Średnia krocząca to jedno z najbardziej popularnych narzędzi stosowanych w analizie technicznej. Ważnym atutem średnich kroczących jest ich łatwość interpretacji. Klarowne zasady wyliczania średnich powodują, że są łatwiejsze w interpretacji niż np. formacje świecowe. Zasada działania średniej jest bardzo prosta. Jest to po prostu średnia cena z danego okresu. Średnie ruchome można podzielić na:
- Prosta średnia krocząca (SMA – Simple Moving Average)
- Wykładnicza średnia krocząca (EMA – Exponential Moving Average)
- Średnia ważona – (WMA – Weighted Moving Average)
Warto również mieć na uwadze jak wylicza się poszczególne średnie. Średnią można wyliczać w oparciu o:
- cenę zamknięcia („klasyczna”) – najpopularniejsza forma ceny branej do wyliczania średniej
- na bazie minimum – jest to średnia biorąca do wyliczenia „najniższe” ceny z branych pod uwagę interwałów. Średnia ta zawsze będzie niższa od „klasycznej” średniej.
- cenę maksimum – jest to średnia biorąca do wyliczenia „najwyższe” ceny z branych pod uwagę interwałów. Średnia ta zawsze będzie wyższa od „klasycznej” średniej.
Poniżej widać różnice w zachowaniu wspomnianych średnich na wykresie Apple. Zielona średnia („klasyczna”), czerwona to średnia na bazie cen maksymalnych. Niebieska linia informuje o średnich na bazie cen minimalnych.
Ceny brane do wyliczania średnich może być również wyliczane poprzez średnie. Przykładem może być wyliczane na bazie:
- HL – jest to cena wyliczana na podstawie średniej ceny równej: (cena maksymalna + cena minimalna) / 2
- HLC – jest to cena wyliczana na podstawie średniej ceny równej: (cena maksymalna + cena minimalna + cena zamknięcia) / 3
- OHLC – jest to cena wyliczana na podstawie średniej ceny równej: (cena otwarcia + cena maksymalna + cena minimalna + cena zamknięcia) / 4
Jak widać na powyższym wykresie różnice między wspomnianymi średnimi są minimalne. Kolorem niebieckim jest średnia na bazie OHLC, kolorem zielonym jest cena wyliczona na bazie HL. Kolor czerwony to średnia HLC.
Prosta średnia krocząca (SMA)
Jest to najprostsza w zrozumieniu średnia ruchoma. Jej wzór jest bardzo prosty. Jest to zwyczajna średnia arytmetyczna z danego okresu. Poniżej wzór dla 3-dniowej prostej średniej kroczącej:
Oznacza to, że w wyliczeniu 3-dniowej średniej bieżę się cenę z ostatnich 3 sesji. Ponieważ jest to średnia krocząca, to po każdym dniu „odpada” wartość najstarszej ceny. W jej miejsce wchodzi najnowsza wartość. W jej wyliczeniu można posłużyć się następującym przykładem 3-dniowej średniej czyli SMA(3).
sesja | Cena zamknięcia | SMA (3) |
1 | 4 | N/A |
2 | 4,2 | N/A |
3 | 4,4 | 4,200 |
4 | 4,1 | 4,233 |
5 | 3,9 | 4,133 |
6 | 3,5 | 3,833 |
Na koniec trzeciego dnia średnia wyniosła 4,2
Na koniec 4 sesji ze średniej wypada cena z pierwszej sesji (4), z kolei pojawia się cena z 4 sesji (4,1). Powoduje to wzrost średniej kroczącej z 4,20 do 4,233. Na koniec 6 dnia średnia wyniosła już 3,833.
Jak w przypadku każdej średniej im „krótsza” jest średnia tym jest bardziej czuła na zmiany cen instrumentu finansowego. Poniżej przykład trzech średnich kroczących. Kolorem zielonym została zaznaczona 100-dniowa średnia, kolorem czerwonym 10-dniowa a niebieskim 20-dniowa.
Zalety prostej średniej kroczącej
Zaletą średniej ruchomej jest jej prostota oraz łatwość interpretacyjna. Używanie prostej średniej może być ciekawym rozwiązaniem dla traderów posługujących się strategią podążania za trendem.
Wady prostej średniej kroczącej
Wadą średnich kroczących jest ich „bezradność” podczas panowania trendu bocznego. Jednocześnie średnia nie bierze pod uwagę „najbliższych zmian”
Wykładnicza średnia krocząca (EMA)
Jej wyliczenie polega według następującego wzoru:
Wzór na EMA można wyprowadzić inaczej. Poniżej przykładowy wzór na 3-dniową EMA:
Średnia EMA jest bardziej „czuła” na zmiany kursów cen akcji. Wynika to z tego, że najnowsza wartość w średniej ma większą wagę niż ceny wcześniejsze. Jest to różnica w porównaniu do prostej średniej kroczącej gdzie każda cena ma równą wagę w średniej. Poniżej porównanie wykładniczej średniej ruchomej (EMA – 14) z prostą średnią ruchomą (SMA – 14). EMA ma kolor niebieski, natomiast SMA czerwony. Jak można zauważyć niebieska linia „szybciej” reaguje na zmiany cen.
Średnia ważona wolumenem (VWMA)
Jest to średnia, która oprócz zmiany cen bieżę pod uwagę wolumen jaki miał miejsce podczas sesji. Ta średnia przypisuje największą wagę sesjom z największą aktywnością. Z kolei sesji z niewielkim wolumenem obrotu mają niewielki udział w średniej.
Można tutaj wyróżnić VWAP (średnia cena ważona wolumenem) oraz MVWAP (średnia krocząca ważona wolumenem). VWAP jest z reguły stosowany w handlu intraday, natomiast MVWAP w przypadku dłuższego okresu.
Strategie na bazie średnich kroczących
Średnie kroczące są przydatnym narzędziem służącym do analizy technicznej. Średnie pomagają w interpretacji na większości rynków np. akcji, towarowym, walutowym. Poza określaniem obecnego trendu, średnia może służyć jako wsparcie, opór albo sygnał do zajęcia długiej lub krótkiej pozycji.
Najprostszym sposobem do interpretacji średnich kroczących to spojrzenie na ich kierunek. Jeśli średnia podąża do góry, to obowiązuje trend wzrostowy. W takiej sytuacji należy szukać okazji do podłączenia się do obowiązującego trendu.
W przypadki kiedy średnia podąża na południe, obowiązuje trend spadkowy. Jeśli średnia porusza się w bok, należy dostosować strategię do trendu horyzontalnego.
Przecięcie jednej średniej
Popularną strategią w przypadku średnich kroczących jest zajmowanie pozycji w sytuacji przecięcia pojedynczej średniej. Jeśli kurs przebije średnią od dołu to pojawia się sygnał kupna. W przypadku przebicia średniej od góry pojawia się sygnał sprzedaży. Strategia jest wrażliwa na okresy konsolidacji, kiedy pojawia się duża liczba fałszywych sygnałów.
Przykładem jest przecięcie średniej 50-dniowej na kursie CD Projekt, które nastąpiło 4 kwietnia 2018 roku. Otwarcie pozycji nastąpiło po kursie 111,6 zł. Transakcja zamknęła się 4 września 2018 roku po kursie 194,5 zł.
Przykładem transakcji sprzedaży jest przecięcie średniej 50-dniowej z 4 września 2018 roku. Krótka pozycja została zawarta po cenie 194,5 zł. Transakcja zamknęła się 18 grudnia po cenie 153 zł.
Przecięcie dwóch średnich
Inną strategią jest przecięcie dwóch średnich (szybszej i wolniejszej). W przypadku przebicia średniej wolniejszej przez szybszą „od dołu” generuje sygnał kupna. Jeśli kurs szybszy przebije „wolniejszą” średnią „od góry” następuje sygnał sprzedaży. Zastosowanie dwóch średnich generuje mniejszą liczbę transakcji.
Złoty krzyż – jest to sytuacja techniczna w której następuje przecięcie dwóch średnich. Średnia średnioterminowa (50-dniowa średnia krocząca) przecina od dołu średnią długoterminową (200 – dniowa średnia ruchoma). Oznacza przewagę popytu w średnim terminie.
Krzyż śmierci – jest to sytuacja techniczna w której następuje przecięcie dwóch średnich. Średnia średnioterminowa (50-dniowa średnia krocząca) przecina od góry średnią długoterminową (200 – dniowa średnia ruchoma). Oznacza przewagę podaży w średnim terminie.
Powrót do średniej (mean reversion)
Jest to strategia, która zakłada, że każde odchylenie od średniej będzie powodować powrót do średniej wartości. Widać to dobrze w przypadku kursu Apple, kiedy duże odchylenie od średniej zwiększa szansę na rynkową korektę.
Należy jednak pamiętać, że powrót do średniej nie jest „błyskawiczną” reakcją na odchylenie ceny. Widać to w przypadku powrotu w przypadku kursu Apple znajdującego się w trendzie wzrostowym. Korekta miała płaski charakter. Strategia powrotu do średniej jest skuteczniejsza jeśli jest zgodna z długoterminowym trendem. W tym przypadku jest to sytuacja kiedy po dynamicznych spadkach cena akcji znacznie odbiegła od średniej.
Podsumowanie
Zaletą średniej kroczącej jest jej prostota co powoduje, że sygnały są łatwe do interpretacji. Strategie bazujące na przecięciu średnich generują fałszywe sygnały podczas trendu bocznego. Średnie sprawdzają się podczas panowania klarownych trendów.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.