Blockchain to skomplikowana technologia. By ją zrozumieć, trzeba poznać wiele zagadnień. Jednym z najważniejszych jest fork. Czym jest fork blockchaina? Jak działa? Jaka jest różnica pomiędzy hard forkiem a soft forkiem?
Łańcuch bloków to architektura stworzona do przechowywania danych (w przypadku kryptowalut transakcji) w sposób zapewniający niezmienność parametrów. By jednak blockchain wciąż spełniał swoją funkcję, musi na nim dochodzić do zmian. Czasem to tylko zwykła aktualizacja systemu, ale raz na jakiś czas zdarzają się poważniejsze zmiany.
Czym jest fork?
W najprostszych słowach: fork to podział blockchaina. Sieć blokowa jest najczęściej otwarta (open source), co oznacza, że kod jest dostępny dla każdego. Przez to każdy może zaproponować aktualizacje mające na celu ulepszenie oprogramowania poprzez zmiany w kodzie.
Samo słowo fork oznacza rozwidlenie. To rozwidlenie pojawia się wtedy, gdy oprogramowanie górników jest niewłaściwie ustawione. Wtedy decyzja o tym, z którego łańcucha korzystać, należy do kopaczy. Jeśli wybór nie będzie jednomyślny, może dojść do powstania dwóch wersji blockchaina (w przypadku łancuchów kryptowalutowych: dwóch różnych kryptowalut).
Jak działa fork?
Forki powstają poprzez zaproponowanie zmian w protokole oprogramowania blockchaina. Najczęściej dzieje się to przy tworzeniu nowych tokenów (kopaniu monet). Choć najczęstszym sposobem tworzenia kryptowalut jest budowanie ich od zera, drugim rozwiązaniem jest “sforkowanie” już istniejącego blockchaina.
Tego typu próba pozwala nie zaczynać od zera, tylko zbudować coś na bazie sprawdzonego rozwiązania. Twórcy kryptowalut powstałych z rozwidlenia przekonują, że ich projekt ma wszystkie zalety bazowej kryptowaluty, natomiast udało im się pozbyć wad i ulepszyć stare oprogramowanie. To, czy tak faktycznie zawsze jest, pozostaje kwestią dyskusyjną.
Forki są dość powszechnym zjawiskiem. Z samego blockchaina Bitcoina powstało już ponad 100 forkowych projektów, a ponadto cała sieć przechodziła szereg forków, z których nie powstały żadne nowe inicjatywy.
Hard fork a soft fork
Najczęściej spotykanym terminem jest jednak hard fork. Czym on się różni od zwykłego forka? Hard fork to po prostu radykalna zmiana oprogramowania, która wymaga od użytkowników dokonania upgrade’u do najnowszej wersji. Aktualizacja nie będzie wspierać węzłów działających na starszej wersji. Błędne jest twierdzenie, że hard fork następuje dopiero wtedy, gdy powstanie nowa kryptowaluta. Hard fork to po prostu odejście na stałe od poprzedniej wersji software’u.
Dopiero gdy nie ma jednomyślnej zgody górników (konsensusu) na nową wersję, mogą powstać dwa warianty tego samego łańcucha, co z kolei prowadzi do generowania dwóch typów tokenów. Często jest to celowe działanie, które ma doprowadzić do utworzenia nowej kryptowaluty.
Soft fork to natomiast “miękka” aktualizacja oprogramowania. Zmiany wprowadzone na łańcuchu nie wymagają wtedy odejścia od poprzedniej wersji algorytmu i po soft forku węzły mogą wciąż działać na starej wersji. By soft fork zadziałał, musi go zaakceptować większość górników kryptowaluty.
Im więcej kopaczy przyjmie nową aktualizację, tym sieć będzie bardziej zabezpieczona przed ewentualnymi atakami. Najczęściej soft forki wykorzystywane są do wprowadzenia upgrade’ów systemu (np. do zmienienia wielkości kopanych bloków).
Najważniejsze hard forki
Powstanie Bitcoina zrewolucjonizowało nasze spojrzenie na system finansowy. BTC nie jest jednak bez wad. Kolejni twórcy próbowali wyeliminować problemy najstarszego łańcucha bloków. Właśnie w ten sposób powstały najbardziej znane rozwidlenia – forki Bitcoina. Nie bez znaczenia były też podziały w blockchainie Ethereum. Tylko z obu tych sieci zrodziło się kilkadziesiąt nowych kryptowalut, a oto najważniejsze hard forki dotychczas przeprowadzone:
- Bitcoin XT
Jeden z pierwszych dużych hard forków Bitcoina. Został zaproponowany pod koniec 2014 roku przez Mike’a Hearna. Celował w zwiększenie liczby transakcji na sekundę. Wcześniejsza wersja pozwalała na 7 tps, natomiast Bitcoin XT miało obsługiwać aż 24 tps. By tego dokonać, Hearn zaproponował zwiększenie bloku z 1 Mb do 8 Mb. Choć ostatecznie inicjatywa nie odniosła sukcesu, stała się podstawą do działań dla innych próbujących stworzyć Bitcoina 2.0. - Bitcoin Classic
Uruchomiony na początku 2016 roku. Classic zrodził się z chęci kopaczy do powiększenia bloków. Rozwiązanie nie było jednak tak radykalne, jak XT, bo zwiększało bloki tylko do 2 Mb. Projekt istnieje do dzisiaj i wciąż ma wiernych wyznawców, natomiast nie stał się on poważnym zagrożeniem dla BTC. - Bitcoin Cash
Niektórym deweloperom i użytkownikom Bitcoina nie spodobało się wprowadzenie SegWit, więc postanowili oni doprowadzić do rozwidlenia blockchaina BTC w sierpniu 2017 roku. W ten sposób powstał Bitcoin Cash (BCH). Do dzisiaj pozostaje on najbardziej udanym hard forkiem pierwszej kryptowaluty. Aktualnie BCH jest 6 kryptowalutą na świecie pod względem kapitalizacji. Później z Bitcoin Cash zrodziła się kolejna kryptowaluta: Bitcoin Satoshi Vision (BSV).
Wykres ceny BCH do ceny BTC – źródło: coinmarketcap - Ethereum Classic
Pierwszy w historii hard fork Ethereum. Okazał się on niezwykle kontrowersyjny. Wszystko za sprawą zhakowania DAO – zdecentralizowanej organizacji, z której korzystała sieć. W wyniku włamania skradziono ETH o wartości 55 milionów dolarów. Deweloperzy szybko podjęli decyzję o hard forku, który miał przywrócić wszystkie skradzione kryptowaluty. Spotkało się to jednak z oporem dużej części społeczności, która uważała decyzję o hard forku za sprzeczną z ideą decentralizacji. Ten obóz pozostał przy starej wersji nazwanej Ethereum Classic. - Bizancjum Ethereum
28 lutego 2019 doszło do kolejnej zmiany w blockchainie Ethereum. Dokonano dwóch aktualizacji: Bizancjum i St Petersburg. Miały one na celu poprawę skalowalności sieci poprzez zmniejszenie wynagrodzenia dla górników z 3 ETH na 2 ETH za wykopany blok.
Forki to jedne z najciekawszych zjawisk w świecie kryptowalut. Wpływają one na zmiany w znanych kryptowalutach, tworzą nowe coiny i często prowadzą do mocnych wahań cen. Warto więc rozumieć, jak działają soft i hard forki, by móc potencjalnie zarobić na kolejnej rewolucji w blockchainie.
Powiązane wpisy:
Kurs Bitcoin Cash (BCH) | Opis, cena, wykres, opinie 
Kurs Ethereum (ETH) | Opis, cena, wykres, opinie 
Bitcoin a Ethereum – podobieństwa i różnice 
Czym jest Hard Cap i Soft Cap? 
Bitcoin SV (BSV) | Kurs, opis, opinie | Jak i gdzie kupić? 
Kurs Bitcoin Gold (BTG) | Opis, cena, wykres, opinie 
Czym jest SegWit w sieci Bitcoina? 
Kurs Bitcoin (BTC) | Opis, cena, wykres, opinie 
Shortowanie kryptowalut – czyli jak zarabiać na spadkach 
Jak zarabiać na kryptowalutach? Przegląd możliwości
