Zarówno APY i jak i APR oznaczają sposób kalkulacji odsetek, związany z pożyczaniem lub inwestowaniem pieniędzy. Określenia te często występują na rynku krypto i choć różni je tylko jedna literka, mogą dawać całkiem odmienne rezultaty.
Potęga procentu składanego
Zanim powiemy sobie, czym jest APY i co to jest APR, musimy zrozumieć podstawy. W tym wypadku będzie to idea procentu składanego (Compound Interest). Niewielu ludzi zdaje sobie sprawę z jego potęgi.
Procent składany oznacza, że zarabia nie tylko nasz pierwotny wkład, ale również już uzyskane na nim odsetki. Załóżmy, że mamy nieco ryzykowną krypto inwestycję, dającą 1% tygodniowo. Jeśli nie będziemy inwestować odsetek, w ciągu roku zarobimy 52×1%. Jeśli natomiast odsetki będziemy co tydzień reinwestować, nasz zysk na koniec roku wyniesie nie 52%, ale prawie 68%.
Podkreślmy – nie zmieniają się założenia inwestycji. Wciąż wkładamy tę samą kwotę początkową, na ten sam okres czasu i to samo oprocentowanie.
Jedyne co się zmienia to sposób kalkulacji odsetek. To wystarczy aby nasza inwestycja przyniosła nam zwrot o 1/3 większy.
Efekt będzie tym lepszy, im większy jest oferowany procent oraz im częstsza jest kapitalizacja.
Jeśli przez rok reinwestowalibyśmy odsetki nie co tydzień, a każdego dnia, to nasz 1% dziennie przyniesie nam… przeszło 3000%.
Jeśli sądzisz, że ktoś Cię nabiera, możesz to sprawdzić używając własnego arkusza w Excelu.
Potęgę procentu składanego doceniał Albert Einstein. Przypisywany mu cytat głosi: Procent składany to ósmy cud świata. Ten, kto to rozumie, zarabia na nim, kto nie – płaci.
Co to jest APR (Annual Percentage Rate)
APR oznacza roczną stopę procentową. Jest to łatwiejszy z tych dwóch terminów.
Roczna stopa procentowa to odsetki, jakie zarobimy na swoich pieniądzach (lub będziemy musieli zapłacić, jeśli to my jesteśmy pożyczkobiorcą).
Przykładowo: jeśli ulokujemy 1000 zł przy APR 20%, po roku otrzymamy 1200 zł. Jeśli weźmiemy pożyczkę na APR 20%, po roku będziemy musieli oddać 1200 zł.
Wielkość otrzymanych (zapłaconych) odsetek wyliczamy, mnożąc kwotę początkową przez roczną stopę procentową (APR).
Łączne odsetki = kwota początkowa × APY
Dzienne odsetki = kwota początkowa × APY / 365 dni
Jeśli interesuje Cię zarabianie na kryptowalutach, rzuć okiem także na inne nasze teksty:
- sposoby zarabiania na DeFi
- kryptowaluty a dochód pasywny
- jak działa Yield Farming
- czym jest staking
- czy opłaca się staking ETH na Binance
Wyjaśnienie APR w kontekście kryptowalut
W krypto z APR najczęściej spotkamy się podczas korzystania ze zdecentralizowanych finansów (DeFi). Jest to jeden z podstawowych wyznaczników opłacalności korzystania z oferowanych usług finansowych, np. brania pożyczek czy krypto lokat.
Tak jak na tradycyjnym rynku, APR zawsze podawana jest jako wartość roczna. Jeżeli nasze saldo jest utrzymywane krócej, odsetki naliczane są proporcjonalnie.
Jeśli inwestycja dająca 120% APR trwa miesiąc, otrzymasz 1/12 obiecanych odsetek czyli 10% kwoty głównej.
Jeśli bierzesz na DeFi pożyczkę o APR 52%, to po tygodniu powinieneś zwrócić 101% pożyczonej kwoty, po dwóch tygodniach 102% itd.
Zalety APR: łatwość zrozumienia, ułatwiająca obliczenia oraz dająca wstępną orientację w opłacalności oferty.
Wady APR: nie uwzględnia kumulacji odsetek, co utrudnia porównanie projektów o różnej częstotliwości kapitalizacji.
Co to jest APY (Annual Percentage Yield)
APY jest nieco bardziej skomplikowane. Zgodnie z definicją, jest to znormalizowane odwzorowanie stopy procentowej, uwzględniające reinwestowanie odsetek. Wskaźnik ten pozwala na porównywanie inwestycji, dających różne odsetki w różnym okresie kapitalizacji.
W przeciwieństwie do modelu APR, gdzie po okresie rozliczenia otrzymujemy (lub płacimy) stałą kwotę, o której decyduje wyłącznie wielkość początkowej inwestycji, tutaj odsetki są zmienne, a ich wielkość będzie rosła z czasem.
Mogą być one naliczane w dowolnych okresach – co dzień, tydzień, miesiąc czy rok. Zdarzają się nawet kwoty rozliczane częściej, np. w przypadku flash loans.
Wzór na kwotę finalnego rozliczenia w oparciu o APY jest następujący:
K = (1 + R/N) × N – 1
Gdzie
K ﹦ całkowita kwota końcowa
R ﹦ stopa procentowa (APR)
N ﹦ liczba okresów kapitalizacji
Dla przykładu, kiedy roczna stopa zwrotu wynosi 55,44%, obliczenie będzie wyglądało następująco:
APY = (1 + 55,44% / 365) * 365 – 1 = 74,02%.
Obok oprocentowania, bardzo ważną częścią wzoru jest wartość N, czyli liczba okresów kapitalizacji. To właśnie ona wpływa na drastycznie inną zyskowność inwestycji o kapitalizacji 1% dziennie, opisywaną na początku.
Zalety APY: dokładniejsze oddanie ew. zysków, umożliwienie porównanie inwestycji o różnym czasie kapitalizacji.
Wady APY: trudniejsze w obliczaniu niż APR, może wprowadzić w błąd w przypadku bardzo krótkich inwestycji.
Oferowanie bardzo wysokich APY, ale tylko przez krótki czas, to częsty zabieg giełd krypto, np. Binance. Przyciągają one w ten sposób uwagę inwestorów relatywnie niewielkim kosztem.
Różnica między APR a APY i zastosowania praktyczne
Teraz sprawa powinna być jasna. APR pozwala zarobionym odsetkom odpoczywać na koncie i czekać na wypłacenie, APY natychmiast zagania je do roboty.
Mówiąc bardziej formalnie, podstawową różnicą jest procent składany, typowy dla APY a nieobecny w APR. Z tego względu APY zawsze wygeneruje większą kwotę końcową.
Wynikają z tego dwa jasne wnioski. Zakładając, że nie ma pomiędzy ofertami większych różnic, to:
- Jeśli inwestujesz pieniądze, zwracaj uwagę głównie na te podające APY, zwłaszcza takie, gdzie odsetki kapitalizowane są częściej niż raz na miesiąc.
- Jeśli zaciągasz pożyczkę na DeFi, wybieraj te w których nie ma mowy o procencie składanym. Inaczej możesz zostać pogrzebany pod lawiną narastających odsetek.
W obu wypadkach bardzo istotne jest również, czy ustalone oprocentowanie jest stałe w okresie pożyczki, czy też może ulegać zmianie. W tym drugim wypadku wynik finansowy pozostaje nieprzewidywalny i może dalece odbiegać od naszych założeń.
Kolejną sprawą są koszty powiązane z transakcją. W przypadku DeFi oczywiste są koszty gazu, ale niespodzianek może być więcej. Czy oferowane APY uwzględnia prowizję platformy oraz ew. koszt wypłaty?
Na koniec przypomnienie – rynek krypto to najwyższy poziom ryzyka.
Nawet jeśli jakaś platforma oferuje nam 2000% APY, nie należy rzucać się na nią natychmiast. Po pierwsze, może to być najnowszy projekt, zamierzający wykonać Exit Scam. Po drugie – nawet jeśli wypłaci nam miliony tokenów, nikt nie wie, jaka będzie ich wartość.
Ten schemat eksploatują degen farms, emitujące tak wiele tokenów, że w efekcie stają się one bezwartościowe. Zanim to jednak nastąpi, APY liczone w tysiącach procent przyciągnie wielu chętnych.
Zrozumienie różnic między APR i APY jest kluczowe, aby móc efektywnie zarządzać swoimi finansami. Różnica między nimi jest tym większa, im częściej następuje kapitalizacja odsetek. Wysokie APY, uzyskiwane przy możliwie niewielkim ryzyku, to złoty Graal inwestorów krypto.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czym APR różni się od APY?
APR nie uwzględnia wpływu odsetek składanych na zwrot z inwestycji, APY bierze je pod uwagę.
Czy procent składany naprawdę działa?
Tak i to znakomicie. Dla bardzo spekulacyjnych 2% zysku dzienne APR to 720% zaś APY to 137 640%.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
Powiązane wpisy:
ETF a CFD – czym się od siebie różnią? 
Hossa na kryptowalutach – 10 sygnałów, że to już 
Jak handlować z dźwignią na kryptowalutach? 
Czym jest Rug Pull? Jak się przed nim chronić? 
Co to jest CeFi? Czym różni się od DeFi? 
Co to jest Web5? Czym różni się od Web3? 
Kopanie kryptowalut na komputerze. Czy to się opłaca? Porady 
Jak chronić się podczas handlu na dApps i unikać oszustw? 
Oszustwa NFT: 7 popularnych kantów. Jak się chronić? 
Czy stakowanie BNB się opłaca?
