Frax (FRAX). Czy da radę pogodzić bezpieczeństwo i wydajność?

Rynek stablecoinów jest dziś warty 200 miliardów dolarów, podczas gdy 10 lat temu był warty zero. Stable stają się po prostu częścią systemu finansowego. A najciekawszym z nich jest chyba Frax.

Wykres oraz notowania Frax

Dwa słowa o stablecoinach

Stablecoin to kryptowaluta o wartości powiązanej z konkretnym aktywem, na przykład dolarem amerykańskim. Jest on rodzajem pomostu między walutami fiat (USD, PLN), a innymi krypto jak BTC czy ETH. Umożliwia szybsze rozliczenia oraz daje wyższą rentowność, przy jednoczesnym zachowaniu korzyści płynących z niskiej zmienności ceny.

Stablecoiny w dużej mierze są scentralizowane. Znaczną większość rynku tworzą takie aktywa jak USDT (Tether), USDC (Circle) czy BUSD (Binance), oparte o dolarowe rezerwy, zgromadzone na rachunku firmy. Ci emitenci nie zawsze są w pełni wiarygodni, podlegają też kontroli regulatorów. Na rynku pojawiły się więc także bardziej zdecentralizowane grupy stabli:

• zabezpieczone kryptowalutami (BTC czy USDC) – np. DAI.
• zabezpieczone algorytmiczne (bazujące na arbitrażu) – np. UST.

Przypadkiem szczególnym jest natomiast Frax, łączący te metody zabezpieczeń.

Co to jest Frax?

Frax to zdecentralizowany protokół stablecoin, generujący walutę o elastycznej podaży. Jego token FRAX jest zabezpieczony w sposób mieszany: algorytmicznie oraz przez zablokowane depozyty.

Ostatecznym celem protokołu jest ustanowienie powszechnie akceptowanego, zdecentralizowanego, algorytmicznie tworzonego pieniądza, który zastąpi zasoby cyfrowe o ustalonej podaży, takie jak BTC. Miałby się więc on stać blockchainowym odpowiednikiem banku centralnego.

Główne cechy protokołu Frax:

1. jest zarządzany przez społeczność, nie pozostaje pod kontrolą jednego podmiotu, jak np. USDT,
2. jego wartość odpowiada 1 dolarowi,
3. jest wspierany przez aktywa kryptograficzne, a nie fiat,
4. pozostaje zabezpieczony częściowo, nie całkowicie jak np. DAI.

Ekosystem składa się z dwóch podstawowych tokenów. Pierwszym z nich jest stablecoin FRAX. Drugi to token zarządzania i narzędziowy FXS, który umożliwia swoim posiadaczom wybijanie stablecoinów, zarabianie na opłatach oraz głosowanie nad zmianami w protokole.

Jak to działa?

Upraszczając, stablecoin FRAX może być wybity przez każdą osobę, która dostarczy dwa niezbędne tokeny: USDC i FXS.

Proces wybijania wykorzystuje współczynnik zabezpieczenia do tworzenia nowych tokenów. Gdyby ten wskaźnik wynosił 50%, zainteresowany musiałby dostarczyć 0,5 USD w USDC i 0,5 USD w FXS, aby wybić jeden FRAX. Ustalany rynkowo wskaźnik zabezpieczenia wynosi 85% procent, czyli wymagane jest 85 centów w USDC i 15 centów w FXS.

W dowolnym momencie użytkownicy mogą wymienić token FRAX z powrotem na zdeponowane waluty. Aby to zrobić, należy odwrócić proces, aby otrzymać (przykładowo) 0,5 USDC i 0,5 USD FXS.

W przeciwieństwie do rozwiązania DAI, rezerwowe środki złożone z USDC są zawsze niższe niż ilość znajdujących się w obiegu tokenów. Aby zabezpieczyć swój peg 1:1 w stosunku do USD, Frax Finance wykorzystuje arbitrów. Mają oni motywację finansową do kupowania tokenów FRAX i umarzania ich, jeśli cena spadnie poniżej 1 USD. W ten sposób osiągają zysk i tworzą presję zakupową, która przywraca stabilność tokena.

Podobnie, ci sami arbitrzy przywracają pierwotną wartość tokena, jeśli przekroczy ona 1 USD. Będą wybijać FRAX za pomocą USDC i FXS i sprzedawać token z zyskiem, co obniży jego cenę.

Ale po co to wszystko?

USDC jest już popularny, po co więc kombinować z zakupem FXS i wybijaniem stablecoina?

Otóż mechanizm wybijania FRAX tworzy popyt na token FXS. Co więcej, posiadacze FXS czerpią korzyści z faktu, że po wybiciu nowych tokenów FRAX, proporcjonalna liczba tokenów FXS jest spalana, co zwiększa ich wartość. No i trzeba pamiętać, że wszelkie zyski z tytułu opłat trafiają do posiadaczy FXS.

Oczywiście zawsze jest pewne ryzyko. Kurs FXS cierpi na potencjalną zmienność, która może pojawić się, gdy kurs FRAX oddali się od 1 USD. Stosujący stale arbitraż FXS na tym zarobią, jednak okazjonalni inwestorzy mogąc ponieść stratę obracając FXS. Sam FRAX jest z natury stabilny i po krótkich wyskokach wraca do wartości 1 USD.

Protokół stale się rozwija, w czego efekcie niedawno pojawiła się jego druga wersja (Frax v2). Do koncepcji częściowo zabezpieczonego stablecoina, dokłada ona elementy programowalnej polityki pieniężnej. Ten temat jest jednak na tyle obszerny, że wymagałby on kolejnego wpisu. Warto tylko zasygnalizować, że w nowej wersji projekt ma obsługiwać wiele walut. Służyć temu ma możliwość użycia jako zabezpieczenia również mniej stabilnych monet, jak ETH i BTC.

Potencjalne problemy

Protokół jak dotąd nie zanotował poważnych wpadek. Pewne ryzyka jednak pozostają.

• obecnie projekt bazuje głównie na zabezpieczeniu walutą USDC, przez co jest mocno od niej uzależniony,
• beneficjentami systemu są nie tyle posiadacze FRAX, co właściciele FXS, którzy posiadają uprawnienia do wybijania nowych stablecoinów.

System wzbogaca więc wczesnych posiadaczy FXS kosztem tych późniejszych. Może to znacząco hamować rozwój projektu.

Jak i gdzie kupić kryptowalutę FRAX ?

Stablecoina możemy wybić samodzielnie, możemy go jednak także normalnie kupić. Jako, że jest on zdecentralizowaną walutą, przeszło 50% obrotów przechodzi przez Uniswap. Kolejnymi parkietami są Solidly, Curve Finance czy Sushiswap. Ten ostatni zapewnia płynność także w ekosystemach Polygon, Harmony i Arbitrum.

Całkowity wolumen handlu oscyluje w granicach 20-30 milionów dolarów na dobę. Inwestorzy najczęściej wybierają pary walutowe z USDT, USDC i DAI.

Handlować możemy także tokenem FXS. Ten najłatwiej kupimy na Binance, a potrzebować do tego będziemy USDT lub BUSD.

Oba te tokeny dostępne są w wielu blockchainach: Ethereum, Polygon, BSC, Fantom czy Arbitrum. Co za tym idzie, wybór portfeli krypto mamy oszałamiający, choć najbezpieczniejsze będą te sprzętowe, Ledger lub Trezor.

Blockchain Frax – opinie, fakty, ciekawostki

Pozytywna opinia o FRAX wpływa na jego wysokie miejsce w rankingu stablecoinów. Wśród tych denominowanych w USD, token zajmuje stabilną szóstą pozycję, za DAI a przed TrueUSD czy PAX Dollar.

Frax korzysta z doświadczeń społeczności. Obecnie każdy może zaproponować strategię AMO (algorytmiczne operacje rynkowe), a jeśli strategia jest dobra dla ekosystemu, zostanie przyjęta.

Jednym z partnerów platformy jest Olympus DAO. Protokoły te nawiązały współpracę w celu stworzenia podwójnie nagradzanej puli płynności na Uniswap.

Mechanika stojąca za FRAX nie jest łatwa do zrozumienia. Jeśli uda nam się przez nią przebić, możemy jednak odkryć, że w istocie ten projekt ma cechy bardzo zbliżające go do waluty banku centralnego. Czy przyjmie się on na rynku, zobaczymy jednak dopiero za kilka lat.

Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.

Powiązane wpisy:

Mantle (MNT): budowa, wydajność i przeznaczenie platformy Co to jest Frax Share (FXS)? Jego zalety i wady EasyMarkets: Czy warto inwestować? Opinie i nasza recenzja Szkolenia Forex – czy warto z nich korzystać? Czy giełda BitBay jest bezpieczna i legalna? Recenzja brokera Interactive Brokers: Czy warto tam inwestować? Cronos (CRO). Czym jest i czy warto kupić tę monetę? Recenzja projektu Czy warto korzystać z Crypto.com? Analiza, recenzja i opinie Rzut oka na Tornado Cash (TORN). Skuteczny, ale czy legalny? Tradingowe boty telegramowe – hit czy kit?