Rzadko zdarza się, żeby jakiś projekt wpłynął na rozwój całej branży. To szczęście miał protokół Maker, który stworzył powszechne znany stablecoin DAI, powiązany z dolarem. Nie mógłby on jednak funkcjonować, gdyby nie drugi token, stojący nieco w cieniu – MKR.
Kurs Maker
(MKR/PLN)
2 289,61 USD
(8 906,58 PLN)
Zmiana ceny (24h)
2,32% (+201,70 PLN)
Ranking
77
1h
0,41%
24h
2,32%
7d
24,87%
14d
50,70%
30d
98,66%
200d
-18,85%
1y
55,22%
Kapitalizacja
2 035 891 581 USD
Zmiana kapitalizacji (24h)
2,70%
Max cena (24h)
2 404,57 USD
Min cena (24h)
2 237,76 USD
Wolumen (24h)
426 175 863 USD
Historyczne maksimum
6 292,31 USD (2021-05, -63,21%)
Ilość w obrocie
889 183 MKR
Ilość maksymalna
918 211 MKR
Za 100 PLN kupisz 0,011 MKR
Strona projektu: makerdao.com
Ostatnia aktualizacja 2024-12-04 21:30
Wykres kryptowaluty Maker
Dlaczego powstał Maker?
Ten projekt powołano w jednym konkretnym celu – aby ułatwić ludziom rozliczenia przy pomocy kryptowalut. Mimo gigantycznego potencjału mają one bowiem pewną wadę – ich cena jest bardzo niestabilna. Trudno robić zakupy walutą, której cena może zmienić się o 10% zanim dojdziesz do kasy. 😉
Pomysł nie był nowy – już w 2014 powstały pierwsze stablecoiny zabezpieczone krypto, BitUSD i NuBits. Oba straciły jednak link 1:1 do dolara i zostały porzucone przez użytkowników.
Dużo większy sukces odniósł Tether (USDT), powstały w 2015 r. Istnieje on do dzisiaj, ba – z kapitalizacją prawie 100 miliardów dolarów mieści się w Top 3 krypto, razem z Bitcoinem oraz Ethereum! Ma on jednak pewną wadę – jest projektem zarządzanym centralnie, a w związku z tym podatnym na kłopoty. Nie do końca jasna podaż, podejrzane powiązania z giełdą BitFinex, manipulacje cenowe, możliwość zamrożenia kont… Zdecydowanie przydała by się jakaś alternatywa.
Tutaj właśnie na scenę wkracza Maker. Protokół wykorzystuje smartkontrakty i dzięki jawności blockchain może udowodnić, że nasz stablecoin ma pokrycie. Nie trzeba już audytorów i biegłych księgowych, zapisy pokazują jasno, jaka jest wielkość podaży i zabezpieczenie wyemitowanych tokenów
MakerDAO, DAI i MKR
Celem powstania Maker było umożliwienie wszystkim posiadaczom Ethereum tworzenie stablecoina DAI. Blokując ETH w smartkontraktach, mogli oni utworzyć DAI w ilości powiązanej z bieżącą ceną ETH. Z czasem protokół zaczął akceptować także inne kryptowaluty, jak USDC, BAT, MANA czy TUSD.
MakerDAO jest gigantem DeFi. Jego TVL przekracza 8 miliardów dolarów, co daje mu trzecie miejsce, za Lido oraz Aave.
Na cały projekt składają się trzy główne elementy:
- MakerDAO to projekt open source na blockchainie Ethereum, funkcjonujący w formie DAO. Projektem zarządzają użytkownicy, posiadający token zarządzania MKR. Waga głosu zależy od ilości MKR zamkniętych w smartkontrakcie, uprawniającym do głosowania.
- Protokół Maker, również zbudowany na blockchainie Ethereum, pozwalający na tworzenia wirtualnej waluty. Główne elementy protokołu to stablecoin DAI oraz skarbce Maker, przechowujące zdeponowane aktywa użytkowników.
- Fundacja Maker, która zbudowała i uruchomiła ten protokół we współpracy z wieloma partnerami. Od kilku lat kompetencje Fundacji przekazywane są użytkownikom skupionym w DAO.
Jak to wszystko działa?
Głównym punktem oferty MakerDAO jest zamiana kryptowalut o niestabilnej wartości na token DAI, zawsze warty 1 dolara. Wygenerowane stablecoiny można następnie zdeponować na platformie, aby zarabiać odsetki lub użyć w dowolnym innym protokole DeFi.
MakerDAO działa więc jak bank, z opłatami stabilizacyjnymi pełniącymi rolę stóp procentowych. Kiedy te opłaty są niskie, więcej ludzi blokuje ETH oraz tokeny ERC-20 i wybija DAI. Kiedy opłaty rosną, ludzie spalają DAI i odzyskują swoje zabezpieczenie.
Proces ten wygląda następująco:
- Użytkownik blokuje zabezpieczenie przy pomocy smartkontraktu i w zamian otrzymuje DAI. Obecnie najwygodniej je wybić na obsługującej wiele protokołów platformie DefiSaver.com lub Summer.fi (dawna Oasis App). Minimalna wymagana wielkość zabezpieczenia to 150%, zalecane zaś jest powyżej 200%. Tak wysokie zabezpieczenie służy bezpieczeństwu transakcji, co szczegółowo tłumaczyliśmy w artykule o lendingu kryptowalut.
- Aby odzyskać zabezpieczenie, będziesz musiał oddać wygenerowane DAI wraz z odpowiednią częścią opłaty stabilizacyjnej. Ta opłata (stopa procentowa) w początkach roku 2024 wynosi 6,75% rocznie i jest naliczana odpowiednio do czasu używania DAI. Po zasileniu smartkontraktu odpowiednią kwotą, dotychczas zablokowane kryptowaluty wrócą do Twojego portfela.
- Jeśli wartość zabezpieczenia, które zdeponowałeś w smartkontrakcie, w trakcie trwania pożyczki spadnie poniżej 150% wygenerowanych DAI, Twoje zabezpieczenie zostanie sprzedane. Wpływy ze sprzedaży spłacą Twoje zadłużenie, karę za likwidację i opłaty stabilizacyjne. Stracisz więc zabezpieczenie, zachowasz za to wygenerowane DAI.
Z punktu widzenia przeciętnego użytkownika interes wydaje się średni, przynajmniej dopóki nie znajdziesz możliwości bezpiecznego ulokowania swoich DAI na co najmniej 13,5% rocznie (roczny koszt opłaty stabilizacyjnej, podwojony, bo zapewne zablokujesz 200% wartości tokena).
Wyzwania stojące przed MakerDAO i MKR
DeFi rozwija się bardzo szybko, a Maker jest jednym z głównych graczy w tym segmencie. Choć przyszłość wygląda obiecująco, na dalszy rozwój projektu może wpłynąć kilka czynników. Są to zwłaszcza:
- Przepisy i kwestie prawne. Jak wspominaliśmy w tekście Czy kryptowaluty są legalne, sytuacja prawna tej branży jest wysoce niepewna. Aby rozwiązać ten – powiedzmy – problem, rządy wdrażają nowe przepisy, jak choćby europejska MICA. Nadmierna skrupulatność może znacząco ograniczyć rozwój DeFi i MakerDAO.
- Sytuacja na rynku. Rynek krypto jest synonimem zmienności, a różnice cen monet między hossą a bessą mogą sięgać 95%. Ma to wpływ nie tylko na postrzeganie całej branży, ale także osiągi monety MKR. Ranking zmienności plasuje ją w bardziej stabilnej połowie kryptowalut… mimo, że jej cena wahała się od 170 $ w 2020 do 6300 $ w 2021 roku.
- Postęp technologiczny. Może mieć on dwojaki wpływ na projekt. Ulepszanie technologii może zwiększyć funkcjonalność, powodując że system będzie bardziej wydajny i bezpieczny. Może z czasem uda się nawet rozwiązać problem nadmiernego zabezpieczenia? Z drugiej strony, na rynku wciąż pojawiają się nowe projekty DeFi, co może zagrozić dotychczasowej pozycji MakerDAO
- Adopcja. To chyba najważniejszy czynnik, wpływający na perspektywy krypto. Szybka adopcja zwiększy popyt, prowadząc do wzrostu wartości projektu oraz tokena MKR. I odwrotnie – zahamowanie adopcji może zablokować wzrost, a walka o kurczący się rynek będzie trudna i wyczerpująca.
MakerDAO Endgame
Aby sprostać wyzwaniom przyszłości, w maju 2023 założyciel MakerDAO, Rune Christensen przedstawił propozycję zatytułowaną Endgame. Ma ona na celu wprowadzenie znaczących przekształceń w całej strukturze MakerDAO.
Plan zakłada pięć faz transformacji:
- Rebranding. Pojawia się nowy stablecoin (newStable) i nowy token zarządzania (newGov). DAI nadal będzie istnieć, jednak to newStable ma być dominującym stablecoinem ekosystemu. MKR zostanie zmieniony na newGov w stosunku 1:1200.
- Uruchomienie SubDAO. Ma ich powstać sześć, każde z dedykowanym rozwiązaniem Yield Farmingu dla tokena newStable. Każde SubDAO działa według własnych zasad i posiada natywny token zarządzania o nazwie SubDAO. System przestaje być monolityczny i staje się konfederacją połączonych DAO.
- Uruchomienie AI. Jego wprowadzenie ma na celu usprawnienie i decentralizację procesu zarządzania. Proponowany mechanizm jest bardzo skomplikowany, docelowo ma on wytworzyć repozytorium zbiorowej wiedzy, umożliwiające autonomiczne, zdecentralizowane zarządzanie.
- Program motywacyjny. Powstanie skarbiec zaprojektowany w celu motywowania posiadaczy newGov do aktywnego udziału w zarządzaniu. Oprócz tego na każdym z 6 SubDAO powstanie osobny program motywacyjny, nagradzający aktywnych użytkowników.
- Uruchomienie NewChain. Celem jest utworzenie nowej sieci, będącej zapleczem dla wszystkich wprowadzanych rozwiązań. Ma ona komunikować się z Ethereum, będąc jednak centrum wszystkich operacji. Można to porównać z ideą warstwy 2 nabudowanej na istniejącej sieci L1.
Plan nie spotkał się z życzliwym przyjęciem społeczności. Mimo to został zatwierdzony większością głosów przez największych, instytucjonalnych posiadaczy tokenów i wszystko wskazuje, że będzie stopniowo wchodził w życie na przestrzeni najbliższych 10 lat.
Inne zmiany i aktualności
DAI jest w założeniu zdecentralizowany, a jego wartość jest oparta na solidnych aktywach. Tajemnicą poliszynela jest jednak, że sporą część jego zabezpieczenia stanowiły tokeny USDC. W efekcie teoretycznie zdecentralizowane krypto było oparte na zarządzanym centralnie stablecoinie.
Aby zmniejszyć tę zależność, w 2022 r. zatwierdzono wsparcie Real World Assets jako zabezpieczenia pożyczek. RWA mogły obejmować między innymi tokenizowane nieruchomości, obligacje i wierzytelności. Przyjęto także propozycję MIP65, przeznaczającą 500 mln dolarów na inwestycje w obligacje rządowe USA, generujące odsetki. Nawiązano także współpracę z Coinbase i zgodnie z propozycją MIP81 1,6 miliarda USDC zostało zdeponowane w skarbcu Coinbase Prime, aby zarabiać 1,5% odsetek.
Kolejną innowacją jest uruchomienie protokołu Spark, zajmującego się działalność pożyczkową. Użytkownicy mogą deponować w nim swoje aktywa, takie jak ETH i wBTC, aby uzyskiwać dochód pasywny z krypto.
Poprawiło to sytuację finansową protokołu, gdyż jego aktywa zarabiają teraz odsetki. Z drugiej strony wiąże to MakerDAO z dużymi instytucjami finansowymi, co kłóci się z anarchistycznym i zdecentralizowanym charakterem kryptowalut.
Tokenomika i zastosowanie MakerDAO (MKR)
MKR jest tokenem ERC-20, choć z czasem pojawił się także w ekosystemach Arbitrum, Polygon czy Avalanche. Całkowita podaż to 1 milion tokenów, z czego przeszło 90% jest już na rynku. Tokenomika jest więc zdrowa, zwłaszcza że MKR użyte do pokrywania opłat są spalane.
MKR ma trzy podstawowe zastosowania:
- Jako token zarządzania, jest on używany do zgłaszania propozycji i głosowania w kwestiach rozwoju protokołu oraz zarządzania ryzykiem. Każdy token MKR daje jeden głos w podejmowaniu decyzji o aktualizacjach systemu, dodawaniu nowych zabezpieczeń czy zmianie wysokości LTV.
- Jako token użytkowy MKR jest wymagany do regulowania opłat za wygenerowania DAI. Po ich zapłaceniu użyty MKR jest spalany, co oznacza podaż monety spadającą z czasem.
- Trzecim sposobem użycia MKR jest dokapitalizowanie protokołu. W czasach zawirowań rynkowych, jeśli portfel zabezpieczeń gwałtownie traci na wartości, system może wybić tokeny MKR i sprzedać je w celu pozyskania kapitału. Jest to awaryjna metoda, która może być zastosowana, jeśli standardowe likwidacje nie zapewnią wystarczającego pokrycia DAI.
Jak kupić i gdzie przechowywać MakerDAO?
Kryptowaluta MKR to ważny element krajobrazu DeFi, obecna jest więc na większości poważnych giełd krypto. Binance, Coinbase, OKX, Kucoin, Kraken, Bitget, a także wywodzące się z Polski Zonda oraz Kanga.
Podaż jest ogromna a spready umiarkowane (od 0,01%). Waluty wymiany to głównie USDT, BTC, DAI i ETH.
Jako token ERC-20 Maker nie ma specjalnych wymagań co do sposobu przechowywania, obsłuży go praktycznie każdy portfel krypto.
MakerDAO – opinie, fakty, ciekawostki
MakerDAO i MKR mają dobrą opinię w świecie krypto. Jedną z osób wspierających projekt był także Vitalik Buterin – jednak sprzedał on wszystkie posiadane tokeny w roku 2023.
Jednym z użytkowników DAI jest UNICEF (agenda ONZ). Daje on w ten sposób dodatkową możliwość rozwiązywania problemów społecznych za pomocą kryptowalut.
Sporo zamieszania narobiła dobrze udokumentowana wypowiedź programisty Micaha Zoltu, wskazującego, że wystarczy 20 milionów dolarów aby przeprowadzić atak na sieć MakerDAO, mogący zakończyć się kradzieżą 340 milionów dolarów.
Maker Protocol to silny gracz i jedna z ikon zdecentralizowanych finansów. Nie oznacza to jednak, że przyszłość projektu jest całkowicie jasna. Trwająca transformacja nie podoba się wielu użytkownikom i wcale nie musi zakończyć się sukcesem. Ryzyko może jednak się opłacić – jeśli Endgame sie uda, pozycja Makera wzmocni się znacząco.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co to jest Maker?
MakerDAO to zdecentralizowany protokół blockchain, który umożliwia użytkownikom wybijanie stablecoina DAI pod zastaw kryptowalut.
Czy DAI zawsze jest warty 1 dolara?
Choć token utrzymuje ten peg przez 99% czasu, zdarzają się odchylenia. Historycznie najniższa zanotowana cena to 0,88 $ a najwyższa 1,22 $.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.