Eksplorator blockchain pozwala nam zobaczyć, co naprawdę dzieje się na danym łańcuchu. Jest jak wyszukiwarka Google, jednak nie działa na nią żadne SEO i zwraca zawsze prawdziwe informacje. Zobaczmy, czego właściwie można się z nich dowiedzieć.
Co to jest eksplorator blockchain?
Eksplorator bloków to narzędzie, które umożliwia wyszukiwanie informacji zapisanych na blockchainie. Dane mogą dotyczyć bloków, poszczególnych transakcji czy adresów portfeli.
W przypadku adresów można znaleźć zestawienie wszystkich transakcji wiążących się z nimi. Badając transakcje, poznamy wysokość przekazanej kwoty czy uiszczone opłaty. Eksplorator blockchain jest więc jak wyszukiwarka, używana do sprawdzania salda i historii adresu oraz przeglądania szczegółów każdej transakcji.
Aby pozyskać potrzebne dane, eksplorator stale łączy się z węzłem określonej sieci i aktualizuje historię transakcji na blockchainie. Zebrane dane są formatowane i zapisywane w sposób pozwalający na ich łatwe przeszukanie. Aby umożliwić użytkownikowi zadawanie pytań i odczytanie odpowiedzi, eksplorator wykorzystuje relacyjną bazę danych (np. SQL) oraz interfejs API.
Eksploratory pełnią kluczową rolę w utrzymaniu przejrzystego charakteru blockchain. Pozwalają na dostęp do informacji w czasie rzeczywistym oraz do danych historycznych. Gwarantują, że dane zapisane na łańcuchu są aktualne i poprawne. Nie możemy sprawdzić rezerw NBP, ale rezerwy BTC – proszę bardzo.
Rozwój eksploratorów sięga początków kryptowalut. Pierwszy, znany jako „Block Explorer”, powstał już w roku 2010 roku.
Dlaczego warto korzystać z eksploratora blockchain?
Dla niezaznajomionych z tematem dane oferowane przez eksplorator są trudne do zrozumienia. Numery kolejnych bloków mieszają się z adresami, danymi transakcji i adresami smartkontraktów. Wygląda to zawikłanie, jednak warto zagłębić się w gąszcz tych danych.
W czym może nam się przydać eksplorator?
- Możemy sprawdzić status transakcji, która – jak nam się wydaje – nie przebiegła zgodnie z planem.
- Upewnimy się, że na pewno dobrze określiliśmy sieć i adres odbiorcy naszego przelewu.
- Potwierdzamy, że na naszym koncie istotnie są tokeny, których nie pokazuje nasz portfel.
- U źródła możemy sprawdzić bieżące koszty transakcyjne.
- Możemy sprawdzić saldo smartkontraktu, co bywa przydatne gdy uczestniczymy w ICO.
- Możemy też sprawdzić numer ostatnio wydobytego bloku.
- Mamy dostęp do historii dowolnego adresu (także wielorybów krypto).
- Możemy sprawdzić status Mempool i liczbę niepotwierdzonych transakcji.
- Znamy bieżący hashrate i poziom trudności generowania bloków.
- Możemy odczytać dane pierwszego bloku danego łańcucha.
Eksploratory blockchain są intensywnie wykorzystywane przez firmy analityczne zajmujące się blockchain oraz wyspecjalizowane w śledzeniu przestępstw w tej branży.
Jak znaleźć transakcje za pomocą eksploratora?
Załóżmy, że od wczoraj spodziewamy się przelewu krypto na nasz adres. Nadawca zaklina się że wysłał, a na naszym portfelu ciągle pusto. Co zrobić?
- Otwórz portfel i znajdź odpowiednią transakcję.
- Skopiuj jej identyfikator.
- Przejdź do eksploratora właściwego blockchaina i wklej go w pasku wyszukiwania
- Na ekranie transakcji powinieneś zobaczyć, czy transakcja została potwierdzona (Confirmed), wciąż czeka (Pending) czy też została odrzucona (Failed).
Ujawnione zostaną także pozostałe szczegóły transakcji, w tym jej wartość, opłaty oraz adres nadawcy i odbiorcy.
Jeśli transakcji nie widać w eksploatorze, może to oznaczać, że albo nie została wysłana, albo używasz niewłaściwego eksploratora. Może np. omyłkowo uruchomiłeś Etherscan, aby znaleźć transakcje na Solanie?
Zaawansowane funkcje eksploratora
Oprócz podstawowego wyszukiwania, eksploratory mają kilka bardziej zaawansowanych funkcji. Pozwalają one lepiej poznać blockchain i dostarczyć cennych informacji.
Jedną z takich funkcji jest śledzenie transakcji, pozwalające zidentyfikować przepływ środków z jednego adresu na drugi. Ułatwia to namierzanie potencjalnie podejrzanych działań. Jest to funkcja bardzo przydatna wszelkim służbom śledczym, a zapewne niedługo także urzędom skarbowym… Z tego też powodu przestępcy używają mikserów krypto, aby zatrzeć ślad kradzieży kryptowalut.
Inną ciekawą opcją jest możliwość śledzenia zakupów konkretnych portfeli. Jeśli wiemy na przykład, że adres 0x05e793ce0c6027323ac150f6d45c2344d28b6019 należy do funduszu VC a16z (Andreessen Horowitz) możemy przekonać się, że trzyma on sporą ilość tokenów Synthetix. Czyżby jedni z lepiej poinformowanych ludzi w branży przewidywali wzrosty?
Popularne eksploratory bloków
Co do zasady każda sieć wymaga osobnego, dedykowanego jej eksploratora. Są wprawdzie eksploratory uniwersalne, jednak nie obejmują one mniejszych łańcuchów.
Poniżej prezentujemy listę eksploratorów dla największych blockchainów.
Bitcoin | BlockChair |
Ethereum | Etherscan |
Polygon | Polygonscan |
BNB Smart Chain | BscScan |
Polkadot | Subscan |
Cosmos | Mintscan |
Cardano | CardanoScan |
Solana | Solana Explorer |
Avalanche | SnowTrace |
XRP | XRPScan |
Użycie eksploratora na przykładzie Etherscan
Etherscan to eksplorator bloków, który śledzi łańcuch Ethereum w tym transfery monety ETH oraz tokenów ERC-20. Jest to najczęściej wykorzystywanych eksploratorów blockchain, mający około 5 milionów użytkowników miesięcznie.
Analiza portfela
Używając paska wyszukiwania w prawym górnym rogu ekranu, możemy przejść do konkretnej strony adresowej. Wprowadzenie adresu dowolnego portfela przeniesie nas na jego stronę docelową.
Strona adresowa pozwala sprawdzić saldo ETH i oraz tokenów ERC-20 przechowywanych pod tym adresem. Znajdują się tu także inne zakładki, takie jak:
- Transactions – transakcje wyzwalane przez adresy zewnętrzne tj. portfele użytkowników.
- Internal Transactions – transakcje wyzwalane przez adresy wewnętrzne tj. smartkontrakty.
- Token Transfers – transakcje tokenami ERC-20.
- NFT Transfers – transakcje tokenami NFT, zarówno ERC-721 jak i ERC-1155.
- Analytics – analityka pokazująca zmiany wartości portfela w czasie.
- Multichain Portfolio – nowa opcja, pozwalająca monitorować także aktywa na innych łańcuchach zgodnych z EVM.
Analiza smartkontraktu
Do paska wyszukiwania możemy wprowadzić nie tylko adres portfela, ale także np. smartkontraktu tokena ERC-20.
Strona tokena jest podobna do strony adresowej. Pokazuje saldo ETH kontraktu, salda tokenów, a także wykaz wszystkich transakcji. Co najważniejsze, mamy tu także opcję śledzenia tokenów. Sprawdźmy to na przykładzie memecoina Shibainu. Numer jego smartkontraktu łatwo pozyskamy np. z Coingecko.
Strona wyświetla informacje dotyczące kapitalizacji rynkowej tokena, całkowitej podaży, liczby posiadaczy czy transakcji. Z punktu widzenia inwestora najciekawsza jest zakładka Holders (Posiadacze), pokazująca dystrybucję tokenów. Właśnie tutaj możemy sprawdzić, jak bardzo zdecentralizowana jest podaż tokena a także, jak duży jej procent kontrolują smartkontrakty.
Przydatna może być także zakładka Analytics, pokazująca statystyki tokena w ujęciu historycznym
Przyszłość eksploratorów
Wraz z ewolucją technologii blockchain, rozwijają się także te narzędzia. Co czeka nas za parę lat?
- Ulepszona analityka. Rozwiną się narzędzia , pozwalające lepiej śledzić trendy rynkowe. Namierzanie ruchów wielorybów stanie się banalnie proste, pojawi się wizualizacja przepływów ułatwiająca zrozumienie danych.
- Integracja z DeFi. Pozwoli ona badać protokoły DeFi bezpośrednio z interfejsu eksploratora. Początki tego trendu obserwujemy już ma portalach Defillama i DappRadar, na razie nie śledzą one jednak poszczególnych transakcji.
- Wdrożenie AI. Eksploratory oferują ilość danych przerastającą możliwość przetworzenia przez człowieka. Są zatem idealnym polem dla integracji AI, która je przeanalizuje i przedstawi gotowe wnioski, wzorce i przewidywania.
Rozwój eksploratorów uczyni zrozumienie blockchaina łatwiejszym, co może przyspieszyć jego adopcję.
Eksploratory są często niedocenianym, a jednocześnie bardzo potrzebnym narzędziem blockchain. Nie tylko dostarczają użytkownikom mnóstwa potrzebnych danych, ale są także gwarantem ich uczciwości. To dzięki nim wiemy mp. ilu jest posiadaczy ETH i że Vitalik Buterin nie kontroluje jego podaży. Gdyby nie one, blockchain byłby równie przejrzysty jak bilans SKOK Wołomin.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest eksplorator blockchain?
Eksplorator blockchain to narzędzie do analizowania działania łańcucha bloków. Z punktu widzenia użytkownika pozwala na łatwe sprawdzanie stanu transakcji, zasobów portfela czy liczby posiadaczy tokena.
Który eksplorator bloków jest najlepszy?
Zależy na którym blockchainie. Uznane standardy to BlockChair, Etherscan czy BscScan.
Czy eksplorator łańcucha bloków jest wiarygodny?
Tak. Dane pochodzą bezpośrednio z węzłów sieci i są praktycznie niemożliwe do sfałszowania.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.