Arbitrum stara się rozwiązać jeden z najważniejszych problemów świata krypto – wspomóc wiecznie przeciążoną sieć Ethereum. To samo robi wiele innych projektów, jak Polygon, OMG czy ZKSync, jednak Arbi udało się już chyba uzyskać trwałą przewagę.
Kurs Arbitrum
(ARB/PLN)
2,17 PLN
(0,56 USD)
Zmiana ceny (24h)
2,03% (+0,043 PLN)
Ranking
50
1h
-0,19%
24h
2,03%
7d
-14,40%
14d
-6,82%
30d
13,81%
200d
-67,22%
1y
-37,41%
Kapitalizacja
2 013 422 216 USD
Zmiana kapitalizacji (24h)
2,00%
Max cena (24h)
0,56 USD
Min cena (24h)
0,54 USD
Wolumen (24h)
176 902 885 USD
Historyczne maksimum
2,39 USD (2024-01, -76,69%)
Ilość w obrocie
3 617 088 312 ARB
Ilość maksymalna
10 000 000 000 ARB
Za 100 PLN kupisz 46,17 ARB
Strona projektu: arbitrum.io
Ostatnia aktualizacja 2024-10-06 21:51
Wykres kryptowaluty Arbitrum
Co to jest Arbitrum?
Arbitrum to rozwiązanie Layer2 dla Ethereum, obecnie opierające się na dwóch sieciach. Chronologicznie pierwsza, wykorzystująca Optimistic Rollups, nosi nazwę Arbitrum One. Od niedawna jest jednak także dostępna druga sieć, oparta o nieco inne założenia, nazwana Arbitrum Nova.
Ponieważ to One akumuluje przeważającą większość ruchu, obsługując przeszło 50% wszystkich transakcji Layer 2 na Ethereum, to ona będzie opisywana domyślnie, a uwagi odnoszące się do sieci Nova będą wyraźnie oznaczone.
Sieć wystartowała oficjalnie 31 sierpnia 2021 r. Jest ona dziełem firmy Offchain Labs, która zebrała na ten cel duże środki od takich VC, jak Lightspeed Venture Partners, Coinbase Ventures, Pantera, Compound czy Blocknation.
Twórcami sieci są współzałożyciele Offchain Labs: Ed Felten, Steve Goldfeder i Harry Kalodner. Ed jest profesorem, Steven doktorem, a Harry jest doktorantem na Uniwersytecie Princeton. Wszyscy trzej są uznanymi ekspertami od blockchain.
Jak to działa?
Arbitrum One wykorzystuje do działania Optimistic Rollups, których nazwę można rozwinąć następująco:
- Rollups: transakcje na Arbi są łączone w jedną transakcję, rejestrowaną w sieci głównej ETH. Oszczędza to koszty gazu i pozwala uniknąć przeciążenia sieci głównej,
- Optimistic: optymistyczne założenie brzmi, że transakcje są poprawne, nie wymagają więc udowodnienia. Są one przetwarzane, jednak ważność transakcji można kwestionować przez okres kilku dni.
Ponieważ transakcje nie są przetwarzane w sieci głównej, do przechowywania stanu i obliczeń potrzebna jest minimalna ilość danych. W rezultacie Ethereum jest mniej obciążone, a opłaty za gaz spadają. Tutaj bardziej szczegółowo opisaliśmy działanie Optimistic Rollups oraz ich porównanie z ZK-Rollups.
Ponieważ wyniki obliczeń są publikowane na sieci L1 i sprawdzane w razie wątpliwości, wiarygodność Arbi jest zabezpieczona przez sieć główną Ethereum. Korzystanie z sieci w praktyce nie wymaga zaufania do jej operatorów, teoretycznym niebezpieczeństwem pozostaje jedynie zmowa ich wszystkich. Zresztą, ewentualne czynniki niebezpieczeństwa przejrzyście wyłożone są tutaj.
Arbitrum umożliwia uruchamianie inteligentnych kontraktów kompatybilnych z EVM. Dzięki użyciu Solidity w sposób bardzo podobny jak Ethereum, programiści nie mają problemu z pisaniem aplikacji, co sprzyja szybkiemu rozwojowi systemu.
Teoretyczna wydajność sieci to nawet 40 000 TPS (transakcji na sekundę).
Młodszy brat – Arbitrum Nova
Arbitrum One działa świetnie jako alternatywa transakcji na sieci głównej Ethereum na przykład w przypadku transferu tokenów czy zakupów na DEXach. Nawet ono może jednak okazać się zbyt kosztowne i za mało wydajne przy obsłudze bardzo dużej ilości transakcji o minimalnej wartości, charakterystycznych np. dla Play2earn.
Aby zagospodarować tę niszę, powstała sieć Arbitrum Nova. Jest ona oparta na rozwiązaniu AnyTrust, wariancie technologii Nitro. Pozwala ona na dalsze obniżenie kosztów transakcji, co opłacone jest nieznacznym obniżeniem poziomu bezpieczeństwa.
Dane transakcji nie są w tym modelu dostępne dla każdego walidatora. Zamiast tego sieć polega na zewnętrznym „komitecie dostępności danych” w celu ich przechowywania i udostępniania na żądanie. Do poprawnego działania systemu wystarczy, aby choć jeden z członków komitetu był uczciwy. Jeśli ta droga uzyskania porozumienia zawiedzie, sieć może nadal funkcjonować, powracając do Arbitrum One.
Arbi Nova rezygnuje więc z bezwzględnego bezpieczeństwa i pełnej decentralizacji, zyskując w zamian wyższą wydajność oraz minimalizację opłat. Z tego powodu znajdzie ona zapewne zastosowanie tam, gdzie transakcje są niewielkie, a szybkość i minimalny koszt najważniejsze, jak właśnie w GameFi.
Ekosystem Arbitrum
Sieci udało się spełnić obietnicę zapewnienia elastyczności i bezpieczeństwa Ethereum za ułamek jego kosztów. Z tego powodu ekosystem rośnie szybko i praktycznie codziennie w sieci zostaje uruchomiony jakiś nowy projekt. Sieć integruje rozwiązania z różnych dziedzin:
- zarządzanie aktywami (Metamask, Gnosis, Zapper),
- derywaty (GMX, Hegic, Lyra),
- agregatory DeFi (Yearn.Finance, Beefy Finance, Harvest),
- DEXy (Curve, 1inch, Uniswap),
- platformy pożyczkowe (Aave, Alchemix, Radiant Capital),
- analityka (DefiLlama, Nansen, DeBank),
- stablecoiny (DAI, FRAX, TUSD),
- gry (Farmland, Smolverse, Game7),
- NFT (OpenSea, Mithical, Smol Bodies).
Sieć Arbitrum jest już także obsługiwana przez wiele CEXów, jak Binance, ByBit, Kucoin czy OKX, co znacząco ułatwia przejście między blockchainami.
Arbitrum vs Optymism – podobieństwa i różnice
Arbi ma na rynku konkurenta również opartego na Optimistic Rollups – Optymism. Oba są zintegrowane bezpośrednio z łańcuchem głównym Ethereum, oferując podobny stopień bezpieczeństwa. Jak wypada ich porównanie?
Podobieństwa
- obie potrafią zintegrować wiele transakcji w jedną, przetworzyć ją, a wynik opublikować na Ethereum,
- zarówno Arbitrum jak i Optymism znacząco skracają czas potrzebny do zakończenia transakcji,
- w obu wypadkach transakcje muszą być oznaczone jako nieostateczne przez tydzień, by można było zakwestionować te ewentualnie nieuczciwe.
Różnice:
- różny sposób korygowania nieprawidłowych transakcji – Optymism powtarza całą, Arbitrum tylko jej podejrzaną część, co zapewnia mu wyższą wydajność,
- Optymism obsługuje ok. 30%, zaś Arbitrum przeszło 50% transakcji Layer 2 na Ethereum
- Optymism posiada token natywny, Arbitrum póki co nie.
Arbitrum – opinie, fakty, ciekawostki
Airdrop tokena Arbitrum jest jednym z najbardziej wyczekiwanych na rynku. Nie ma wprawdzie oficjalnych zapowiedzi, jednak użytkowników, którzy przewalają po sieci transakcje tylko w tym celu, nie brakuje.
Wśród projektów wchodzących na sieć znajdują się również te mniej typowe. Ciekawa jest np. Game of Silks, projekt prezentujący świat wyścigów koni pełnej krwi.
Sieć wydała serię NFT o nazwie Arbitrum Odyssey, opracowaną przez znanych kreatorów Ratwell & Sugoi. Nie można ich jednak kupić – stanowiły one nagrodę za ukończenie 2 miesięcznego tour po systemie, pozwalającego poznać jego pełne możliwości.
W lutym 2023 r. Arbitrum wydaje się najbardziej dopracowaną i wydajną platformą Layer 2 dla Ethereum, co potwierdza błyskawiczny rozwój tego ekosystemu. Konkurencja nie śpi, jednak Arbi robi wszystko, by pozostać na czele peletonu.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.