Oscylator Stochastyczny (skrót STS) to jedno z najbardziej znanych narzędzi analizy technicznej. Mimo że został stworzony jeszcze w latach 50-tych poprzedniego wieku, to dalej cieszy się ogromną popularnością wśród traderów. Doceniają oni przede wszystkim jego kompleksowość i szybkość reakcji – wskaźnik w dynamiczny sposób generuje wiele sygnałów. Jak w praktyce działa Stochastic?
Oscylator Stochastyczny – co to jest?
Wskaźnik STS jest powszechnie wykorzystywany przez inwestorów na całym świecie. Sprawdza się na wszystkich typach rynków finansowych – od forex, przez giełdę, aż po rynki towarowe. Stworzony został w 1950 roku przez George’a Lana i do dzisiaj używany jest w dokładnie tej samej formie co 70 lat temu.
Oscylator Stochastyczny należy do wskaźników momentum, które używane są w analizie technicznej na rynkach finansowych. Przy jego pomocy, dokonywane jest porównanie aktualnej ceny zamknięcia z cenami zamknięcia z określonego okresu. Stochastic bazuje przy tym na założeniu, że w momencie występowania trendu wzrostowego, ceny zamknięcia kręcą się w okolicach górnych wahań, a przy trendzie spadkowym zbliżają się do dolnej granicy zakresu.
Ustawienie i budowa wskaźnika STS
Do obliczenia wskaźnika Stochastycznego niezbędne są takie dane jak: ceny minimalne i maksymalne z danego okresu oraz cena zamknięcia z bieżącego dnia. Wzór na obliczenie wartości wskaźnika STS wygląda następująco:
%K =cena zamknięcia (aktualna) – cena minimalna (z danej liczby okresów)cena maksymalna (z danej liczby okresów) – cena minimalna (z danej liczby okresów)
Obliczona w ten sposób wartość pozwala otrzymać linię %K, inaczej nazywaną wolnym oscylatorem stochastycznym. Nie jest to jednak jedyny element wykresu – oscylator Stochastyczny składa się jeszcze z linii %D.
Linia %D to 3-okresowa średnia krocząca wartości %K – inaczej nazywa jest szybkim oscylatorem stochastycznym.
Wartości obu linii: %K oraz %D mieszczą się w przedziale od 0 do 100. W celu skuteczniejszej interpretacji zachodzących na rynku zmian we wskaźniku STS stosuje się jeszcze dwie linie pomocnicze – jedna jest umieszczona na poziomie 20, a druga na 80. Symbolizują one skrajne wartości oznaczające poziom wykupienia oraz wyprzedania rynku.
Wskaźnika stochastycznego można używać w jednej z trzech wersji:
- szybkiej (Stochastic fast)
- wolnej (Stochastic Slow)
- pełnej (Stochastic Full)
Pierwsza z nich najlepiej sprawdzi się przy analizach krótkoterminowych, natomiast druga wymaga większej liczby badanych okresów, dlatego polecana jest przy inwestycjach średnio- i długoterminowych. Najbardziej kompleksową wersją jest Stochastic Full, dzięki czemu to właśnie ona jest najczęściej wykorzystywana przez traderów.
Interpretacja oscylatora stochastycznego
Zanim przejdziemy do interpretacji oscylatora STS, warto wiedzieć, że to, jakie wartości zostaną przedstawione na wykresach, zależy w dużej mierze od przyjętych ustawień. Mimo że Stochastic jest oscylatorem bardzo praktycznym i może być wykorzystany na każdym rynku (forex, giełda, surowce czy instrumenty dłużne), to warto poświęcić chwilę na konfigurację oscylatora. Generowane sygnały będą wówczas dużo bardziej wiarygodne.
Żeby móc właściwie interpretować wskaźnik Stochastic, konieczne jest wyznaczenie dwóch linii – poziomu wyprzedania (wartość 20) oraz poziomu wykupienia (wartość 80). Wygląda to więc bardzo podobnie, jak w przypadku wskaźnika RSI.
Ze względu na dynamiczne generowanie sygnałów, istnieje kilka sposobów na interpretację wskaźnika STS. Pierwszy z nich informuje inwestora o możliwości zakupu lub sprzedaży danego instrumenty. Taki sygnał pojawia się w momencie przekroczenia przez linię oscylatora jednego z dwóch poziomów: 20 lub 80. Jak interpretować takie sygnały?
- Jeśli wskaźnik %K przebija od dołu granicę 20 (poziom wyprzedania), to dla inwestorów jest to sygnał do zakupu.
- Jeśli wskaźnik %K przebija od góry granicę 80 (poziom wykupienia), to dla inwestorów jest to sygnał do sprzedaży.
Drugim sposobem interpretacji oscylatora Stochastic jest obserwacja linii %K oraz %D oraz momentów, w których się one przecinają.
- W momencie przecięcia od dołu linii %D przez linię %K, inwestor otrzymuje sygnał do zakupu instrumentu finansowego.
- W momencie przecięcia od góry linii %D przez linię %K, inwestor otrzymuje sygnał do sprzedaży instrumentu finansowego.
Tutaj jednak doświadczeni traderzy zwracają uwagę na jedną kwestię. W przypadku tej interpretacji wartościowe są tylko te sygnały, które mają miejsce w obszarach wyprzedania i wykupienia.
Dywergencja na oscylatorze Stochastycznym
Ostatni sposób interpretacji wskaźnika Stochastycznego polega na poszukiwaniu dywergencji. Jest to najtrudniejsza wersja interpretacji oscylatora, ponieważ konieczne jest dogłębne śledzenie nie tylko wartości otrzymywanych na wykresie, ale również samej ceny instrumentu.
Sama dywergencja to rozbieżność, czyli moment, w którym linia trendu ceny podąża w przeciwnym kierunku do linii trendu wskaźnika. Dla inwestorów jest sygnał, że w najbliższym czasie może nastąpić odwrócenie trendu.
Jak to interpretować?
- W chwili, gdy wierzchołki cenowe są coraz wyżej, a wartość wskaźnika STS spada, można spodziewać się zakończenia trendu wzrostowego. Oznacza to początek trendu spadkowego – tzw. dywergencja niedźwiedzia.
- Z kolei, gdy obserwujemy wzrosty na oscylatorze Stochastycznym, a na wykresie cenowym notujemy trend spadkowy, można spodziewać się odwrócenia trendu. Oznacza to początek trendu wzrostowego – tzw. dywergencja bycza.
Tutaj również warto zwrócić uwagę na to, gdzie mają miejsce te wskazania. Najlepiej jeśli występują one w obszarach wyprzedania lub wykupienia rynku, wówczas jakość sygnałów jest najwyższa.
Strategia inwestycyjna w oparciu o wskaźnik STS
Mimo że oscylator Stochastyczny generuje swoje sygnały bardzo dynamicznie, a możliwości ich interpretacji jest kilka, to nie warto w swojej strategii ograniczać się tylko do niego.
Warto pamiętać również, że wskaźnik STS wymaga odpowiedniej konfiguracji. Parametry oscylatora powinny zostać dostosowane do typu rynku lub konkretnego instrumentu finansowego. Jest to bardzo czasochłonne zajęcie, ale rezultatem takich działań jest wyższa jakość otrzymywanych sygnałów.
Czy warto korzystać z oscylatora Stochastic?
Na początek podsumujmy wady i zalety tego narzędzia:
Zalety oscylatora stochastycznego
- Szybkość generowanych sygnałów
- Kilka możliwości interpretacji
- Możliwość konfiguracji parametrów
- Czytelność i prosta interpretacja
Wady oscylatora stochastycznego
- Konieczność dostosowania ustawień wskaźnika
- Konieczność korzystania z dodatkowych wskaźników
Na pytanie z nagłówka, tj. “czy warto korzystać z oscylatora Stochastic?” nie da się jednak odpowiedzieć, jeśli nie dysponujesz wynikami odpowiednich testów.
Jak widzisz, wśród wad tego na narzędzia znajdziemy punkt: “ konieczność dostosowania ustawień wskaźnika”. Z oscylatora Stochastic warto bowiem korzystać tylko wtedy, kiedy testy Twojej strategii wykazały, że jest to opłacalne. Wówczas narzędzie będzie skonfigurowane w sposób unikalny dla Twojej metodologii, w której możesz połączyć je z innymi wskaźnikami – np. z linią bazową, która będzie miała za zadanie określać trend kierunkowy (w charakterze linii bazowej można wykorzystać np. wolną średnią kroczącą lub linię Kijun-Sen z systemu Ichimoku).
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Jak działa oscylator stochastyczny?
Oscylator stochastyczny jest wskaźnikiem momentum, który pokazuje lokalizacji aktualnej ceny zamknięcia względem najwyższej i najniższej ceny w danym okresie. Wskaźnik ten składa się z dwóch linii: %K i %D. Pierwsza jest główną linią oscylatora, podczas gdy %D to średnia krocząca linii %K. Przecięcia linii interpretowane są jako potencjalne zapowiedzi odwrócenia krótkoterminowego trendu.
Co to jest Stoch w tradingu?
“Stoch” jest po prostu potocznym określeniem oscylatora stochastycznego – wskaźnika technicznego używanego przez traderów do oceny momentum i rozpoznawania potencjalnych punktów zwrotnych ceny. Jest wykorzystywany przede wszystkim do rozpoznawania tzw. dywergencji i stanów wykupienia lub wyprzedaży rynku.
Czym są oscylatory?
W tradingu, oscylatory są narzędziami mierzącymi dynamikę ruchów cenowych, a ich głównym celem jest pomoc w identyfikacji potencjalnych odwróceń trendu poprzez analizę wzrostu i spadku momentum. Oscylatory poruszają się w określonych zakresach (zwykle od 0 do 100) i mają ustalone poziomy sygnalizujące wykupienie i wyprzedanie.. W przypadku oscylatora stochastycznego poziomy skrajne to domyślnie 80 (sygnalizujący wykupienie i ew. nadejście spadków ceny) i 20 (sygnalizujący wyprzedanie i nadchodzący wzrost). Oscylatory są szczególnie przydatne gdy rynek porusza się w trendzie bocznym (balansie) i potrafią generować większe straty gdy konsolidacja dobiegnie końca, a cena wpadnie w trend kierunkowy.
Powiązane wpisy:
Wskaźnik TRIX (Trix Index) – jak działa? Wskaźnik EMV (Ease of Movement) – jak działa? Wskaźnik ACC (Acceleration) – jak działa? 
Wskaźnik ADX – jak działa? 
Wskaźnik zmiany ROC – czym jest i jak działa? 
Wskaźnik DeMarker (DeM) – czym jest i jak działa? 
Wskaźnik Williams Percent Range (%R) – jak działa? 
Wskaźnik Momentum (MOM) – czym jest i jak działa? 
Wskaźnik DMI (Directional Movement Index) – jak działa? 
Rekwotowanie – co to jest? Jak działa?
