Arbitraż pozwala zarabiać na minimalnych różnicach w wycenie kryptowalut między giełdami i parami walutowymi. Strategia jest dość bezpieczna i opłacalna, wymaga jednak sporo czasu i kapitału.
Czym jest arbitraż w krypto?
Arbitraż to strategia handlowa, której celem jest czerpanie zysków z różnic pomiędzy cenami aktywów na różnych rynkach. Arbitrażyści kupują aktywa tam, gdzie ich cena jest niższa i sprzedają tam, gdzie jest wyższa. Nawet niewielka różnica w cenie, pomnożona przez dużą liczbę kupionych i sprzedanych aktywów, potrafi wygenerować pokaźny zysk.
Arbitrażystów jest wielu, brak równowagi cen nie trwa więc zbyt długo. Najczęściej pojawia się on podczas dużej zmienności rynku, spowodowanej ważnymi informacjami. Ponieważ wszyscy usiłują wykorzystać okazję, handlowcy często używają botów, realizujących transakcję w ułamku sekundy.
Koncepcja arbitrażu bynajmniej nie ogranicza się do branży kryptowalut, na giełdach akcji stosowana jest od wieków. Jednak kryptowaluty są bardzo wdzięcznym polem dla handlu arbitrażowego, ponieważ rynek pozostaje otwarty 24/7. Co więcej, użytkownicy mogą handlować jednocześnie na giełdach na całym świecie, co nie jest takie łatwe w przypadku akcji. Wreszcie – altcoinów jest przeszło 10 tysięcy. Każdy znajdzie coś dla siebie.
Niektóre rynki dają większą szansę na arbitraż niż inne. Tak jest np. w Korei Południowej, gdzie ścisłe regulacje powodują, że ceny aktywów są często wyższe niż gdzie indziej – zjawisko znane jako kimchi premium.
Arbitraż a kwestia ceny: CEX vs DEX
Platformy handlujące kryptowalutami mogą mieć różne metody ustalania tych cen aktywów. Największe różnice zachodzą pomiędzy cenami określanymi w oparciu o księgi zamówień (CEX) oraz model automatycznego animatora rynku (większość DEX).
- Ceny na CEX (księga zamówień). Tokeny są wyceniane według ostatniej ceny, za jaką zostały kupione lub sprzedane. Transakcja następuje, jeśli najwyższa oferowana cena kupna odpowiada najniższej cenie sprzedaży. Transakcja jest realizowana aż do wyczerpania się ilości monet dostępnych do kupna lub sprzedaży po tej cenie
- Ceny na DEX (AMM). W przypadku AMM użytkownicy nie handlują bezpośrednio ze sobą, ale z pulami płynności platformy. Pule zarządzane są przez smartkontrakty oparte na wzorach matematycznych, automatycznie dopasowujących ceny do popytu i podaży oraz bieżącej zawartości puli. Oznacza to, że w przypadku AMM zmieniają się one w zależności od popytu w obrębie ekosystemu, a nie od warunków na szerokim rynku.
Z powodu różnych sposobów określania ceny, często są one różne między DEXami opartymi na AMM a giełdami scentralizowanymi.
Przed dokonaniem transakcji warto sprawdzić nasze zestawienie najlepszych scentralizowanych kryptogiełd oraz DEXów na rynku krypto.
Rodzaje arbitrażu kryptowalut
Jest ich sporo, poniżej wymienimy te najważniejsze:
- Arbitraż międzygiełdowy. Podstawowa forma tego handlu. Trader stara się generować zysk, kupując kryptowaluty na jednej giełdzie i sprzedając je na innej.
- Arbitraż CEX-DEX. Podobny do powyższego, wykorzystujący jednak wspomnianą różnicę cenową między giełdami scentralizowanymi a zdecentralizowanymi.
- Arbitraż przestrzenny. Trader wykorzystuje tu różnice między giełdami w różnych rejonach świata. Przykładem może być zakup BTC w USA, sprzedaż w Korei Południowej i skasowanie kimchi premium.
- Arbitraż trójkątny. Polega na przenoszeniu środków pomiędzy kilkoma aktywami, często na tej samej giełdzie. Trader wykorzystuje moment, gdy ich kursy wymiany nie są dokładnie zgodne (1A=2B, 2B=3C ale 1A=3,1C).
- Arbitraż statystyczny. Złożona technika polegająca na wykorzystaniu analizy matematycznej do wychwycenia trendów. Bazuje na ogromnej ilości danych oraz wykorzystaniu danych historycznych. Wymaga doświadczenia w pracy z modelami statystycznymi.
- Arbitraż zautomatyzowany. Polega na wykorzystaniu botów, zaprogramowanych samodzielnie lub przez firmę zewnętrzną. Po spełnieniu założonych warunków, automatycznie otwierają one jednoczesne zlecenia na giełdach i dokonują arbitrażu.
- Arbitraż na DeFi. Pozwala na wykorzystanie różnic między ich ofertami. Niekiedy możliwe jest uzyskanie zysku poprzez pożyczenie aktywa na jednej platformie i ulokowanie ich na innej.
Zalety arbitrażu
Stosowanie arbitrażu jako strategii ma kilka istotnych zalet.
- Krótki horyzont inwestycyjny. Liczony raczej w minutach niż godzinach, pozwala wielokrotnie obrócić kapitałem w krótkim czasie.
- Mniejsze ryzyko. Ponieważ blokujemy środki tylko na chwilę, jest bardzo małe okienko czasowe, w którym dana kryptowaluta może doznać poważnego spadku ceny.
- Wiele możliwości. Istnieją setki giełd kryptowalut, a większość z nich oferuje setki monet. Istnieje więc wiele możliwości znalezienia okazji do arbitrażu.
- Rosnący rynek. W ciągu 10 lat liczba kryptowalut wzrosła z 500 do 10 tysięcy, drastycznie zwiększyła się także ich kapitalizacja. Nic nie wskazuje, aby ten trend miał się odwrócić.
- Brak instytucjonalnej konkurencji. W przeciwieństwie do rynków akcji, fundusze hedgingowe i handel HFT nie zdominowały jeszcze rynku krypto. Jest tu miejsce dla indywidualnych traderów.
Wady i ryzyko
Choć arbitraż jest uważany za dość bezpieczną formę handlu nie jest on całkowicie wolny od ryzyka i bezproblemowy. Pod uwagę powinniśmy wziąć następujące czynniki:
- Szybkość reakcji. Rynek arbitrażu jest wysoce konkurencyjny. Gdy inni traderzy zauważą okazję zarobku przed nami, zniknie ona błyskawicznie. Z tego powodu powinniśmy mieć wcześniej przygotowane środki na danej giełdzie.
- Opłaty. Są one pobierane za wykonanie transakcji, czasem także za depozyt i wypłatę środków. Nawet opłata rzędu 0,1% może pochłonąć zysk wynikający z niewielkiej różnicy cenowej.
- Wielkość inwestycji. Ponieważ nasz zysk to na ogół ułamek procenta, musimy operować dużymi kwotami by sprawa miała sens. Nie każdy dysponuje wieloma tysiącami dolarów na zawołanie.
- Kontrola legalności. Obracanie dużymi sumami zwraca uwagę giełd. Jako arbitrażysta musimy liczyć się z pytaniami działu AML o źródło pochodzenia naszych środków.
- Ryzyko upadku CEXa. Każda scentralizowana instytucja krypto może upaść lub czasowo zawiesić działalność. Jeśli mamy tam swoje środki – nie jest pewne kiedy i w jakiej wysokości je odzyskamy.
- Ryzyko ataku hakerów. Ponieważ nasze środki spoczywają na giełdzie, są podatne na włamania. Oczywiście giełdy się zabezpieczają, jednak włamania zdarzają się non stop. Sam bezpowrotnie utraciłem część środków zdeponowanych na Bilaxy.
- Problemy sieci. Niektóre blockchainy potrafią zatrzymać swoją działalność i żadne transakcje nie są wtedy realizowane. Niechlubnym liderem jest tu Solana, która doświadczyła 10 awarii tylko w roku 2022.
Arbitraż kryptowalut a pożyczki flash
Pożyczki flash (błyskawiczne) to ciekawy sposób na zapewnienie sobie kapitału niezbędnego podczas arbitrażu.
Pozwalają one na tymczasowe pozyskanie aktywów bez konieczności składania zabezpieczenia. Jest to możliwe, gdyż pożyczka musi zostać spłacona w ramach tego samego bloku transakcji. Takie możliwości są dostępne w kilku sieciach, w tym Ethereum i zintegrowane z konkretnymi platformami DeFi, jak Aave czy dYdX.
Aby zaciągnąć pożyczkę błyskawiczną, konieczne jest stworzenie specjalnego smartkontraktu. Kontrakt zaciąga pożyczkę, a następnie spłaca ją wraz z odsetkami w ramach tej samej transakcji. Jeśli pożyczka nie zostanie spłacona, cała transakcja zostanie anulowana, tak jakby nikt nie próbował jej zaciągnąć. W obu wypadkach główna kwota nie zmieni swego właściciela, w przypadku udanej transakcji dostanie on zaś dodatkowo odsetki.
Pożyczka taka jest więc jednocześnie bezpieczna, jak i nie wymaga blokowania środków, idealnie nadaje się zatem do zastosowania w krótkoterminowym arbitrażu. Jeśli nasza transakcja ma przynieść 0,1% zysku, to przy 5000 dolarów jest to ledwie 5$. Jeśli jednak na moment pożyczymy milion dolarów – nasz zysk rośnie tysiąckrotnie, rzecz jasna minus niewielkie odsetki.
Pożyczki flash nie są jednak łatwe w użyciu. Są one dość skomplikowane technicznie i z tego powodu przeznaczone dla zaawansowanych traderów.
Pożyczki flash niestety świetnie nadają się również do ataków hakerskich. W marcu 2023 r. w wyniku takiego ataku platforma Euler Finance straciła prawie 200 milionów dolarów.
Użycie botów w arbitrażu
Boty arbitrażowe to rodzaj wyspecjalizowanych programów komputerowych, wykorzystujących algorytmy do ciągłej analizy rynków i wyszukiwania okazji. Potrafią obsługiwać API wielu giełd, co pozwala im na samodzielne składanie i realizację zleceń na koncie użytkownika (oczywiście jeśli ten przyzna mu takie uprawnienia).
Użycie bota może skokowo zwiększyć zyski osiągane z arbitrażu. W przeciwieństwie do człowieka może on monitorować wiele giełd naraz i podejmować decyzję o zakupie lub sprzedaży w ułamku sekundy. Nie śpi, nie odpoczywa, ciągle szuka okazji – pracownik idealny. 😉
Boty z reguły są płatne, zazwyczaj oferują jednak darmową wersję próbną o ograniczonych możliwościach.
Najpopularniejsze boty specjalizowane w arbitrażu to:
- Cryptohopper – bot połączony z aplikacją do zarządzania portfelem, pozwala kupować gotowe systemy transakcyjne,
- Bitsgap – łatwy w obsłudze, a jednocześnie oferujący zaawansowane funkcje oraz pracę w chmurze,
- Pionex – oferuje bezpłatnie w pełni funkcjonalną wersję, daje dostęp do zestawu 12 botów,
- 3Commas – daje zestaw autorskich botów z możliwością konfiguracji, bot DCA działa za darmo,
- Trality – przyjazny interfejs, mnóstwo funkcji, łatwe testowanie strategii w oparciu o dane historyczne.
Które giełdy wybrać?
Najlepsze giełdy do arbitrażu to te, które zapewniają dużą płynność, niskie opłaty, błyskawiczną realizację zlecenia oraz sporo par handlowych. Lista pretendentów wygląda następująco:
- Binance – największa giełda kryptowalut, oferująca ogromne wolumeny i setki tokenów,
- KuCoin – popularna giełda specjalizująca się w altcoinach o niewielkiej kapitalizacji, oferuje darmowe boty,
- Kraken – solidna, bezpieczna giełda z USA. Spore wolumeny, ale mniejszy wybór tokenów niż u konkurencji,
- Gate.io – oferuje prawie 3000 par walutowych, najwięcej ze wszystkich CEXów. Interfejs niezbyt przyjazny początkującym.
- ByBit – sporo narzędzi handlowych, solidna aplikacja mobilna, własne środowisko testowe,
Co ciekawe, Gate.io oferuje także łatwy arbitraż spot-futures. Pozwala on na zarabianie na różnicy cen pomiędzy rynkiem kasowym a futures. Wystarczy zdefiniować odpowiedni szablon strategii, ustawić parametry, wybrać parę handlową – i już. Możemy nawet skorzystać z dźwigni x3.
Po bliższym poznaniu arbitraż okazuje się nie aż tak bardzo skomplikowany, oferuje za to ciekawą możliwość zarobku na wahaniach rynkowych. Należy jednak pamiętać, że mimo względnego bezpieczeństwa ryzyko utraty pieniędzy nadal istnieje. Zdecydowanie zalecane jest wypróbowanie swoich strategii na platformie testowej, zanim wyłożymy prawdziwe środki.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czym jest arbitraż kryptowalut?
Arbitraż polega na wykorzystaniu niewielkich różnic cenowych. Kupujemy kryptowaluty na tańszym rynku i błyskawicznie sprzedajemy tam, gdzie jest nieco drożej.
Ile się na nim zarabia?
Zależy od rynku, kryptowaluty i czasu transakcji. W momencie załamań rynkowych arbitraż może przynieść nawet 5% wartości transakcji, jednak z reguły zysk nie przekracza 0,5% – i tak nieźle.
Czy arbitraż jest trudny?
Nie jest bardzo trudny, jest jednak wymagający. Albo poświęcimy czas na obserwację giełd, albo na napisanie lub kupienie bota, który będzie robił to za nas.
Czy można stracić na arbitrażu?
Tak, jak na każdej działalności. Koszty przesłania tokenów czy prowizje mogą przewyższyć zyski. Stratę poniesiemy także, jeśli np. zdążyliśmy kupić kryptowalutę, ale nie zdołaliśmy jej sprzedać w krótkim okienku czasowym.
Jak rozpocząć arbitraż?
Wystarczy konto na kilku giełdach i portfel podpięty do DEXów. Jeśli zauważymy różnicę cenową – błyskawicznie kupujemy aktywa na jednej giełdzie i sprzedajemy na drugiej.
Jakie są wady arbitrażu w krypto?
Wymaga sporo czasu i kapitału, a jeśli podchodzimy do rzeczy poważnie – także znajomości analizy statystycznej i umiejętności programowania.
Jakie są różnice między arbitrażem w krypto a na giełdzie NYSE
Rynek krypto wciąż daje szansę zwykłym użytkownikom. Rynek akcji zmonopolizowały wyspecjalizowane firmy i boty, z którymi przeciętny trader nie ma szans.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.