Wash trading to praktyka polegająca na zawieraniu transakcji w wyraźnym celu stworzenia wrażenia, że transakcja miała miejsce, mimo że portfel nie uległ znaczącej zmianie. Jest ona określana również jako jako “round-trip trading”. Wash trading jest działalnością zabronioną przez Commodity Exchange Act (CEA) oraz Securities Exchange Act z 1934 roku.
W niektórych przypadkach, wash trading jest bezpośrednią próbą manipulacji rynkiem. W innych, może wynikać z braku wiedzy inwestora. Tak może być w przypadku wash sales, w którym inwestor sprzedaje jeden instrument finansowy, a następnie od razu zastępuje go podobnym.
Wash trading może się odbywać w przypadku akcji, ale występuje również w świecie kryptowalut. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy co to jest wash trading, na czym polega, jakie niesie za sobą konsekwencje oraz jak wyglądają takie transakcje w praktyce.
Co to jest wash trading?
Wash trading ma miejsce, gdy inwestor kupuje i sprzedaje to samo aktywo w tym samym czasie. IRS określa to również jako wash sale, ponieważ kupno tego samego waloru anuluje jego sprzedaż. Jest to również nazywane round-trip trading, ponieważ zasadniczo kończysz tam, gdzie zacząłeś – z takimi samymi akcjami w swoim portfelu.
Wash trading może być wykorzystywany jako forma manipulacji rynkiem. Inwestorzy mogą kupować i sprzedawać te same aktywa, próbując w ten sposób wpływać na ceny lub aktywność handlową. Celem może być zachęcenie do kupna, co spowoduje wzrost cen lub zachęcenie do sprzedaży, co spowoduje spadki. Inwestorzy i brokerzy mogą współpracować w celu wpłynięcia na wolumen obrotu, zazwyczaj z korzyścią finansową dla obu stron. Broker, na przykład, może czerpać korzyści z pobierania prowizji od innych inwestorów, którzy chcą kupić instrumenty będące celem wash tradingu. Z drugiej strony, inwestor może osiągnąć zyski ze sprzedaży aktywów poprzez manipulację ceną.
Wash trading może być podtypem insider tradingu, który wymaga od zaangażowanych stron posiadania pewnej specyficznej wiedzy na temat danego waloru, której nie posiada ogół społeczeństwa. Jeśli inwestor lub makler posiada wiedzę poufną, może ją wykorzystać do przeprowadzenia wash tradingu
Na czym polega wash trading?
Z pozoru wash trading oznacza, że inwestor kupuje i sprzedaje to samo aktywo w tym samym czasie. Jednak definicja ta uwzględnia również intencje inwestora (oraz brokera, z którym współpracuje). Istnieją zasadniczo dwa warunki, które muszą być spełnione, aby można było mówić o wash tradingu:
- Zamiar – Intencją stron zaangażowanych w wash trading (tj. brokera lub inwestora) musi być to, że co najmniej jedna osoba zaangażowana w transakcję zawarła ją specjalnie w tym celu.
- Wynik – Rezultatem transakcji musi być “wash trade”, co oznacza, że inwestorzy kupili i sprzedali to samo aktywo w tym samym czasie lub w stosunkowo krótkim okresie czasu na kontach z tym samym lub wspólnym właścicielem.
Termin “beneficial ownership” oznacza rachunki, których właścicielem jest ta sama osoba fizyczna lub podmiot. Transakcje dokonywane pomiędzy takimi rachunkami mogą przyciągnąć uwagę organów nadzoru finansowego, ponieważ mogą sugerować, że mamy do czynienia z wash tradingiem.
Wymownym wyznacznikiem wash tradingu jest poziom ryzyka przekazywany inwestorowi. Jeśli transakcja nie zmienia ogólnej pozycji ani nie naraża go na ryzyko, może zostać uznana za wash trading.
Wash trading nie musi jednak koniecznie dotyczyć rzeczywistych transakcji. Może mieć miejsce również wtedy, gdy inwestorom i traderom wydaje się, że dokonują transakcji, jednak aktywa tak na prawdę nie zmieniają właściciela.
Przykład transakcji wash tradingu
Oto prosty przykład transakcji typu wash trade. Powiedzmy, że inwestor, który jest aktywnie zaangażowany w day trading, posiada 100 akcji spółki ABC i sprzedaje je ze stratą 5000 USD w dniu 1 września. W dniu 5 września kupuje 100 akcji tej samej spółki, a następnie odsprzedaje je z zyskiem w wysokości 10 000 USD. Taka sytuacja może zostać uznana za wash trade, jeżeli inwestor zaangażował się w działalność handlową z zamiarem manipulowania rynkiem lub w celu nieuczciwego ubiegania się o odliczenie podatkowe z tytułu poniesionej straty.
Jeśli chodzi o rzeczywisty przykład, niedawno opublikowany dokument sugerował, że kryptowaluta EOS była przedmiotem wash tradingu na giełdach kryptowalut. Proces odbywał się w ramach schematu mającego na celu sztuczne zawyżanie cen. Autorzy dokumentu sugerują, że sztuczny popyt stworzony przez podejrzane konta wywołał wzrost ceny EOS podczas jej pierwszej oferty monet (ICO). To z kolei spowodowało fałszywe wrażenie wartości kryptowaluty.
Czy wash trading jest nielegalny?
Tak. Ustawa o giełdach towarowych zakazuje wash tradingu. Przed wprowadzeniem tej ustawy, traderzy powszechnie używali wash tradingu do manipulowania rynkami i cenami akcji. Przepisy dotyczące wash tradingu egzekwuje również Commodity Futures Trade Commission (CFTC).
IRS ma własne zasady dotyczące wash tradingu. Przepisy te nie zezwalają inwestorom na odliczanie strat kapitałowych od podatku od sprzedaży lub transakcji, które są wynikiem wash tradingu. Zgodnie z przepisami IRS, wash sale ma miejsce, gdy sprzedajesz lub handlujesz akcjami ze stratą i w ciągu 30 dni przed lub po sprzedaży:
- Kupisz zasadniczo identyczne akcje lub papiery wartościowe
- Nabędziesz identyczne akcje lub papiery wartościowe w ramach transakcji podlegającej pełnemu opodatkowaniu
- Nabędziesz kontrakty lub opcje na zakup identycznych akcji lub papierów wartościowych
- Nabędziesz identyczne akcje na indywidualne konta emerytalne (IRA) lub konta Roth IRA.
Zasady te mają również zastosowanie, jeśli sprzedajesz akcje, a twój współmałżonek lub kontrolowana przez ciebie korporacja kupuje identyczne akcje. Kiedy dochodzi do wash tradingu, nie można już ubiegać się o odliczenie podatkowe z tytułu poniesionych strat.
Krótko mówiąc, tak, wash trading jest nielegalny. CFTC może i karze osoby, które naruszają zasady. Na przykład w 2013 r. CFTC podjęła działania przeciwko dwóm osobom, które zawarły tego typu transakcje obejmujące zakup i sprzedaż kontraktów terminowych na kukurydzę. Agencja ustaliła, że transakcje były wash tradingiem, ponieważ miały miejsce w ciągu tego samego miesiąca i dotyczyły tego samego papieru wartościowego kupionego po tej samej cenie. Obaj traderzy musieli zapłacić grzywnę w wysokości 400 000 USD i zgodzili się na zakaz handlu przez 140 dni.
Animatorzy rynku vs wash trading
Market making i wash trading to nie to samo. Animator rynku to firma lub osoba fizyczna, która na żądanie kupuje lub sprzedaje papiery wartościowe po publicznie notowanych cenach. Animator rynku zapewnia płynność i ułatwia transakcje pomiędzy kupującymi i sprzedającymi. Z usług animatora rynku korzystasz na przykład, jeśli handlujesz za pośrednictwem brokera online.
Animowanie rynku nie jest manipulacją rynkiem. Animator rynku jest w rzeczywistości pośrednikiem między inwestorami a rynkami. Chociaż czerpią oni zyski ze swojej roli poprzez utrzymywanie spreadów, jest to drugorzędne w stosunku do wypełniania swojego głównego celu. Jest nim utrzymywanie kapitału w ruchu. Bez animatorów rynku realizacja transakcji trwałaby dłużej, a rynki stałyby się powolne.
Jak wykrywać i unikać wash tradingu?
Najprostszym sposobem na uniknięcie wash tradingu jest świadomość jego definicji. Ponownie, może to oznaczać zamiar manipulowania rynkami poprzez zawieranie podobnych transakcji w krótkich ramach czasowych, lub nieumyślne przeprowadzenie wash tradingu z powodu nieznajomości zasad.
W tym drugim przypadku można uniknąć transakcji zwracając uwagę na kupowane i sprzedawane papiery wartościowe oraz ramy czasowe, w jakich te transakcje są realizowane. Tak więc sprzedaż akcji XYZ ze stratą, a następnie ponowny zakup 10 dni później w celu sprzedaży z zyskiem byłby wash tradingiem, jeżeli transakcja została przeprowadzona w celu odliczenia początkowej straty.
Wash trading w handlu kryptowalutami
Wash trading jest również stosowany w świecie kryptowaluty. W przypadku EOS, istniały podejrzenia o wykorzystanie wash tradingu jako sposobu na zwiększenie zainteresowania inwestorów kryptowalutą podczas jej pierwszej oferty. Przedmiotem kontroli stał się również tzw. high-frequency trading. Według niektórych, to właśnie tego typu handel umożliwia przeprowadzanie wash tradingu na rynkach kryptowalut. Jednak to, czy zasady i przepisy dotyczące wash tradingu odnoszą się konkretnie do kryptowalut, budzi pewne wątpliwości.
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) nadal wykazuje rosnące zainteresowanie kryptowalutami i ICO. Chociaż nie są one jeszcze regulowanym papierem wartościowym, mogą w pewnym momencie znaleźć się pod parasolem SEC. Tak samo IRS, który nie objął jeszcze zasadami dot. wash tradingu bitcoina lub innych cyfrowych walut. To może się jednak zmienić w najbliższej przyszłości, jako iż rządy na całym świecie próbują uregulować ten sektor.
Powiązane wpisy:
Czym jest Próbny Copy Trading i Copy Trading na Binance? 
Co to jest Prop Trading (Proprietary Trading)? 
Grid Trading – na czym polega gridowanie? 
News trading (handel na danych) – na czym polega? 
Trading kryptowalut – czym jest? Jak zostać traderem? 
Czym jest scalping kryptowalut? Na czym polega? 
Czym jest atak Sybil? Na czym polega? 
Czym jest Pump and Dump? Na czym polega? 
Czym jest Social Trading (Handel Społecznościowy)? 
Czym jest handel algorytmiczny (Algo Trading)?
