BNB Chain to wspólny brand, łączący obecnie już trzy łańcuchy i parę dodatków. Choć ciąży mu centralizacja i wciąż bliskie związki z Binance, ma silną pozycję i wiele atutów. Czy pogmatwana historia, zmieniające się nazwy i zdarzające problemy nie przeszkodzą mu w dalszym rozwoju?
Polecamy także nasz artykuł o kryptowalucie BNB (Binance Coin).
Co to jest BNB Chain? Odrobina historii
BNB Chain to ekosystem, łączący obecnie 3 blockchainy: BNB Beacon Chain (BC), BNB Smart Chain (BSC) oraz uruchomiony pod koniec roku 2023 BNB Greenfield. Łańcuchy te działają równolegle, uzupełniając się i wspierając. Wszystkie mają u swoich początków inwestycje największej giełdy kryptowalut: Binance.
Platforma, założona przez Changpeng Zhao (CZ) w roku 2017, stała się rozległym ekosystemem, składającym się się z wielu elementów. Obok giełdy, są to fundusz VC Binance Labs, Binance Launchpad, rynek Binance NFT czy Binance Academy. Dla rynku krypto obok macierzystej giełdy, największe znaczenie mają rozwijane przez nią blockchainy.
Historycznie pierwszy był łańcuch Binance Chain, powstały w roku 2019. Jego celem było umożliwienie transakcji wielokrotnie tańszych niż Ethereum, co było warunkiem rozwoju całego ekosystemu. W roku 2020 pojawił się nowy łańcuch o nazwie Binance Smart Chain, potrafiący w odróżnieniu od poprzednika obsługiwać smartkontrakty. W roku 2022 Binance połączyło te łańcuchy pod wspólną nazwą BNB Chain, choć technicznie (choćby formaty adresów) pozostają one niezależne.
Na tym jednak ewolucja się nie kończy. W międzyczasie pojawiły się również rozwiązania zkBNB oraz opBNB, wspomagające programistów rollupów. W październiku 2023 r. ekosystem został zaś uzupełniony o ostatni – póki co – element: BNB Greenfield, przeznaczony do przechowywania danych w sieci blockchain.
Kontrowersyjnym tematem jest kwestia centralizacji BNB Chain. Binance twierdzi, że łańcuch jest zdecentralizowany i niezależny od firmy. Inni wskazują, że tylko niespełna 100 kont zgromadziło ponad 10 000 BNB, co jest wymagane do utworzenia węzła walidacji w sieci. Część walidatorów pozostaje także pośrednio pod kontrolą Binance.
Nazwa BNB, pierwotnie oznaczająca Binance Coin, jest obecnie rozwijana jako Build N Build, hasło zachęcające do tworzenia nowych rozwiązań.
Skoro na BNB Chain składają się trzy osobne blockchainy, omówmy je po kolei.
BNB Beacon Chain (BC)
Zadaniem BNB Beacon Chain (kiedyś Binance Chain) było ułatwianie szybkiego, zdecentralizowanego handlu. Wymagało to dokonania wyboru między jego wszechstronnością, a szybkością wprowadzenia na rynek i bezpieczeństwem.
Z tego powodu, podobnie jak Bitcoin, łańcuch nie umożliwia obsługi smartkontraktów ani działania zdecentralizowanych aplikacji (dApps). Wprowadził natomiast standard tokena BEP-2, co pozwoliło na migrację BNB z ekosystemu Ethereum, gdzie pierwotnie został on uruchomiony.
Blockchain pozwala na transakcje BNB i tworzenie tokenów w standardzie BEP-2. Został zbudowany w oparciu o mechanizm konsensusu Tendermint znany ze środowiska Cosmos, nie jest natomiast kompatybilny z EVM.
Po wprowadzeniu nowszego blockchaina BSC, zmieniło się zastosowanie jego starszego brata. Rolę obsługi zwykłego użytkownika w dużej mierze przejął BSC, będący wygodną platformą dApps i smartkontraktów.
BC ma modułową architekturę, integruje więc dwa pozostałe blockchainy i pozwala na przepływ danych i aktywów między nimi. To on jest łańcuchem głównym, podczas gdy BSC i Greenfield to dodatkowe łańcuchy wyspecjalizowane.
Łańcuch BNB Beacon Chain obecnie dedykowany jest nie tyle obsłudze zwykłych użytkowników, poszukujących platformy DeFi, co walidatorów, stakerów oraz zainteresowanych głosowaniami nad przyszłością łańcucha BNB.
Adresy w sieci BNB Beacon Chain zaczynają się zawsze od liter bnb, np. bnb136834cs2727… itd. Aby nasz transfer trafił we właściwe miejsce, konieczne będzie także wypełnienie pola Memo, identyfikującego transakcję.
BNB Smart Chain (BSC)
Celem wprowadzenia BSC było utrzymanie wysokiej przepustowości BNB Beacon Chain przy jednoczesnym rozszerzeniu jego możliwości. Zdecydowano się na równoległe działanie obu blockchainów. BSC nie jest rozwiązaniem Layer2, lecz niezależnym łańcuchem, który może działać nawet wtedy, gdyby BNB Beacon Chain przeszedł w tryb offline.
Jeśli macierzysty BC tworzy szkielet ekosystemu, to BSC jest odpowiednikiem mięśni, które nim poruszają. Dzięki obsłudze smartkontraktów i kompatybilności z EVM, pozwala na łatwą integrację popularnych aplikacji, jak Metamask (sprawdź jak dodać BSC do MetaMaska), Uniswap czy TrustWallet. Jeśli dodamy do tego błyskawiczne transfery i tanie transakcje, tłumaczy to przejęcie sporej część ruchu, wcześniej obsługiwanego przez Ethereum.
Prędkość działania BSC rośnie w miarę rozwoju i dojrzewania systemu, nie jest jednak łatwa do weryfikacji. Początkowa wydajność 100 TPS została dość szybko poniesiona do 160 a potem 300. Obecnie, zgodnie z danymi BNB Chain, prędkość maksymalna dzięki rozwiązaniom Layer2 wynosi 2200 TPS z perspektywą wzrostu do 5000 TPS. Czas tworzenia nowego bloku to ok. 3 sekundy.
Adresy w sieci BNB Smart Chain są identyczne z adresami Ethereum i zaczynają się klasycznie od 0x, np. 0x94fe73453… itd.
BNB Greenfield
Greenfield to najnowszy projekt BNB Chain – blockchain zorientowany na przechowywanie danych, współpracujący ze siecią niezależnych dostawców pamięci masowej. Nieco podobnie jak w przypadku Filecoin czy Arweave, użytkownicy przesyłają swoje dane do sieci, zaś dostawcy usług przechowują je poza łańcuchem w wielu kopiach. Metadane przechowywane są w łańcuchu Greenfield, co zapewnia weryfikację użytkowników i daje im dostęp do danych.
Most między łańcuchowy pozwala na swobodne przenoszenie danych do BNB Smart Chain, gdzie można je wykorzystać w aplikacjach Web3. Interfejs API zaprojektowano tak, aby działał podobnie do popularnych systemów przechowywania w chmurze typu Google Drive. Pozwoli to na łatwe pozyskanie również dotychczasowych użytkowników Web2. Blockchain oferuje solidny zestaw uprawnień, który daje właścicielom danych możliwość określania praw dostępu na wiele sposobów.
Możliwe zastosowania łańcucha to np. bezpieczna kopia prywatnego archiwum czy hosting stron internetowych.
Adresy w sieci BNB Greenfield występują w tym samym formacie, co BSC i Ethereum, np. 0x94fe73453…
Porównanie trzech łańcuchów
| Kategoria | Beacon Chain (BC) | Smart Chain (BSC) | BNB Greenfield |
| Przeznaczenie | zarządzanie ekosystemem, stakowanie BNB, rozliczenia | budowa ekosystemu, obsługa dApps i smartkontraktów, | bezpieczne, rozproszone przechowywanie danych |
| Wejście na rynek | 2019 | 2020 | 2023 |
| Kompatybilność z EVM | Nie | Tak | Pośrednia poprzez BSC |
| Konsensus | DPoS (Delegated Proof of Stake) | PoSA (Proof of Staked Authority) | PoS (Proof of Stake) oraz PoC (Proof of Challenge) |
| Token natywny | BNB (BEP-2) | BNB (BEP-20) | BNB (BEP-20) |
| Inne tokeny | wszystkie BEP-2 | wszystkie BEP-20 | tylko BNB w formacie BEP-20 |
Tokeny BNB na BC i BSC są oparte o odmienne kontrakty. Giełdy na ogół pozwalają przy wypłacie wybrać sieć docelową. Jeśli posługujemy się portfelem niepowierniczym, wygodnie tę kwestię załatwia np. Trust Wallet; możemy użyć też mostu Binance.
Opłaty i prowizje BNB Chain
BNB Chain jest tani w użyciu. Średnia opłata transakcyjna Binance Smart Chain w październiku 2023 r. to 5-10 centów, wobec ok. 10-15 centów rok temu. Wygląda to bardzo atrakcyjnie w porównaniu Ethereum, droższym przynajmniej 10 razy. Transakcje na Ethereum potrafią być zresztą jeszcze droższe, w szczycie przekraczając nawet 10 dolarów.
Aktualne dane o wydajności systemu Binance oraz aktualnych kosztach możemy sprawdzić na stronie BSCscan. Ponieważ opłata wyrażana jest w gwei (drobnych częściach BNB), jej wysokość zależy nie tylko od bieżącego obciążenia sieci, ale również od aktualnej ceny BNB.
Koszty użycia BNB Beacon Chain (BC) kształtują się dosyć podobnie. Koszta transakcji na BNB Greenfield również jest zbliżony, w tym wypadku dochodzi nam jednak jeszcze opłata za składowanie danych.
W Greenfield obowiązują dwa rodzaje opłat za usługę: opłata za przechowywanie i oraz opłata za transfer. Zgodnie z kalkulatorem przechowanie 120 GB przez rok kosztuje nas niewiele ponad 2 dolary. Każde 10 GB transferu miesięcznego dołoży do tego ok. 1 dolara. Wygląda to całkiem atrakcyjnie.
Do czego przydaje się BNB Chain?
Skoro mamy trzy łańcuchy, ich zastosowania również możemy podzielić na trzy grupy:
BNB Beacon Chain (BC)
- transfer wartości,
- stakowanie BNB dla zysku i zdobycia prawa głosu,
- udział w podejmowaniu decyzji o rozwoju sieci.
BNB Smart Chain (BSC)
- transfer wartości,
- korzystanie z platform DeFi,
- rynek NFT,
- Metaverse,
- wszystkie pozostałe dApps,
- staking BNB (niezależnie od Beacon).
BNB Greenfield
- hosting stron internetowych,
- osobiste kopie danych,
- archiwum transakcji blockchain,
- media społecznościowe,
- rynek danych osobowych etc.
BNB Chain obsługuje cały ekosystem Binance. Oparta jest na nim macierzysta giełda, oraz wszystkie usługi, które ona świadczy:
Przyszłość blockchaina Binance
Mimo bessy, zarzutów ze strony SEC oraz drobnych problemów, przyszłość BNB Chain rysuje się w jasnych barwach.
Choć brzmi to nieco szokująco, liczba transakcji zapisanych jak dotąd na BSC przekracza 4,8 miliarda, przeszło dwukrotnie wyprzedzając Ethereum (2,1 mld), nie mówiąc już o pretendentach w rodzaju Cardano (niespełna 80 mln). BSC jest niewątpliwie koniem roboczym całego ekosystemu, gdyż BNB Beacon Chain ma ledwie 0,5 miliona transakcji, nie mówiąc już o 1/10 tego na najnowszym BNB Greenfield.
Plany rozwoju sieci na rok 2023 zostały już w dużej mierze zrealizowane. Uruchomiono Greenfield, obniżono koszty gazu, blockchain zmniejszył także swój ślad węglowy. Ulepszane są rozwiązania rollup, dodatkowo podnoszące wydajność.
Przyszłościowym projektem jest oparty o ZK Proofs rollup zkBNB. Obecnie intensywnie rozwija się natomiast oparty o Optymistic Rollups inteligentny łańcuch opBNB. Jego najsilniejsze strony to bardzo duża wydajność (5000 TPS i więcej), minimalne opłaty za gaz oraz pełna kompatybilność z EVM.
BNB Chain nie opublikował jeszcze roadmap na rok 2024, wydaje się jednak że będzie ona równie ciekawa, jak obecna.
Faktycznym problemem pozostaje wciąż pewna zależność od Binance oraz brak decentralizacji, mimo zapowiedzi zwiększenia liczby walidatorów do końca tego roku.
BNB Chain – opinie, fakty, ciekawostki
Dużym wstrząsem dla systemu był hack mostu BSC w październiku 2022, który zakończył się stratą przeszło 100 milionów dolarów (początkowo mówiono nawet o 600). Co więcej, wykazał on brak decentralizacji, gdyż działający w porozumieniu walidatorzy zatrzymali sieć.
O znaczeniu BNB Chain dla całego rynku krypto mówi już sama liczba obserwujących na Twitterze (X) – jest ich przeszło 3 miliony!
Smutną informacją jest zmierzch stablecoina BUSD, szeroko używanego w sieci. Wskutek interwencji SEC, wsparcie dla niego zostanie wycofane z końcem lutego 2024 r.
Choć BNB Chain ma swoje problemy, rozwija się on szybko i w dobrym kierunku. Gdyby tylko jeszcze uniezależnił się w pełni się od macierzystej firmy… Solidne obniżenie progu wejścia i umożliwienie walidacji wszystkim chętnym dałoby mu wszelkie szanse, by stać się najsilniejszym konkurentem Ethereum.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy to BNB Chain to inna nazwa Binance Smart Chain?
Nie do końca. BNB Chain to system złożony z Binance Smart Chain i jeszcze dwóch łańcuchów (Beacon i Greenfield).
Czy blockchain Binance jest w zdecentralizowany?
Hmmm… też nie do końca. Jest wprawdzie kilkudziesięciu walidatorów, część z nich jest jednak powiązana z Binance.
Czy BNB Beacon Chain (BC) i BNB Smart Chain (BSC) są kompatybilne?
Są komplementarne i uzupełniają się, jednak BSC jest kompatybilny z EVM, a BC nie. Z tego powodu token BNB na jednym łańcuchu nie będzie widziane na drugim (różne formaty adresów)
Powiązane wpisy:
MetaMask: jak dodać sieć BSC (BNB Smart Chain)? 
PancakeSwap (CAKE): opisujemy czołowe DeFi na BNB Chain 
Czym jest i jak działa BNB Vault na Binance? 
Czy stakowanie BNB się opłaca? 
Czym jest Binance Futures? Kompletny poradnik, opinie 
Czym jest Binance Simple Earn? Wyjaśniamy 
Liquid Swap na Binance – czym jest i jak działa tam farming? 
Binance Mining Pool – czym jest i jak kopać? 
Czym jest Binance Web3 Wallet i jak z niego korzystać? 
Czym jest Binance Megadrop i jak na nim zarobić?
