Słysząc “trading dla początkujących”, mamy przed oczami płatne kursy, obiecujące w rekordowym czasie zmienić laika w rekina rynku. Musisz jednak zdawać sobie sprawę, że nauka spekulacji, tak jak zgłębianie każdej innej dziedziny, wymaga czasu i wysiłku. Podstawowe informacje znajdziesz samodzielnie, a pieniądze, które potencjalne zostałyby wydane na szkolenia, warto odłożyć na przyszłe inwestycje. Problemem jest jednak to, że większość osób nie wie, czego szukać. Przyjrzyjmy się zatem zagadnieniom, które musisz zrozumieć na początek.
Trading dla początkujących – od czego zacząć?
Dla wielu osób będzie to zaskoczeniem, jednak pierwszym krokiem na drodze osoby początkującej powinna być odpowiedź na poniższe pytanie:
Czy jestem na tyle zainteresowany rynkiem finansowym, że gdybym miał pewność, że w ciągu najbliższych 5-10 lat, nie zarobię na nim ani grosza, wciąż chciałbym uczyć się tradingu?
Większość odpowie przecząco i nie ma w tym nic złego.
Ważne, byś zdawał sobie sprawę, że inwestowanie i spekulacja nie są sposobami na szybki zarobek. Lepiej zaakceptować to już teraz, niż zmarnować czas i pieniądze na coś, czym tak naprawdę nie chcesz się zajmować.
Nauka tradingu – konstrukcja i mechanika rynku
Jeśli znalazłeś się w grupie ludzi, którzy odpowiedzieli twierdząco, trading dla początkujących zaczyna się od zrozumienia budowy rynku i tego, w jaki sposób porusza się cena.
Na tym etapie zapoznasz się z pojęciami, takimi jak:
- Depth of Market (Order Book) – “drabinka” cenowa, która w czasie rzeczywistym pokazuje ustawione przez traderów, pasywne oferty kupna i sprzedaży
- Bid – rynkowa cena sprzedaży, Ask – rynkowa cena kupna oraz Tick – Pojedyncza minimalna zmiana ceny danego instrumentu
- Spread – różnica pomiędzy ceną kupna a ceną sprzedaży danego instrumentu
- Long – zagranie na wzrost i Short – tzw. krótka sprzedaż, czyli zagranie na spadek
Zrozumiesz też, że stwierdzenia takie, jak “cena rośnie, gdy kupujących jest więcej, niż sprzedających”, są błędne, a rynek dzieli się na dwie grupy:
- Uczestników pasywnych, którzy “tworzą” rynek, składając zlecenia po cenie innej niż rynkowa (zlecenia te nazywamy “płynnością”)
- Uczestników aktywnych – kupujących i sprzedających po cenie rynkowej
Powinieneś wiedzieć także, w jaki sposób na regulowanej giełdzie działa Market Maker (nie mylić z brokerem typu Market Maker), który zarabia na spreadzie (różnicy cen Bid i Ask), dostarczając płynność na rynek.
Trading dla początkujących – zrozumienie zmienności cen
Po drodze powinieneś natrafić na treści, które w większości będą traktować o analizie technicznej. Warto się z nimi zapoznać, jednak musisz wiedzieć, że większość z nich z perspektywy czasu, okaże się ledwie ciekawostką. Aby sprawnie poruszać się na rynku, musisz od podszewki zrozumieć mechanizm jego funkcjonowania.
Wielu traderów pomija ten etap, zakładając, że działanie giełdy jako systemu kojarzącego dwie strony transakcji, jest proste. Z miejsca przejdą oni do trendów i formacji, które wydadzą się im wartościowymi zagadnieniami. Stąd bardzo często natkniesz się na ekspertów od czytania wykresów, którzy potrafią rozpoznać kanał cenowy czy “głowę i ramiona”, jednak nie rozumieją logiki, która za nimi stoi i nie są w stanie interpretować ceny bez pomocy podręcznika.
Chociaż nauka pewnych wzorów będzie konieczna, zamiast uczyć się formacji na pamięć, przede wszystkim powinieneś zrozumieć dwie rzeczy: rynek dąży do efektywnego dystrybuowania płynności i jest grą o sumie zerowej, w której Twój zysk jest czyjąś stratą.
Rynek dąży do efektywności
Rynek jako mechanizm dąży do efektywnego parowania zleceń pasywnych (płynności) i aktywnych. Z kolei im niższa płynność, tym większa łatwość w poruszaniu ceną. Dlatego mało płynny rynek przy wysokiej częstotliwości transakcji oznacza wysoką zmienność.
Dlatego też musisz zrozumieć różnice między efektywnym i nieefektywnym ruchem ceny.
Na tym etapie powinieneś zrobić wszystko, by widząc wykres po lewej stronie powyższej grafiki, wiedzieć, że jest on niczym innym, jak historią relacji zleceń aktywnych i pasywnych z drabinki Depth of Market po stronie prawej.
Wówczas, będziesz gotowy na naukę o strefach popytu i podaży.
Nauka tradingu musi zacząć się do zrozumienia gry o sumie zerowej
Kolejna rzecz, która jest w stanie zaoszczędzić Ci całych miesięcy bezowocnej pracy, to zrozumienie, że giełda jest grą o sumie zerowej (lub grą o sumie ujemnej, uwzględniając opłaty i spread). Twój zarobek jest tutaj stratą innego uczestnika rynku.
Teoretycznie wie o tym każdy, jednak w praktyce, mało kto z tej wiedzy korzysta. Gdyby było inaczej, ludzie nie rozgrywaliby na ślepo formacji czy trendów.
Zastanów się – jeśli analiza techniczna jest podstawową metodą wyceny aktywów wśród traderów detalicznych, gdy otwierają oni pozycje długie (grają na wzrost cen), widząc odwróconą głowę i ramiona, ktoś musi stanąć po drugiej stronie ich transakcji. Kto to jest? Oczywiście ktoś, kto w przeciwieństwie do nich, uważa tę formację za zwiastun spadków, nie wzrostów.
Naiwne byłoby założenie, że ten hipotetyczny uczestnik rynku jest niedoinformowany i nie rozumie analizy technicznej. Zdecydowanie rozsądniej będzie uznać, że zwyczajnie wykorzystuje on wiedzę powszechną przeciwko tym, którzy z niej korzystają.
Jeśli byłbyś dużym graczem na rynku, książka o trendach i formacjach byłaby dla Ciebie instrukcją pozwalającą Ci zrozumieć, kiedy tłum postrzega instrument jako tani i drogi. To dałoby Ci nad nim ogromną przewagę, ponieważ jeśli chcesz kupić aktywa, musisz przekonać ludzi do ich sprzedaży i odwrotnie, a dzięki AT, wiesz jak to zrobić.
- Gdy widzisz “idealne”, podręcznikowe ustawienie, powinieneś być wyjątkowo podejrzliwy. Nie zdziw się, gdy zawiedzie, ponieważ wszyscy nie mogą zarobić, a transakcja potrzebuje dwóch stron.
- Wykres jest kampanią reklamową. Spróbuj zrozumieć, do czego próbuje przekonać Cię ta kampania – do kupna czy sprzedaży aktywów?
Nauka tradingu będzie wymagać od Ciebie nieszablonowego myślenia
Ze względu na powyższe, traktuj formacje cenowe, świecowe i tym podobne elementy, jako luźne pomysły, które samodzielnie przetestujesz. Tutaj bardzo pomocne okażą się podstawy analizy statystycznej.
Pamiętaj także, że Twoim celem jest zdobycie przewagi nad rynkiem, dlatego to, co nie działa, także może być wartościowe. Na przykład – testujesz formację XYZ na danych historycznych i orientujesz się, że jej rozgrywanie zgodnie z wiedzą podręcznikową, przynosi straty. Sprawdź więc, jak często i w jakich okolicznościach dana formacja zawodzi. Czy dzieje się to na tyle często, że gra przeciwko niej mogłaby przynieść Ci zysk? Jeśli tak, właśnie wypracowałeś strategię, która teoretycznie powinna zarabiać pieniądze.
Próbuj wszystkiego i ignoruj to, że coś nie zgadza się z wiedzą powszechną. Jeśli chcesz być skutecznym traderem, musisz odciąć się od tłumu i podejmować decyzje, których on nigdy by nie podjął.
Strategie zarządzania ryzykiem w tradingu dla początkujących
Przeważnie, zarządzanie ryzykiem zaczyna się i kończy na zleceniach zabezpieczających. Wybieramy punkt wejścia w rynek, cel w postaci zlecenia take profit i zabezpieczamy się stop lossem – tak, jak poniżej.
Risk Management jest jednak tematem o wiele bardziej złożonym i nierozerwalnie wiąże się z konkurencyjnością rynku. Pamiętaj, że jeśli otwierasz pozycję długą, Twoje zlecenie stop loss przy realizacji automatycznie stanie się zleceniem rynkowym sprzedaży. Tym samym jest to płynność, której ktoś potrzebuje do kupna aktywów. Dlatego:
- Ustawiaj stop loss w punkcie, w którym będziesz miał pewność, że Twój pomysł na transakcję był wadliwy
- Rozważ rezygnację ze sztywnego zlecenia stop loss i zamiast niego, rozbijaj pozycję na mniejsze kawałki
Kolejna kwestia to dywersyfikacja, czyli rozrzucanie ryzyka na różne aktywa i strategie po to, by nie uzależniać swojego “być albo nie być” na rynku, od jednego pomysłu. W świecie inwestowania to absolutna podstawa jednak w tradingu wciąż jest tematem poruszanym dość rzadko.
Spróbuj znaleźć dla siebie kilka różnych instrumentów, które są ze sobą skorelowane w jak najmniejszym stopniu i handluj na nich równolegle. Dzięki temu, straty z przedsięwzięć na jednym będą mogły zostać pokryte przez zyski z tradingu na innym.
Spróbuj znaleźć dla siebie kilka różnych aktywów, które są ze sobą skorelowane w jak najmniejszym stopniu i handluj na nich równolegle. Dzięki temu, straty z przedsięwzięć na jednym instrumencie będą mogły zostać pokryte przez zyski z tradingu na innym.
Makroekonomia – co początkujący powinien wiedzieć?
Interpretacja ceny jest bardzo ważna, jednak podstawowy błąd dużej części początkujących traderów polega na przekonaniu, że wszystkie niezbędne informacje znajdują się na wykresie. Ważne jest to, abyś uświadomił sobie, że wykres jest konsekwencją, do której zrozumienia niezbędne są przyczyna i kontekst, które znajdziesz w makroekonomii.
W przypadku analizy fundamentalnej, nauka tradingu powinna zacząć się od przestudiowania zagadnień takich, jak:
1. Polityka banków centralnych
- Cykle koniunkturalne i PKB
- Jak działa “dodruk pieniądza”? Skup aktywów przez bank centralny i bilans banku centralnego
- M2 Money Supply
- Czym jest i skąd bierze się inflacja?
- Polityka “jastrzębia” a “gołębia”
- Stopy procentowe jako koszt długu oraz ich wpływ na gospodarkę i rynki finansowe
2. Rynek obligacji skarbowych
- Odwrotna korelacja ceny i rentowności obligacji skarbowych
- Wpływ stóp procentowych na rynek obligacji
- Spread rentowności obligacji skarbowych
- Odwrócenie krzywej rentowności, a ryzyko recesji
3. Najważniejsze wskaźniki ekonomiczne
- Podstawowe wskaźniki, takie jak: stopa bezrobocia, bilans import/eksport, Non-Farm-Payrolls, CPI
- Odmiany wskazników – YoY a QoQ
- Kalendarz ekonomiczny
4. Podstawy rynku walutowego
- Rynek zdecentralizowany a scentralizowany – czym się różnią?
- Jak działa zdecentralizowany rynek Forex? Struktura rynku i Market Making
- Pary walutowe – waluta bazowa i kwotowana
- Korelacje par walutowych
- Korelacja waluty państwa i rentowności jego obligacji skarbowych
- Wpływ siły waluty na import/eksport
- Indeksy walutowe – indeks dolara i samodzielna budowa “syntetycznych” indeksów
- Różnice między polityką banków centralnych jako główny motor napędowy pary walutowej
- Wpływ geopolityki na rynki finansowe, w tym na rynek Forex
5. Podstawy rynku akcyjnego
- Czym są IPO, kapitalizacja rynkowa, skup akcji własnych
- Handel pozagiełdowy Over-the-Counter, a handel z wykorzystaniem pośrednika
- Najważniejsze indeksy i ich budowa: S&P500, Nasdaq, Dow Jones Industrial Average, Dax
- Growth Stocks a Value Stocks – czym się różnią?
Formułowanie własnych wniosków w analizie fundamentalnej
Wymienione powyżej treści to na rynkach finansowych poziom podstawowy/średnio-zaawansowany, jednak mimo to, takiej wiedzy nie posiada większość traderów detalicznych. Powód jest prosty – w opozycji do analizy technicznej, która proponuje łatwe rozwiązania, makroekonomia wydaje się niezwykle skomplikowana.
To jednak tylko pozory, ponieważ większość z przytoczonych zagadnień jest bardzo prosta.
Nawet samo zrozumienie polityki monetarnej banków centralnych zaopatrzy Cię w narzędzia potrzebne do skutecznej analizy tego, co w niedalekiej przyszłości może mieć miejsce na rynkach.
Chociaż na początku, wyciąganie samodzielnych wniosków będzie wyjątkowo trudne, lub niemożliwe, w internecie bez większych problemów znajdziesz darmowe raporty makroekonomiczne banków i funduszy inwestycyjnych, które podsumowują istotne wydarzenia, a także prognozują ich wpływ na gospodarkę (jednym z ciekawszych jest darmowy, publikowany co tydzień, raport Wells Fargo).
Z czasem zaczniesz formułować własne przewidywania na podstawie bieżących wydarzeń i merytorycznie konfrontować je z tymi, które tworzą profesjonaliści.
Powiązane wpisy:
Forex dla początkujących – jak zacząć grać? Podstawy nauki 
Konto DEMO na Binance dla początkujących 
Trading – co to jest? Jak zacząć trejdować? 
Czym jest arkusz zleceń? Do czego służy? 
Język Solidity – czym jest? Do czego służy? 
Opłaty transakcyjne w krypto: od czego zależy ich wysokość? 
Co to jest Prop Trading (Proprietary Trading)? 
Czym jest Próbny Copy Trading i Copy Trading na Binance? 
Quant (QNT): blockchain dla biznesu. Zalety i wady tej platformy 
Najlepsze pomysły inwestycyjne dla małych kwot od 100 zł do 10 000 zł
