Bittensor (TAO): król segmentu AI. Badamy perspektywy

Bittensor to AI przeniesione na blockchain. Rozproszona sieć tysięcy węzłów, doskonalących modele sztucznej inteligencji. Symulując pracę ludzkiego mózgu, ten projekt ma szansę zdominować globalny rynek AI… o ile wszystko pójdzie zgodnie z planem.

Kurs Bittensor
(TAO/PLN)

1 812,86 PLN

(466,03 USD)

Zmiana ceny (24h)

-1,39% (-25,65 PLN)

Ranking

41

1h

0,27%

24h

-1,39%

7d

-10,86%

14d

-9,14%

30d

-15,34%

200d

6,10%

1y

92,29%

Kapitalizacja

3 439 838 830 USD

Zmiana kapitalizacji (24h)

-1,37%

Max cena (24h)

500,46 USD

Min cena (24h)

452,29 USD

Wolumen (24h)

311 915 476 USD

Historyczne maksimum

757,60 USD (2024-03, -38,34%)

Ilość w obrocie

7 381 023 TAO

Ilość maksymalna

21 000 000 TAO

Za 100 PLN kupisz 0,055 TAO

Najlepsza giełda z Bittensor

Strona projektu: bittensor.com

Ostatnia aktualizacja 2024-11-21 12:18

Wykres kryptowaluty Bittensor

AI – jeśli tak, to jaka?

Zanim omówimy Bittensor, krótka dygresja – film „Terminator” może mówić prawdę. Światem nie rządzi jeszcze wszechmocny Skynet, ale prawdopodobnie stanie się tak za naszego życia.

AI już dziś zmienia sposób w jaki żyjemy i z pewnością będzie bardzo ważnym tematem w przyszłości. Dlatego Google, Microsoft czy chiński Baidu inwestują miliardy dolarów, wypuszczając kolejne wersje swoich modeli.

AI będąca owocem prac tych gigantów ma jednak parę wad. Nowe wersje systemów wymagają ponownego szkolenia, część poprzedniej pracy zostaje zmarnowana. Modele różnych firm konkurują ze sobą i nie wymieniają się danymi. Giganci de facto monopolizują także rynek, ustanawiając bardzo wysokie bariery wejścia dla nowych graczy.

Do tego, dostarczane w sposób scentralizowany dane bardzo mocno wpływają na udzielane odpowiedzi. Jeśli je odpowiednio przygotujemy, zapytana o Józefa Stalina AI może odpowiedzieć, że to największy geniusz w historii ludzkości. To tylko kwestia doboru danych.

Bittensor jest świadomy tych ograniczeń i proponuje inne podejście do problemu sztucznej inteligencji.

Co to jest Bittensor?

Bittensor to projekt open source, który integruje możliwości AI oraz blockchain w celu zbudowania sieci neuronowej. W harmonijny sposób łączy algorytmy uczenia maszynowego oraz mechanizmy konsensusu blockchain.

Sieć składa się z tysięcy węzłów, obsługujących modele uczenia maszynowego. Mają one zadanie analizowania zbioru danych i wydobycia ich pełnego znaczenia semantycznego. Węzły wykonujące tę pracę najlepiej są nagradzane tokenami TAO.

Podstawą Bittensor jest decentralizacja. Dzięki temu projekt umożliwia szkolenie modeli AI przez każdego i w każdym zakątku świata. Tworzy też rynek sztucznej inteligencji, dzięki któremu użytkownicy współdziałają i wymieniają dane. Sieć jest otwarta, dostępna dla wszystkich uczestników.

Projekt został uruchomiony w styczniu 2021 r. Jego siłą jest solidny zespół, mający duże doświadczenie. Współzałożycielami Bittensor są Jacob Steeves (ex inżynier Google) oraz i Al Shaabana (profesor Uniwersytetu w Toronto).

Jak to działa?

Konstrukcja sieci Bittensor jest zbliżona do budowy ludzkiego mózgu. Każdy komputer w sieci (nazywany Neuronem) obsługuje model AI oraz duży zbiór danych wejściowych. Neurony pracują nad optymalizacją swojej pracy, aby zmaksymalizować ilość informacji pozyskiwanych z danych.

Neurony wciąż trenują, nie tylko przetwarzając dane samodzielnie, ale też wymieniając je z innymi. Stale porównują wyniki tych operacji, modyfikują swoje procedury i dzielą się wnioskami z innymi węzłami. W ten sposób sieć jako całość stopniowa staje się coraz doskonalsza.

Wkład poszczególnych Neuronów jest stale oceniany i nagradzany. W tym celu stosowany jest mechanizm Proof of Intelligence, będący dalekim krewnym Proof of Work (PoW) oraz Proof of Stake (PoS). Im lepsze wyniki w przetwarzaniu danych osiągają węzły, tym większe mają szanse dodanie nowego bloku do łańcucha i otrzymanie nagrody.

Ciekawą, autorską koncepcją Bittensor jest Decentralized Mixture of Experts (MoE). Wykorzystuje ona współpracę wielu specjalizowanych sieci neuronowych do rozwiązywania złożonych problemów. Pozwala to na wykonywanie zadań, wykraczających poza możliwości dotychczasowych modeli AI.

Przykładowo, jeśli zażądamy kodu Pythona z dodatkowymi komentarzami w języku francuskim, otrzymamy wynik będący połączeniem pracy modelu wyspecjalizowanego w Pythonie oraz drugiego, doskonale znającego francuski.

Założenia i perspektywy

Bittensor buduje sieć, w której węzły (wspomniane Neurony) mogą sprzedawać swoją pracę, a zainteresowani mogą ją kupować w celu ulepszania własnych modeli AI. Pozwoli to na stworzenie rynku sztucznej inteligencji, który będzie przejrzysty i dostępny dla każdego. Strategicznym celem jest, aby zarówno IBM czy Microsoft jak i mniejsze firmy płaciły węzłom tokenami TAO za wykorzystanie ich modeli AI.

W opinii założycieli projektu, ma to być opłacalne, gdyż dotychczasowe, scentralizowane platformy AI są wysoce nieefektywne. 75% kosztów energii elektrycznej zużywanej przez Google jest związanych z uczeniem maszynowym. Ponieważ koszty rosną, a nowe modele muszą ponownie uczyć się tego, co stare, firmy mogą uznać za opłacalne skorzystanie z oferty Bittensor jako wsparcia własnych projektów AI

Krytyka Bittensor

Choć projekt wygląda bardzo obiecująco, ma on także swoich krytyków. Najczęstsze zarzuty wyglądają następująco:

1. Kwestionowany jest pogląd, że modele sztucznej inteligencji mogą uczyć się od innych modeli AI, bez stałego dopływu danych przygotowywanych zewnętrznie.
2. Nie można wykluczyć, że za kilka lat dzisiejsze sieci neuronowe nie będą już preferowaną technologią AI, co odeśle Bittensor na emeryturę.
3. Sieć neuronowa nie wymaga blockchaina dla poprawnego działania. Owszem, ułatwia on proces rozliczeń, ale właściwie wystarczyłaby dobrze zaprojektowana aplikacja.
4. Sieć w pewnej mierze zależy od centralnego podmiotu, Fundacji Opentensor. Jej decyzje mają spory wpływ na obliczanie nagród dla górników i walidatorów.
5. Wprowadzenie do sieci nowych danych wymaga zgody przynajmniej 50% węzłów. Zapobiega to jej zaśmieceniu, z drugiej strony jednak ogranicza ich ich różnorodność, eliminując ciekawe, choć nieoczywiste koncepcje.
6. Nie wszystkim podoba się aktualizacja Finney, nie wspomniana we whitepaper Bittensor. Jak twierdzi jeden z byłych entuzjastów projektu, spowodowało to odejście wielu specjalistów.

Token TAO i tokenomika

Tokenem sieci jest TAO, którego maksymalna podaż wynosi 21 milionów. Tak samo jak Bitcoin podlega on halvingowi co cztery lata, zaś po każdym cyklu emisje zmniejszają się o 50%. Pierwszy halving nastąpi w październiku 2025 r., zaś obecnie jedno TAO jest tworzone przy produkcji każdego bloku (co 12 sekund, 7200 TAO dziennie).

Token podobnie jak BTC miał uczciwy start – nie było wstępnego wydobycia tokenów ani ICO. Każde TAO zostało wydobyte po uruchomieniu sieci i odzwierciedla wykonanie rzeczywistej pracy.

Nowe tokeny są tworzone poprzez wydobywanie i walidację. Bittensor nagradza górników, którzy zarządzają Neuronami, oraz walidatorów, którzy pilnują przestrzegania zasad konsensusu. Każdy blok zapewnia 1 nagrodę TAO, dzieloną równo pomiędzy górników i walidatorów.

Token ma służyć rozliczaniu usług w sieci Bittensor, zwłaszcza wnoszeniu opłat za użycie modeli AI. Może on także być stakowany. Ponieważ projekt jest stosunkowo nowy, inne przypadki użycia dopiero powstają.

Jak i gdzie kupić kryptowalutę Bittensor (TAO)?

Mimo kapitalizacji na poziomie przeszło miliarda dolarów, Bittensor bynajmniej nie jest królem parkietów. Dostępny jest raptem na czterech giełdach: MEXC, Bitget, Gate.io, BingX. Jedyna waluta wymiany to USDT.

Do przechowywania TAO można użyć kompatybilnych portfeli obsługujących ekosystem Polkadot. Jedną z możliwości jest dedykowany Bittensor Wallet.

Ze względu na specyficzny format monety, nie jest ona dostępna w postaci natywnej na Uniswap i innych popularnych DEXach. Możemy tam natomiast kupić jego „owiniętą” wersję (wTAO), w podobnej cenie jak monetę Bittensor.

Potencjał inwestycyjny Bittensor

YouTube pełen jest filmików obiecujących zwroty x100 z inwestycji w tokeny Bittensor. Czy naprawdę jest tak dobrze?

Z jednej strony, technologia Bittensor wygląda bardzo obiecująco. Pozwala ominąć potrzebę korzystania z nielicznych i bardzo kosztownych superkomputerów. Skaluje się znacznie lepiej niż rozwiązania scentralizowane. Zapewnia zróżnicowane źródła informacji i utrudnia ich cenzurę.

Dobra tokenomika nie budzi niepokoju możliwością nagłego zrzutu dużej ilości monet. Kompetentny zespół szybko rozwija kolejne funkcje. Współpraca wielu różnych modeli (MoE) jest czymś, czego nie oferują konkurencyjne projekty.

Z drugiej strony, nie wszystko wygląda tak różowo. Projekt wciąż jest w powijakach i nie wiadomo, czy osiągnie swoje cele. Branża AI jest bardzo konkurencyjna i współzawodników pewnością nie zabraknie – wystarczy wspomnieć choćby SingularityNet czy inne projekty AI. Koncepcja połączenia AI i blockchain, choć wygląda atrakcyjnie, niekoniecznie musi być najlepszym rozwiązaniem. Krytycy wskazują niedociągnięcia i błędne założenia w strategii Bittensor.

Jak na razie projekt nie jest też listowany na największych giełdach krypto, bez czego raczej nie zyska ogromnej popularności. Z pewnością należy poprawić decentralizację i wzmocnić pozycję górników względem Fundacji Opentensor. Na koniec – o ile rozwój AI jest prawie pewny, nikt nie wie, czy na pewno pójdzie on drogą wytyczoną przez Bittensor.

Bittensor wydaje się bardzo interesującym projektem, wciąż jednak nie jest on gwarancją zysków. Trzeba mieć świadomość, że jego kapitalizacja powoli zbliża się do 1,5 miliarda dolarów, co lokuje go w Top 50 krypto. Cóż – na rynku kryptowalut nie ma oczywistych zakładów, tu trzeba użyć własnej, bynajmniej nie sztucznej inteligencji.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.

Powiązane wpisy:

The Sandbox (SAND) – król Metaverse. Opis projektu i perspektywy Cosmos (ATOM) – badamy jego użyteczność i perspektywy Monero (XMR) – król prywatności. Recenzja projektu Alien Worlds (TLM): jak działa ta gra Web3? Wady, zalety, perspektywy Near Protocol (NEAR). Fundamenty projektu i perspektywy rozwoju Czym jest Ocean Protocol (OCEAN)? Analiza i perspektywy rozwoju Poznaj perspektywy inwestycyjne na 2025 rok w trakcie XTB Investing Masterclass Aave (AAVE). Badamy topowy protokół pożyczkowy krypto Avalanche (AVAX): badamy czym jest i jak działa ten blockchain Radicle (RAD): badamy blockchain wspierający programistów