Fundusze ETF są dzisiaj jednymi z najpopularniejszych instrumentów, ze względu na wygodę którą zapewniają inwestorom – oszczędzając ich czas, który, inwestując samodzielnie, przeznaczyliby na analizę, a także ułatwiając dostęp do konkretnych aktywów . Obok ETF-ów, istnieją jednak także ETN oraz ETC, których istnienia dotychczas mogłeś nie być świadomy. Różnica między tymi instrumentami, choć na pozór bardzo niewielka, w praktyce, jest bardzo istotna dla oceny ryzyka.
Czym są ETF, ETC i ETN oraz co tak naprawdę różni te trzy instrumenty?
Krótkie podsumowanie w formie tabeli:
| ETF (Exchange-Traded Fund) | ETN (Exchange-Traded Note) | ETC (Exchange-Traded Commodity) | |
|---|---|---|---|
| Definicja | Fundusz inwestycyjny notowany na giełdzie | Notowany na giełdzie papier dłużny | Notowany na giełdzie instrument odzwierciedlający surowce |
| Podstawy | Posiada fizyczne aktywa, np. akcje, obligacje | Bazuje na indeksie, ale nie posiada fizycznego aktywa | Zwykle odzwierciedla wartość surowca/futures na surowiec |
| Ryzyko | Niskie (inwestor posiada udziały w aktywach) | Tak (ryzyko niewypłacalności emitenta) | Zazwyczaj niskie, ale zależne od struktury |
| Płynność | Zazwyczaj wysoka | Różna, zależna od emitenta | Różna, zależna od konkretnego produktu |
| Główne zastosowanie | Dywersyfikacja portfela | Dostęp do niszowych klas aktywów lub strategii | Inwestowanie w surowce bez fizycznego posiadania |
Główne podobieństwo – ETF, ETN i ETC są notowane na giełdach
Na początek to, co łączy wszystkie trzy instrumenty, czyli dwie pierwsze litery – „ET”: „Exchange-Traded”, co w wolnym tłumaczeniu oznacza tyle co, „notowane na giełdzie”. Tak ETF, ETN i ETC są dostępne w obrocie giełdowym, dokładnie tak, jak akcje spółek, a ich ceny ulegają wahaniom.
Skróty ETF, ETN oraz ETC oznaczają:
- ETF – Exchange Traded Fund
- ETN – Exchange Traded Note
- ETC – Exchange Traded Commodity
Charakterystyka każdego z instrumentów jest także dokładnie przedstawiona w dokumencie o nazwie KID (Key Information Document). Zawiera on drobiazgowy opis produktu, koszty oraz ryzyko z nim związane. Dokument ten jest kluczowy dla inwestora, ponieważ informacje w nim zawarte mają bezpośredni wpływ na rentowność inwestycji.
Główne różnice pomiędzy ETF, ETN, ETC
Główna różnica między nimi jest związana z tym, co kryje się „pod maską” każdego z instrumentów:
ETF – Exchange Traded Fund
W przypadku funduszy ETF nabywamy jednostki uczestnictwa w funduszu, który inwestuje w konkretne aktywa – akcje, obligacje czy towary. Jest to opcja inwestowania pasywnego przeznaczona między innymi dla tych osób, które nie chcą lub nie mogą samodzielnie analizować rynków finansowych i budować portfeli inwestycyjnych na własną rękę.
W przypadku ETF mamy do czynienia z gotowym, zdywersyfikowanym portfelem, w którym ryzyko rozrzucone jest na różne aktywa co wiąże się z większym bezpieczeństwem i mniejszą zmiennością cen indeksu ETF, ale także z mniejszymi zwrotami.
Upraszczając, fundusz ETF możemy wyobrazić sobie jako grupę ludzi inwestującą w określone instrumenty. Nabywając jednostki uczestnictwa w tym funduszu, dostarczamy kapitał przeznaczony na inwestycje, a w zamian możemy liczyć na udział w zyskach. Taki fundusz przechowuje wylistowane aktywa i jest nimi zabezpieczony.
Przykładem popularnego funduszu ETF jest SPDR S&P 500 ETF Trust (SPY) – fundusz śledzi indeks S&P 500, który zawiera 500 największych spółek amerykańskich.
ETN – Exchange Traded Note
ETN jest natomiast rodzajem papieru dłużnego, w którym gwarantem jest dana instytucja finansowa. Naturalnie stwarza to ryzyko niewypłacalności owej instytucji, co może skończyć się utratą wszystkich zainwestowanych środków, mimo że aktywa, na które wystawiono ETN, wciąż mają wartość.
Ten instrument finansowy jest stosunkowo młody, ponieważ został stworzony przez brytyjski bank Barclays w roku 2006 i służy do śledzenia zwrotów różnych aktywów, włączając w to indeksy. Inwestor decydujący się na zakup ETN może trzymać je aż do terminu zapadalności (podobnie jak w przypadku obligacji skarbowych czy korporacyjnych), lub zdecydować się na ich wcześniejszą sprzedaż. Jednakże należy pamiętać, że w przeciwieństwie do tradycyjnych obligacji, ETN nie wypłacają odsetek.
Główne ryzyko inwestowania w ETN wynika ze wspomnianego wcześniej braku zabezpieczenia papierami wartościowymi. W związku z tym istnieje możliwość, że emitent ETN ogłosi bankructwo i nie będzie w stanie spłacić swojego długu. Kolejnym problemem jest to, że cena Exchange Traded Notes na giełdzie może spaść po ich zakupie, co oznacza, że po upływie terminu zapadalności inwestor otrzyma kwotę niższą niż ta pierwotnie zainwestowana.
Przykład instrumentu ETN to iPath Series B S&P 500 VIX Short-Term Futures ETN (VXX). Jest to instrument śledzący krótkoterminowe kontrakty futures na indeks zmienności VIX.
ETC – Exchange Traded Commodity
Exchange Traded Commodities, znane również jako ETC, można opisać jako odmianę instrumentu ETN skupiającą się na rynkach towarowych, co pozwala inwestorowi na ekspozycję na wahania cen towarów bez konieczności zakupu ich w fizycznej formie. W praktyce, instytucja emitująca ETC nabywa surowce, a inwestorzy, kupując ETC, mają prawo do udziału w ewentualnych zyskach z tej inwestycji.
Zamiast śledzić cenę jednego konkretnego towaru, ETC może bazować na koszyku różnych towarów. Wśród nich można znaleźć metale szlachetne, takie jak złoto i srebro, ropę naftową, gaz ziemny i wiele innych. Wartość ETN na giełdzie zmienia się w zależności od cen towarów, które są przez niego śledzone.
Ryzyko związane z inwestycjami w takie instrumenty wynika z wysokiej zmienności rynków surowcowych. Ponadto, ETC,. podobnie jak ETN, jest papierem dłużnym, dlatego inwestor jest eksponowany na ryzyko niewypłacalności instytucji emitującej.
Przykładowy ETC to Invesco Physical Gold ETC (SGLD), zależny od cen złota.
ETF, ETN i ETC – wady i zalety instrumentów
Zaletą wszystkich trzech instrumentów jest relatywnie łatwa dostępność, ponieważ są one notowane na giełdach. W przypadku ETF-ów największymi atutami są oczywiście dywersyfikacja oraz niższe koszty. ETN-y pozwalają inwestorowi na ekspozycję na te instrumenty, które mogą być trudno dostępne innymi sposobami. Natomiast ETC, będące ETN-ami opartymi na towarach, umożliwiają zarabianie na wahaniach cen na towarów bez konieczności ich fizycznego zakupu.
Znając zalety tych instrumentów, warto krótko podsumować ryzyko, które się z nimi wiąże.
W przypadku ETN i ETC głównym zagrożeniem jest potencjalna niewypłacalność emitenta. ETF, którym jesteśmy zainteresowani, może natomiast charakteryzować się niską płynnością, co ewentualnie utrudni Ci otwarcie i zamknięcie większej pozycji.
Dodatkowe ryzyko związane z każdym z tych aktywów dotyczy samej gospodarki. Chociaż inwestowanie pasywne może pomóc w dywersyfikacji portfela, nie oznacza to, że możemy ignorować kontekst gospodarczy, w którym funkcjonują te instrumenty. Na przykład, inwestycja w ETF skupiony na danym sektorze gospodarki minimalizuje ryzyko związane z bankructwem konkretnej spółki, jednak jego cena wciąż może spadać, jeśli warunki gospodarcze będą niekorzystne dla tego sektora.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
Powiązane wpisy:
Kontrakty Futures a CFD – podobieństwa i różnice 
Bitcoin a Ethereum – podobieństwa i różnice 
Co to jest Ethereum Classic (ETC)? Mechanizm działania 
Inwestowanie indeksowe. Instrumenty finansowe typu ETN i ETC, Tomasz Miziołek [recenzja] 
3 najlepsze ETFy na rynek chiński 
Najlepsze ETFy na rynek turecki 
Najlepsze ETFy na uran 
Najlepsze ETFy na miedź 
Czym są governance oraz utility tokens? 
Czym jest opłata za gaz (gas fee) oraz Gwei w sieci Ethereum?
