Gdyby mój starszy brat zachował bilet na koncert Metalliki z 1987, dziś byłby on prawdziwą relikwią! Niestety, jego karton zaginął podczas przeprowadzki… Na szczęście dzisiaj jest inne wyjście. Tokeny POAP pozwolą nam udowodnić, że byliśmy tam, gdzie tworzyła się historia. I dołożą +10 punktów do reputacji.
Co to jest POAP?
Proof of Attendance Protocol umożliwia tworzenie cyfrowych przedmiotów kolekcjonerskich za pomocą blockchain. Skrótem nazwy określane są także te przedmioty, które można uznać za nowoczesny odpowiednik identyfikatorów, papierowych biletów czy pamiątkowych znaczków. Ich rola jest podobna – dają określone przywileje oraz służą udowodnieniu swoich doświadczeń życiowych.
Znaczenie kulturowe POAP jest jasne – służą jako łatwy do zweryfikowania dowód na to, że użytkownicy byli obecni podczas danego wydarzenia. To, czy wydarzenie jest czysto cyfrowe, czy nastąpiło w świecie fizycznym, nie ma przy tym znaczenia. Po prostu, ludzie łatwiej uwierzą, że jesteś fanem danej grupy, gdy zbierasz bilety na koncerty, wejściówki czy okolicznościowe znaczki. Albo POAPy właśnie…
Patrząc technicznie, są to tokeny NFT, tworzone przy pomocy smartkontraktu i zapisane w formacie ERC-721. Początkowo były one wybijane na głównym łańcuchu Ethereum, jednak prawdziwy rozkwit przeżywają od momentu migracji na blockchain Gnosis (xDai). Jest to łańcuch poboczny, kompatybilny z EVM (Ethereum Virtual Machine), ale zapewniający nieporównanie tańsze i szybsze transakcje.
Aby token NFT kwalifikował się jako POAP, musi on zostać wygenerowany przy pomocy oficjalnego smartkontraktu, powszechnie uznanego w środowisku Ethereum. Ponadto, musi on zawierać metadane związane z konkretną datą oraz obraz, będący emblematem wydarzenia.
Cechy POAP
Tokeny te mają trzy podstawowe właściwości:
- autentyczność – każdy POAP ma unikalny, niemodyfikowalny numer seryjny,
- niezmienność – informacje związane z tokenem zapisane są na wieki na blockchainie,
- własność – tokeny są w pełni własnością kolekcjonerów, co oznacza, że można nimi handlować lub dokonać ich transferu.
Dwie strony rynku POAP
Istnieją dwie kategorie użytkowników tokenów:
- Organizatorzy: planują oni wydarzenia, wdrażają je, a także tworzą i rozpowszechniają POAP wśród uczestników. Definiują też warunki otrzymania tokena oraz jego właściwości.
- Kolekcjonerzy: zbierają oni tokeny, aby upamiętnić ważne chwile oraz by udowodnić swoje zaangażowanie innym.
Po co to komu?
Cóż, ilu ludzi, tyle odpowiedzi.
POAP pozwalają organizatorom wydarzeń i markom lepiej nawiązać kontakt z użytkownikami. Zapewniają one nie tylko unikalną pamiątkę, ale umożliwiają też korzystanie z dodatkowych usług, takich jak prywatne czaty czy odbiór airdropów.
Tokeny te mogą być wygodnym sposobem na zastąpienie identyfikatorów czy biletów. Blockchain pozwala na zabezpieczenie przed fałszywymi roszczeniami, dodatkowo każdy POAP może mieć zapisane inne uprawnienia.
POAP są też wykorzystywane przez gry oparte na blockchainie. Ukończenie gry czy spędzenie nad nią określonej liczby godzin może uprawniać do otrzymania okolicznościowego tokena.
W założeniu POAP nie mają służyć wymianie ani podlegać sprzedaży, jednak technicznie jest to możliwe.
Obecnie dyskutowane jest użycie specyficznej odmiany tego tokena, o nazwie Soulbound, jako cyfrowej wersji życiorysu, zapisanej na blockchainie. Zatrudniając osobę do pracy w przestrzeni krypto, pracodawcy mogliby wykorzystywać kolekcję tokenów kandydata jako wiarygodny dowód jego zaangażowania. Z tego powodu właśnie Soulbound byłyby na zawsze przypisane do jednego portfela, bez możliwości ich sprzedaży. Ten sposób użycia wykracza jednak poza przyjęte ramy POAP.
Zastosowanie w praktyce
Do tej pory tokeny zostały rozdane na ponad 100 wydarzeniach społeczności Ethereum, takich jak EthGlobal, Dappcon czy konferencja ETH w Paryżu.
Bankless DAO na przykład wykorzystał je do pomocy w rozdzielaniu środków między użytkowników. DAO dokonało airdropu na adresy portfeli, które miały Bankless POAP, przy czym więcej tych tokenów oznaczało większy udział w airdropie.
SushiSwap zaczęło wprowadzać korzyści dla posiadaczy POAP, takie jak uprawnienie do większego przydziału frakcjonowanych NFT. ShapeShift rozdaje takie odznaki uczestnikom spotkań społeczności i AMA oraz uczestniczącym w głosowaniach. Decentraland regularnie wybija te tokeny w celu upamiętnienia wydarzeń w grze, takich jak niedawna impreza dla 10 milionów użytkowników.
Twórcy kolekcji również wykorzystują nowe możliwości. Podczas startu projektu Stoner Cats wiele osób nie otrzymało zamówionego NFT, mimo poniesienia kosztów. Aby im to zrekompensować, zespół wypuścił POAP Rekt Stoner Cats Minters.
POAP może też służyć ekologii. Platforma MakeTheWorldABetterPlace.eth przeprowadziła akcję, w której każdy, kto opublikuje swoje zdjęcie z udziału w akcji sprzątania, otrzyma pamiątkowy token, dający także dostęp do loterii.
Również Binance dołączyło do tego trendu. Na wydarzeniach organizowanych przez giełdę, np. Binance Blockchain Week, uczestnicy mogą zeskanować kod QR i odebrać swój POAP.
Ekosystem POAP
Na kompletny ekosystem składa się kilka aplikacji, najważniejsze z nich to:
- POAP.xyz: platforma do wybijania tokenów,
- Chat: zapewnia posiadaczom dostęp do prywatnych kanałów czatu,
- Delivery: serwis do wysyłania NFT bezpośrednio do portfeli odbiorców,
- Vote: platforma do głosowania dla posiadaczy tokenów,
- Fun: platforma dla organizatorów, służąca tworzeniu loterii,
- Gallery: eksplorator tokenów, wyszukujący je według zdarzenia i adresu,
- Art: wspólna przestrzeń do wspólnego tworzenia dzieł pixelartu.
Adopcja POAP
Wzrost popularności tego typu tokenów tak naprawdę rozpoczął się po migracji kontraktu na łańcuch Gnosis (xDai), pod koniec roku 2021. Przez 18 miesięcy projektu na Ethereum, liczba nowo wybitych tokenów nie przekroczyła 4000 miesięcznie. Migracja pozwoliła zwiększyć tę liczbę o rząd wielkości, dzięki czemu liczba portfeli posiadających POAP w lipcu 2022 r. przekroczyła już 900 tysięcy.
Większość portfeli zawiera tylko jeden token POAP. Może to wynikać z dwóch powodów: albo ich posiadacze po prostu nie uczestniczyli w dodatkowych wydarzeniach, albo niewystarczająca liczba organizatorów wykorzystuje tę nowinkę techniczną. Oznacza to, że pomimo znaczącego wzrostu, projekt ma jeszcze wiele do zrobienia.
Mimo to, można uznać, że tokeny POAP są już nowym, istotnym trendem na rynku NFT. Być może wydawanie ich stanie się z czasem standardem branżowym wśród projektów krypto. Popularność CryptoPunks, wskazuje, jak ważna może być sygnalizacja społecznościowa w gronie użytkowników krypto i blockchain.
Proof of Attendance Protocol – kilka ciekawostek
Choć za początek trendu uznaje się konwencję ETH Denver w 2019 roku, jako pierwszy na pomysł wykorzystania blockchain do nagradzania osób uczestniczących w wydarzeniu wpadł Dan Novaes już w roku 2012.
POAP wykorzystywany jest m.in. w rozwiązaniu TokenClub. Jest to automatyczna usługa, wysyłająca subskrybentom bilety na wydarzenia, identyfikatory i inne limitowane zasoby cyfrowe.
Choć POAP w założeniu nie jest nośnikiem wartości, dla niektórych użytkowników może mieć duże znaczenie. I tutaj więc problemem stają się powoli spamujące roboty oraz użytkownicy, usiłujący obejść zabezpieczenia i uzyskać większą liczbę tokenów.
Wzrost liczby portfeli zawierających POAP oraz ich użyteczność pozytywnie nastawiają do projektu. Mogą mieć one znaczący wpływ na adopcję rozwiązań cyfrowej tożsamości. A co najlepsze – w przeciwieństwie do większości krypto, nie premiują one najbogatszych, ale najbardziej zaangażowanych.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.