe
Zondacrypto (dawniej po prostu Zonda, jeszcze wcześniej BitBay) to jedna z większych giełd krypto w Europie, ma ponad milion użytkowników. Firma została założona w 2014 roku i jest zarejestrowana w Estonii, podlega więc prawu UE. Obsługa w języku polskim, rozliczenia w PLN.
Zonda ma wolumen ok 2-3 milionów dolarów dziennie i oferuje ok. 70 walut oraz 150 par handlowych. Ma dobrą rozpoznawalność i oferuje wystarczającą płynność na parach z PLN. Z drugiej strony część użytkowników zgłasza nadmiernie skrupulatne przestrzeganie zasad AML, utrudniające dostęp do własnych pieniędzy. Nie zawsze satysfakcjonujący jest także kontakt z helpdeskiem.
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 10%
Waga oceny cząstkowej - 15%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Waga oceny cząstkowej - 5%
Kryptowaluty – recepta na kryzys?
Kryptowaluty znamy od 2009 roku, ale ich historia sięga znacznie dalej. Już w 1983 roku David Chaum stworzył Ecash – anonimowe kryptograficzne pieniądze elektroniczne. Ecash był używany nawet przez jeden amerykański bank jako system mikropłatności.
Jeszcze poważniejszą podwaliną pod współczesne kryptowaluty była publikacja autorstwa Weia Daia z 1998 roku o nazwie “b-money”. Inżynier komputerowy scharakteryzował tam anonimowy, rozproszony system wirtualnych pieniędzy. Tego samego roku inny kryptograf Nick Szabo zaprojektował mechanizm o nazwie bit gold – elektroniczną walutę, która wymagała od użytkowników użycia algorytmu Proof of Work (Dowodu Pracy).
To jednak były tylko teorie, które nigdy nie zostały zaimplementowane. Dopiero 10 lat później anonimowy kryptograf wykorzystał obie te teorie, zaczerpnął z nich kluczowe idee i postanowił stworzyć pierwszą kryptowalutę – Bitcoin (BTC).
Nakamoto i jego manifest
Satoshi Nakamoto to legendarny twórca Bitcoina (lub grupa osób), który po dziś dzień pozostał anonimowy. Na przestrzeni lat próbowano przypisać pseudonim kilku osobom: Halowi Finneyowi, do którego przesłano pierwszą transakcję bitcoinową, Nickowi Szabo, a nawet współtwórcy Bitcoin Cash Craigowi Wrightowi.
Nakamoto zaczął pracować nad kodem Bitcoina w 2007 roku, a 31 października 2008 roku opublikował na wykupionej domenie bitcoin.org manifest pod nazwą: „Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Dziś ten tekst jest uznawany za white paper BTC i kanwę do powstania innych kryptowalut.
Dzień później anonimowy twórca rozesłał maile ze swoją publikacją, wskazując na to, że Bitcoin został zaprojektowany jako kompletnie zdecentralizowany system, dzięki czemu użytkownicy nie musieliby być uzależnieni od żadnych scentralizowanych władz, a w szczególności banków centralnych.
12 grudnia 2010 roku Satoshi Nakamoto napisał ostatni post na forum Bitcointalk. Po tym się wylogował i dalsza jego historia jest nieznana. Wyniki śledztwa opublikowane pod koniec listopada 2020 wskazują, że Nakamoto mógł być Londyńczykiem.
Choć twórca Bitcoina wycofał się z rozwijania projektu, jego cyfrowe dziecko przez ponad 10 lat rosło w siłę. Na początku traktowane jako zabawka dla komputerowych nerdów, dziś 1 BTC wart jest prawie 30 tys. dolarów (stan na 31 grudnia 2020).
Transakcje na Bitcoinie
Nakamoto w swoim manifeście wyjaśnił, jak wyglądają transakcje. Są one oparte na blockchainie, czyli łańcuchu bloków. Zdefiniował on elektroniczną monetę jako łańcuch cyfrowych sygnatur. Pisze on: “każdy z posiadaczy może przenieść własność monety poprzez cyfrowe podpisanie hasha poprzedniej transakcji oraz klucza publicznego następnego właściciela, dodając tę wartość na koniec zapisu monety. Odbiorca płatności ma możliwość weryfikacji tych podpisów, pragnąc sprawdzić łańcuch posiadania”.
Najważniejszym problemem do rozwiązania było tzw. ‘double-spending’, czyli spieniężenie monety podwójnie. Odbiorca transakcji potrzebuje dowodu, że w momencie realizacji większość węzłów potwierdza, że każda transakcja była pierwszą, jaką otrzymały. Do tego Nakamoto użył serwera znakującego, który pobiera hash. Znacznik czasowy udowadnia, że dane musiały istnieć w określonym czasie. Każdy znacznik umieszcza poprzedni w swoim hashu. Właśnie w ten sposób tworzy się łańcuch, gdzie każdy kolejny blok wzmacnia te, które powstały przed nim. Przez to też sieć stale rośnie, a trudność rozwiązania hashów (w uproszczeniu: kopania kryptowalut, czyli wykorzystania algorytmu konsensusu Proof of Work) się zwiększa.
Wszystkie transakcje są publiczne. Skąd więc prywatność w sieci Bitcoina? Poprzez anonimowość kluczy publicznych. Każdy może sprawdzić, gdy ktoś przesyła określoną liczbę BTC, natomiast nie jest w stanie stwierdzić, kto przesyła i do kogo przesyła. Każda nowa transakcja używa nowej pary kluczy. Przez to zabezpieczenie ich jest tak ważne, ponieważ przypisanie klucza do właściciela pozwala odkryć również poprzednie transakcje tego podmiotu. By transakcje były przeprowadzone, obie strony muszą posiadać również portfele (wallet).
Wykres ceny Bitcoina od powstania (w USD)
Portfele kryptowalutowe
Czy to w przypadku Bitcoina, czy jakiejkolwiek innej kryptowaluty, dostęp do blockchaina (a precyzyjniej: do klucza prywatnego) zapewnia portfel kryptowalutowy. Obecnie wyróżnia się cztery główne rodzaje portfeli:
- PORTFEL PAPIEROWY (PAPER WALLET)
Najprostsza forma i zarazem najbezpieczniejsza. Papierowy portfel to nic innego jak wydrukowanie pary kluczy dających dostęp do naszych aktywów. Istnieje jednak jedno zagrożenie: w przypadku zgubienia wydrukowanych kluczy nie mamy żadnego dostępu do naszych środków. - PORTFEL SPRZĘTOWY (HARDWARE WALLET)
Fizyczne urządzenia zewnętrzne, na których przechowujemy kryptowaluty. Zazwyczaj podłączane do telefonu lub komputera. Jest to rozwiązanie dość drogie i wymaga dużej pojemności pamięci, ale gwarantuje znacznie większe bezpieczeństwo niż portfele programowe, czy online oraz w przypadku kradzieży lub zagubienia sprzętu można wciąż odzyskać środki (o ile wcześniej użytkownik wydrukował kopię zapasową wygenerowanego na początku ciągu słów). Najpopularniejszymi tego typu rozwiązaniami są Trezor i Ledger. - PORTFEL PROGRAMOWY (SOFTWARE WALLET)
Najwygodniejszą metodą jest używanie aplikacji do przechowywania kryptowalut, które instalujemy na naszym sprzęcie (komputerze lub telefonie). Minusem tego rozwiązania jest to, że trzymanie swoich środków w programach jest ryzykowne: może przytrafić się awaria oprogramowania, lub możemy zgubić nasze urządzenie. Często są też problemy przy przenoszeniu kopii zapasowych z jednego sprzętu na drugi. Najpopularniejszymi portfelami programowymi są Electrum i Exodus. - PORTFEL ONLINE (WEB WALLETS)
Jeśli nie chcemy przechowywać swoich kryptowalut na własnym sprzęcie, możemy skorzystać z dedykowanych do tego serwisów lub giełd. Wiąże się to jednak najczęściej z przekazaniem swoich kluczy stronie trzeciej. Oznacza to utratę pełnej kontroli nad środkami i narażenie się na utratę aktywów.
Najpopularniejsze kryptowaluty
Bitcoin jest pierwszą, największą i najpopularniejszą cyfrową monetą na świecie, aczkolwiek nie jedyną. Do dzisiaj powstało łącznie kilka tysięcy wirtualnych walut. Obok BTC, najpopularniejsze to:
- Ethereum (ETH)
Zdecentralizowana platforma, która pozwala na rozwój Smart Contracts i DApps (zdecentralizowanych aplikacji). Założona w 2015 roku przez Vitalika Buterina i Gavina Wooda kryptowaluta szybko stała się drugą co do wielkości kapitalizacji, a jej blockchain jest aktualnie najpopularniejszym łańcuchem bloków w przemyśle krypto. - Ripple (XRP)
Powstał w 2012 roku jako globalna sieć rozliczeń w czasie rzeczywistym. Podstawowym założeniem Ripple’a było dostarczenie użytkownikom natychmiastowych, bezpiecznych i niedrogich płatności międzynarodowych. - Litecoin (LTC)
Ta kryptowaluta powstała już w 2011 roku i na początku była uważana jako najpoważniejszy rywal dla Bitcoina. Bardzo podobna do swojego starszego “brata”, oferuje jednak znacznie szybsze potwierdzenia transakcji niż BTC. - Bitcoin Cash (BCH)
Największy dotychczas hard fork Bitcoina (proces, w którym blockchain dzieli się na dwa różne podmioty: klasyczny i ten z nowymi wariacjami i próbami stworzenia lepszej wersji oryginalnej kryptowaluty). BCH różni się od BTC tym, że ma 8-krotnie większy rozmiar bloków, co pozwala na szybsze transakcje. - Tether (USDT)
Kryptowaluta, która w opinii wielu ekspertów kryptowalutą nie jest. Tether to stablecoin, który cieszy się dużym zainteresowaniem od czasów drastycznych spadków cen innych krypto. Stablecoiny sprawdzają się najczęściej jako bezpieczna przystań dla traderów.
Jak zacząć inwestować w kryptowaluty?
Czy na kryptowalutach można zarabiać? Cyfrowe pieniądze są instrumentem finansowym, więc tak, można. Jak to zrobić?
Jest kilka podstawowych metod zarabiania z kryptowalut:
- KOPANIE I STAKING
Każda transakcja kryptowalutowa wymaga potwierdzenia, które odbywa się poprzez tworzenie nowych bloków. Potwierdza się je za pomocą rozwiązywania problemów matematycznych przy dużej mocy obliczeniowej. Zajmują się tym górnicy. Każdy z nich dostaje nagrody za wydobyte bloki w postaci kopanej kryptowaluty. W przypadku krypto opartych o PoS górnicy zarabiają na stakingu (użytkownicy mogą zamknąć swoje monety na osobnym portfelu i być losowo wybieranym przez protokół w celu otrzymania nagrody za potwierdzenie transakcji). - HODLING
Genezą tego terminu jest najprawdopodobniej błąd w pisowni. Hodling to nic innego niż kupienie, trzymanie (holding) kryptowalut w portfelu i czekanie, aż cena wzrośnie. Najprostsza metoda inwestycji, która w przypadku tak młodego rynku często bywa opłacalna. Wystarczy spojrzeć na rok 2020: w marcu 1 BTC kosztował nieco ponad 5 tys. dolarów, pod koniec grudnia 1 BTC jest warty prawie 30 tys. dolarów. - TRADING
Kryptowaluty mają znacznie większą zmienność niż tradycyjne aktywa, więc są one bardzo atrakcyjne dla traderów. Dzięki powstaniu licznych giełd kryptowalut (a co za tym idzie niemałych różnic cenowych) trading stał się bardzo powszechny. Powstały platformy, na których można handlować z dźwignią, zostały stworzone nawet instrumenty pochodne, jak kontrakty CFD i futures na kryptowaluty.
Porównanie zainwestowania $1 w BTC vs w złoto 6.11.2009[/caption]
Wirtualne pieniądze oferują szereg sposobów na szybki zarobek. Wskaźnik ROI (zwrot z inwestycji) dla Bitcoina wynosi ponad 38 000 000% (zakładając kupno BTC w połowie 2010 roku i sprzedaż pod koniec 2020). Przebija to wszystkie tradycyjne akcje, od Apple, przez Mastercard, aż po Netflix. Trzeba jednak pamiętać, że duża zmienność cen kryptowalut może spowodować też duże straty, więc warto inwestować rozsądnie i nie uzależniać swoich stałych dochodów od zarabiania na kryptowalutach.