Inwestując na rynku walutowym, można korzystać z wielu ciekawych narzędzi. Niektóre z nich ułatwiają przeprowadzanie analiz, natomiast inne, takie jak dźwignia finansowa, są ściśle związane z zawieraniem transakcji forexowych.
W tym artykule przyjrzymy się bliżej działaniu dźwigni finansowej na forexie, która jest chętnie wykorzystywana przez traderów spekulujących na kursach walutowych. Na czym polega działanie takiego mechanizmu? Jakie ma wady i zalety? Dlaczego jest tak ważne dla inwestorów?
Co to jest dźwignia finansowa? Forex i kontrakty CFD na waluty
Dźwignia finansowa, inaczej nazywana lewarem, to mechanizm, który pozwala traderowi obracać na rynku kwotami kapitału większymi od tych, które rzeczywiście posiada na koncie inwestycyjnym. Dzięki jej zastosowaniu, inwestor może rozpocząć handel walutami nawet, jeśli wpłacił na rachunek inwestycyjny niski, kilkusetzłotowy depozyt.
Dla przykładu, lewar na poziomie 1:10 oznacza, że gracz może obracać dziesięciokrotnie większym kapitałem od tego, który posiada na rachunku. To możliwe dzięki specjalnym instrumentom finansowym, przede wszystkim kontraktom CFD, które pozwalają uzyskać lewarowaną ekspozycję na określone pary walutowe i inne aktywa inwestycyjne.
Im większa dźwignia finansowa na forexie, tym większym kapitałem obraca w rzeczywistości trader. Za sprawą takiego mechanizmu trader może osiągnąć o wiele wyższy zysk, ale też ponieść bardziej dotkliwą stratę. Gracz, który stosuje tzw. lewarowanie, musi liczyć się z wysokim ryzykiem inwestycyjnym – zdarza się, że ze względu na wykorzystanie dźwigni strata na danej inwestycji przewyższa pierwotnie wpłacony depozyt.
Jak działa dźwignia finansowa na forexie?
Aby dobrze zrozumieć istotę dźwigni finansowej, warto prześledzić jej działanie na praktycznym przykładzie rynkowym.
Przyjmijmy, że trader posiada depozyt w wysokości 5 000 złotych i chce ulokować go w parze walutowej EUR/PLN. Kurs walutowy wynosi 4,6000, a więc za jednostkę waluty bazowej (EUR) musi zapłacić 4,6 jednostki waluty kwotowanej (PLN). Chcąc otworzyć pozycje o wartości 1 minilota, inwestor powinien dysponować kwotą 46 000 zł, co znacznie przewyższa jego możliwości finansowe. Może on jednak wykorzystać np. kontrakty CFD, w które wbudowany jest lewar na forex.
Przy dźwigni w wysokości 1:10, inwestor może obracać kapitałem o rzeczywistej wartości 46 000 zł (4 600 x 10). To oznacza, że bez problemu może otworzyć taką pozycję, mimo posiadania wspomnianego depozytu w wysokości zaledwie 5 000 złotych.
Jak obliczać wielkość kapitału, potrzebnego do otwarcia danej pozycji walutowej, w przypadku dźwigni o wartości 1:x? Wystarczy skorzystać z prostego wzoru: 1/x. Zgodnie z obliczeniami, przy dźwigni finansowej na poziomie np. 1:20 do zawarcia transakcji potrzebny jest depozyt odpowiadający 1/20 faktycznej wartości transakcji. Patrząc na to z innej perspektywy: w tej sytuacji trader może obracać kapitałem dwudziestokrotnie większym od wartości wpłaconego depozytu.
Ile wynosi maksymalna dźwignia finansowa na forex i CFD w Polsce?
Jeszcze do niedawna, maksymalna dźwignia na rynku forex i kontraktów CFD, w przypadku klientów indywidualnych, wynosiła 1:100. Jednak w sierpniu 2018 roku Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) wprowadził w tym zakresie znaczne ograniczenia. Obecnie, inwestorzy indywidualni mogą korzystać z maksymalnej dźwigni 1:30, przy czym na niektórych instrumentach poziom lewarowania został jeszcze bardziej obniżony.
Maksymalna dźwignia 1:30 obowiązuje dla par walutowych, w skład których wchodzą waluty, takie jak:
- dolar amerykański,
- euro,
- jen japoński,
- dolar kanadyjski,
- frank szwajcarski,
- funt szterling.
Dla głównych walut lewar wynosi 1:30, ale dla pozostałych par, złota czy indeksów giełdowych (np. Dow Jones, CAC 40, FTSE 100, DAX 30, S&P 500, EURO STOXX 50, ASX 200, Nikkei 225) obowiązuje maksymalna dźwignia na poziomie 1:20. W przypadku innych surowców, indeksów i towarów lewar został ograniczony do 1:10. Jeszcze mniejsza dźwignia, na poziomie raptem 1:2, dotyczy handlu kryptowalutami.
Wady i zalety stosowania dźwigni finansowej na forexie
Stosowanie dźwigni finansowej na forexie daje szerokie możliwości, ale wiąże się też licznymi zagrożeniami. Przyjrzyjmy się zatem najważniejszym wadom i zaletom tego mechanizmu.
Zalety inwestowania z dźwignią na forexie:
- Możliwość osiągania wysokich stóp zwrotu w krótkim czasie. Dźwignia finansowa pozwala handlować większym kapitałem niż posiadany, dzięki czemu nawet niewielki ruch kursu pary walutowej może przynieść imponujące zyski.
- Zwiększenie możliwości inwestycyjnych. Dzięki lewarowi, inwestorzy mogą inwestować w większą liczbę aktywów i/lub otwierać większe pozycje na rynku.
- Dostępność dla inwestorów z mniejszym kapitałem. Dźwignia pozwala na handel pozycjami o sporej wartości, mimo zaangażowania w inwestycje raptem kilkuset złotych.
- Możliwość korzystania z dywersyfikacji. Dzięki dźwigni finansowej, można łatwiej dywersyfikować swoje portfele, inwestując w różne aktywa lub rynki finansowe.
Wady inwestowania z dźwignią na forexie:
- Wysokie ryzyko poniesienia strat. Dźwignia finansowa na forexie to przepustka zarówno do większych zysków, jak i strat, które mogą okazać się bardzo dotkliwe.
- Możliwość utraty całego inwestowanego kapitału. Inwestowanie z lewarem, w razie realizacji niekorzystnego scenariusza rynkowego, może zakończyć się szybką utratą pełnej kwoty depozytu.
- Konieczność stałego obserwowania rynku. Potrzebna jest ciągła uwaga i czujność ze strony inwestora, ponieważ wystąpienie nieoczekiwanej sytuacji na rynku czy silne wahania kursów mogą doprowadzić do dużych strat lub przedwczesnego zamknięcia pozycji.
- Niezbyt wygórowane wymogi dotyczące depozytu zabezpieczającego. Może to prowadzić do nadmiernego wykorzystania dźwigni, tj. otwierania zbyt dużych pozycji rynkowych, i tym samym większego ryzyka strat.
Dlaczego brokerzy oferują dźwignię finansową, a inwestorzy z niej korzystają?
Udostępnianie instrumentów z dźwignią jest dla brokerów korzystne z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze, naliczają oni sobie w ich przypadku marżę, czy to w ramach spreadu czy prowizji transakcyjnej. Po drugie, statystyki pokazują, że wielu traderów traci kapitał inwestowany w produkty lewarowane, co często stanowi bezpośredni zysk brokerów. A przynajmniej tych, którzy działają w modelu market maker – w tej sytuacji inwestorzy zawierają transakcje bezpośrednio z brokerami.
Natomiast inwestorzy korzystają z dźwigni finansowej przede wszystkim ze względu na możliwość obracania kwotą kapitału, która jest znacznie większa od tej, jaką faktycznie angażują w inwestycję. Dobrze pokazuje to poniższy przykład, w którym porównaliśmy rzeczywistą wartość ekspozycji rynkowej, a także potencjalne zyski i straty na eurodolarowej pozycji długiej z dźwignią i bez dźwigni.
| Z dźwignią finansową | Bez dźwigni | |
| Wielkość dźwigni | 1:30 | brak |
| Inwestowany kapitał (depozyt) | 1 000 EUR | 1 000 EUR |
| Ekspozycja rynkowa | 30 000 EUR | 1 000 EUR |
| Wzrost EURUSD o 2% | +600 EUR | +20 EUR |
| Spadek EURUSD o 2% | -600 EUR | -20 EUR |
Na co warto uważać korzystając z dźwigni?
Aby ograniczyć ryzyko inwestowania z dźwignią na forexie, początkujący inwestorzy powinni na początku otwierać możliwie najmniejsze pozycje rynkowe. To ważne zwłaszcza, gdy swoich decyzji nie opierają na analizie, wiedzy czy doświadczeniu, lecz co najwyżej na własnej intuicji.
Warto też pamiętać, że w przypadku lewarowania istnieje możliwość poniesienia straty, która będzie przewyższać depozyt początkowy. Wtedy też trader nie tylko traci wniesiony kapitał, ale także musi zwrócić dodatkowe pieniądze brokerowi. Czy da się temu zapobiec? Tak, inwestor zawsze może wybrać brokera, który oferuje usługę ochrony przed ujemnym saldem, niemniej trzeba podkreślić, że to jedynie ograniczy, a nie wyeliminuje, ryzyko inwestycyjne.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co oznacza dźwignia 1 do 100?
W tym przypadku rzeczywista wartość pozycji inwestora stukrotnie przekracza zaangażowany przez niego kapitał. Inaczej mówiąc, inwestując np. 100 zł zawiera w praktyce inwestycje o wartości 10 000 zł.
Jaka dźwignia na forexie jest bezpieczna?
Żadna dźwignia na forexie nie jest bezpieczna. Niezależnie od tego, czy wynosi 1 do 10 czy 1 do 100, nawet niewielka zmiana ceny danej pary walutowej przekłada się na duże wahania wartości zajętej pozycji.
Powiązane wpisy:
Kontrakty CFD – wszystko co musisz wiedzieć 
Wskaźnik MACD – wszystko co musisz o nim wiedzieć 
Wszystko co musisz wiedzieć o stablecoinach 
Wszystko co musisz wiedzieć o altcoinach 
Tokeny ERC-20 – wszystko co musisz wiedzieć 
Wszystko co musisz wiedzieć o DeFi 
Koparki kryptowalut, wszystko co musisz wiedzieć 
Opcje Binance – wszystko co musisz wiedzieć. 18 pytań i odpowiedzi 
Wszystko co musisz wiedzieć o IDO 
Binance Labs – wszystko co musisz wiedzieć
