Bardzo łatwo jest określić wiodącą narrację kilku ostatnich lat. To Bitcoin. Inne kryptowaluty stoją w miejscu lub spadają, a on przez sporą część czasu rośnie. Jeśli jednak mamy naturę poszukiwacza przygód, warto wiedzieć, które narracje w krypto będą się liczyć w najbliższych latach oprócz BTC.
Dziwne dni
Hossa, która rozpoczęła się z początkiem roku 2023 jest bardzo nietypowa. Rynek rośnie, spada, rośnie ponownie, spada głębiej… Można rzec, że to jakaś pseudo-hossa! Jedynym wykresem, który prawie nieustannie pnie się w górę, jest wykres dominacji Bitcoina. 😉
Jak inwestować w takich warunkach? Oczywiście, możemy kupić BTC na HODL i zapomnieć o nim na parę lat. Ludzka natura jednak nie znosi bezczynności. Wyjątkowo trudno jest codziennie patrzeć na rynek i nie robić nic.
Jeśli chcemy spróbować szczęścia, dla bezpieczeństwa powinniśmy jednak ustalić pewne zasady. Wybrać przedmiot naszej inwestycji, kierując się konkretnymi kryteriami. Obiecującym kierunkiem jest ustalenie zawczasu, co jest modne w tym sezonie.
Narracje w krypto
Pamiętamy to ze szkoły. Najważniejsi byli ci, którzy potrafili przyciągnąć uwagę wszystkich. Modne ciuchy, ciekawe opowieści, nowy model telefonu, znajomość z fajnymi ludźmi… W krypto jest podobnie – największe wzięcie ma ten towar, o którym wszyscy gadają.
Taka narracja może mieć różne źródła. Może opierać się na solidnej technologii i faktycznej użyteczności, ale także na powszechnym złudzeniu, wspartym sprawnym marketingiem. Ważne jest zatem odróżnienie wartościowych koncepcji i projektów od machania rękami i zaklinania rzeczywistości.
Media mogą ekscytować się potencjałem blockchain w rozwiązywaniu jakichś wymyślonych problemów, ale czy to faktycznie ma sens? Dla własnego bezpieczeństwa warto samemu wszystko przemyśleć. Zawsze DYOR!
Co się sprawdziło jak dotąd?
W drugiej połowie 2024 r. możemy już dostrzec, które kategorie tokenów pozwoliły najlepiej zarobić od stycznia.
Przede wszystkim były to memecoiny – najbardziej zyskowna narracja w kryptowalutach roku 2024. Niestety wybór tych kilku najlepszych (BRETT, MEW, WIF) spośród tysięcy innych był bardzo trudny.
Jeśli chodzi o następne miejsca, różne źródła wskazują różnych zwycięzców. Lista Top 5 poza memecoinami najczęściej obejmuje także DePin, AI, RWA oraz ex aequo DeFi i Layer 1. Szczegółowe dane za 1 kwartał 2024 prezentuje raport Coingecko.
Wzrosty nie dotyczą jednak wszystkich monet z danego sektora, a tylko flagowych projektów, co może zaburzać obraz całości.
Typujemy przeboje sezonu 2024/25
Wybór narracji krypto z wyprzedzeniem nie jest łatwy. Do tego czasu może zmienić się wszystko: rozszaleć wojna na Bliskim Wschodzie, wybuchnąć nowa pandemia, załamać giełda w USA… Z drugiej strony, może czekają nas przełomowe wynalazki albo odkrycie nowych źródeł energii? Cokolwiek to będzie, z pewnością wpłynie na rynek kryptowalut.
Nasze obserwacje podzielimy na dwie grupy: mniejszą narracji stosunkowo nowych i większą już znanych, ale wciąż aktualnych.
Uwaga: informacje poniżej w żadnym razie nie są poradą inwestycyjną! To raczej rozrywka intelektualna, a nie wskazywanie na pewniaka wygrywających koni.
Mniej popularne koncepcje
Bitcoin VM i Bitcoin DeFi
Bitcoin jest kryptowalutą największą i najbardziej znaną, jest z nim jednak pewien kłopot – nie obsługuje smartkontraktów. Może się to zmienić dzięki rozwojowi wirtualnej maszyny Bitcoina o nazwie BitVM2. Projekt, opracowany przez Robina Linusa, został okrzyknięty przełomem. W przeciwieństwie do innych rozwiązań, nie wymaga on bowiem żadnych zmian w kodzie protokołu.
Niezależnie od ewentualnego wdrożenia BitVM2 rozwijają się inne projekty, chcące zaoferować DeFi na Bitcoinie. Jeśli któremuś z nich uda się osiągnąć masę krytyczną, będzie to oznaczać odmrożenie gigantycznej płynności, zablokowanej w ekosystemie BTC.
Warto mieć na oku: BitVM2 (-), Sovryn (SOV), Stacks (STX), BOB (-)
Chain Abstraction
Wszyscy słyszeli o Account Abstraction – czym jest jednak Chain Abstraction? To rozwiązanie ma na celu ułatwienie współpracy dApps i przepływu płynności pomiędzy różnymi blockchainami. Może pozwolić użytkownikom wykorzystywać salda swoich portfeli w wielu łańcuchach, tak jakby były one zunifikowane w jednym. Dzięki temu daje projektom Web3 szansę budowy aplikacji niezależnie od ograniczeń poszczególnych łańcuchów. Może to zapoczątkować gwałtowny wzrost całego sektora krypto.
Warto mieć na oku: temat dopiero się rozwija, jednak ciekawe są rozwiązania Arcana (XAR), Particle Network (-), Socket (-), Hyperlane (-) i Axelar (AXL). W temacie mocno działa także znana sieć NEAR.
Modular blockchains
Założenie jest proste: poprzez rozdzielenie głównych komponentów blockchaina Layer 1, możemy znacznie poprawić funkcjonowanie jego poszczególnych warstw. Choć wysiłki podejmowano od dawna, temat po latach powrócił z nową siłą. Wcześniejsze iteracje częściowo modularnych łańcuchów zostały przyćmione wraz z debiutem łańcucha Celestia i coraz popularniejszym próbkowaniem dostępności danych.
Warto mieć na oku: Celestia (TIA), Dymension (DYM), Starkware (-), GameSwift (GSWIFT), KYVE Network (KYVE).
Zdecentralizowane media społecznościowe chcą rozwiązać problemy widoczne na tradycyjnych platformach społecznościowych. Kluczowe cechy DeSo to pełna kontrola użytkowników nad własnymi danymi, jasny system monetyzacji treści oraz odporność na cenzurę.
Ich ekonomia oparta jest na wartości generowanej przez społeczność, zaś smartkontrakty zapewniają sprawiedliwe nagradzanie użytkowników. Wyzwaniem jest przyciągnięcie dostatecznej liczby użytkowników. Może w 2025 się uda?
Warto mieć na oku: Hive (HIVE), Steem (STEEM), Mastodon (-), Decentralized Social (DESO), Lukso (LYX)
Nawet jeśli wybrałeś już jakiś projekt, inwestuj dopiero, kiedy spadnie dominacja Bitcoina, a altcoiny zaczną wykazywać oznaki życia.
Pomysły znane i lubiane
Memecoiny
Nie ma co walczyć w rzeczywistością – choć memecoiny praktycznie nie mają użyteczności, to one rządzą na rynku. Wielu inwestorów nie ma ochoty uczyć się jak działa blockchain, ale świetnie rozumieją czym są memy. Ponadto dają one jedną z nielicznych możliwości zarobienia dużych pieniędzy przez człowieka z ulicy. Skoro “amerykański sen” jest już przeszłością, młodsze pokolenie zwróciło się w stronę hazardu.
Warto mieć na oku: PopCat (POPCAT), Brett (BRETT), Bonk (BONK), Maga (TRUMP), Wojak (WOJAK)
Pozycja memecoinów znacząco pogorszy się (prawdopodobnie bardziej niż reszty krypto) w momencie jakichkolwiek zawirowań gospodarczych na światowym rynku.
DePin
Projekty zdecentralizowanej infrastruktury rozwijają się szybko. W przeciwieństwie do memecoinów oferują faktyczną, wymierną wartość. Podobnie jak one dają natomiast poczucie uczestniczenia w czymś większym, udziału w budowie prawdziwej społeczności. Dziedziny takie jak sieci bezprzewodowe, zdecentralizowane mapy, platformy pamięci masowej czy sieci obliczeniowe są środowiskiem wręcz stworzonym dla DePin.
Warto mieć na oku: Filecoin (FIL), Helium (HNT), Akash Network (AKT), IoTeX (IOTX), Hivemapper (HONEY)
RWA (Real World Assets)
Wprawdzie tokenizacja RWA to hasło znane od paru lat, wciąż jednak jesteśmy dopiero na początku drogi. Chociaż tokenizacja ułatwia obrót i zwiększa płynność, wyzwaniem są kwestie regulacyjne, zapewnienie zgodności kontraktów z prawem oraz mechanizm audytu aktywów bazowych.
RWA obejmuje wiele grup, od aktywów finansowych, przez dzieła sztuki do praw własności intelektualnej. O ile sztabki złota (PAXG) czy dolary (USDT) udało się stokenizować łatwo, to pełne przeniesienie na łańcuch np. nieruchomości dopiero nas czeka.
Warto mieć na oku: MakerDAO (MKR), Ondo Finance (ONDO), Centrifuge (CFG), Pendle (PENDLE), Harbor (HARBOR).
GameFi i GambleFi
Te sektory łączą elementy DeFi z grami i hazardem. GameFi odnosi się do gier blockchain, gdzie gracze mogą zarabiać kryptowaluty poprzez grę (model play-to-earn).
GambleFi z kolein łączy DeFi i hazard online, oferując zdecentralizowane kasyna, zakłady sportowe czy loterie. Kluczową innowacją jest wykorzystanie smartkontraktów do zapewnienia transparentności i uczciwości gier hazardowych. Oba sektory mają duży potencjał monetyzacji czasu spędzonego na rozrywce.
Warto mieć na oku: SandBox (SAND), Enjin Coin (ENJ), Illuvium (ILV), Rollbit Coin (RLB), Decentral Games (DG).
Zero Knowledge Proofs
ZKP nie są nowym tematem. Czy naprawdę mają szansę bardziej zaistnieć w latach 2024-25? Wydaje się, że tak. Ten sektor wymaga ogromnej ilości pracy i rozwija się relatywnie powoli, jednak kiedy Zero Knowledge Proofs osiągną pełną dojrzałość, mają szansę zrewolucjonizować blockchain. Poufne przetwarzanie danych, Layer 2, weryfikacja tożsamości bez ujawniania danych, bezpieczne płatności, wiarygodne głosowania… ZK mogą stać się podstawą nowych, ogromnych projektów blockchain.
Warto mieć na oku: Mina Protocol (MINA), ZKsync (ZK), Loopring (LRC), Horizen (ZEN), Immutable (IMX).
AI
Integracja sztucznej inteligencji (AI) z technologią blockchain niekiedy budzi mieszane opinie. Niektórzy uważają, że jest to zupełnie zbędne i ich połączenie nie tworzy wartości dodanej, a całe gadanie to tylko marketingowy szum.
Inni argumentują, że blockchain zapewnia modelom AI zdecentralizowaną i bezpieczną infrastrukturę oraz źródła danych. Wydaje się, że ta druga teza jest bliższa prawdy. Oparcie o blockchain pozwala na trenowanie AI bez ryzyka wycieku informacji czy ujawniania algorytmów.
Warto mieć na oku: Artificial Superintelligence Alliance (FET) – wspólny brand Fetch.ai, SingularityNET oraz Ocean Protocol. Także BitTensor (TAO), Paal (PAAL AI), Cortex (CTXC) i Numerai (NMR)
Nikt nie wie, które narracje w krypto wzbudzą entuzjazm, a które popadną w zapomnienie. Może powrócą Metaverse i NFT, zaś fuzja blockchain i AI okaże się ślepą uliczką? Aby zwiększyć swoje szanse, dobrze skupić się na projektach łączących kilka narracji, jak Chainlink (RWA, Chain Abstraction) czy Oasis Network (Privacy, ZKP, DeFi).
Powiązane wpisy:
Co to jest Pocket Network (POKT)? Jak wpisuje się w narrację DePin? 
XTB czy Plus500: Która platforma inwestycyjna jest lepsza? 
Porównanie Binance vs Bybit. Która giełda jest lepsza? Porównanie giełd: Binance vs OKX – Która platforma wygrywa? XTB vs Binance. Która oferta jest lepsza? Porównanie 
Aptos (APT) – nowa generacja blockchain, która zmienia zasady gry Binance czy eToro: Która platforma jest lepsza do zakupu kryptowalut? 
Zastosowanie NFT w grach. Jakie gry NFT są najpopularniejsze? 
Najpopularniejsze chińskie kryptowaluty 
Najpopularniejsze strategie inwestycyjne na giełdzie
