Moda na AI przypomina bańkę dotcomów z przełomu XX i XXI. Wystarczy dopisać te dwie literki w nazwie firmy, a jej wartość od razu rośnie. Odbiciem tego trendu są także licznie powstające kryptowaluty AI. Sprawdźmy co dzieje się na tym rynku i które monety dają szansę na zyski.
AI w ekosystemie blockchain
Kryptowaluty AI są emitowane przez projekty, obiecujące połączyć sztuczną inteligencję z technologią łańcucha bloków.
W przeciwieństwie do projektów z rynku tradycyjnego, projekty krypto AI zazwyczaj wykorzystują zdecentralizowaną infrastrukturę do uruchamiania i trenowania swoich modeli.
Ważną różnicą jest też wykorzystanie tokenów jako mechanizmu motywacyjnego i środka wymiany wartości w danym ekosystemie.
W przeciwieństwie do zwykłych projektów AI, które mają zamknięte modele biznesowe, projekty blockchain promują otwartość i interoperacyjność. Pozwala to na łatwiejszą integrację ich rozwiązań i tworzenie różnorodnych ekosystemów.
Projekty krypto często są zarządzane poprzez DAO. W tym modelu to posiadacze tokenów mogą głosować nad kierunkiem rozwoju projektu. Obok potencjału wzrostu wartości, jest to dodatkowy powód ich akumulacji przez wieloryby krypto.
Monety AI stanowią już liczącą się część całego sektora kryptowalut. Pod koniec 2024 r. Coingecko szacuje ich łączną wartość na około 30 miliardów dolarów, zaś dzienny obrót nimi przekracza 2 miliardy.
Klęska obfitości – co wybrać?
Ocena projektów krypto powiązanych z AI nie jest łatwa. Duża część aspektów technicznych wykracza poza poziom wiedzy przeciętnego inwestora. Na szczęście możemy sprawdzić także kilka bardziej zrozumiałych wskaźników.
Ważnym kryterium jest zespół stojący za projektem, jego doświadczenie, osiągnięcia czy publikacje naukowe. Team, powiedzmy, SingularityNET ma imponujące doświadczenie w dziedzinie AI, niestety nie o każdym innym możemy to powiedzieć.
Whitepaper projektu powinien zawierać podstawy techniczne, jasno określone cele i proponować rozwiązania problemów przy pomocy AI. Również roadmapa powinna być realistyczna i szczegółowa.
Partnerstwa są ważnym wskaźnikiem potencjału projektu – współpraca z uznanymi instytucjami czy korporacjami znacząco zwiększa szanse na sukces.
Aktywność społeczności można mierzyć liczbą aktywnych użytkowników na forach dyskusyjnych, kanałach Discord czy Telegram. Statystyki GitHub także są wskaźnikiem rozwoju – ilość commitów i zaangażowanych deweloperów jasno mówi, jak postępuje praca.
Istotne są również metryki on-chain. Liczba aktywnych adresów, wywołanych smartkontraktów czy interakcji z dApps wiele mówią o faktycznej użyteczności danego projektu. Wolumen transakcji tokenem odzwierciedla z kolei jego płynność i zainteresowanie użytkowników.
Mało który projekt spełnia wszystkie zalecane wymagania, jednak im więcej, tym lepiej.
Kryptowaluty AI – potentaci
Bittensor (TAO)
Bittensor to duża platforma uczenia maszynowego, budująca rynek peer-to-peer dla algorytmów AI. Jest projektem open source, który dąży do zbudowania sieci neuronowej na bazie rozwiązań sztucznej inteligencji i blockchain. Umożliwia łączenie ze sobą wielu modeli AI, tworząc błyskawicznie rosnącą bibliotekę wiedzy.
Podstawą Bittensor jest otwartość i decentralizacja. Sieć składa się z tysięcy węzłów, obsługujących różne modele uczenia maszynowego. Projekt umożliwia szkolenie modeli AI przez każdego, tworząc otwarty rynek.
Siłą projektu, uruchomionego w roku 2021, jest powszechna rozpoznawalność, doświadczony zespół oraz solidne wsparcie kapitałowe (DCG, Polychain).
Artificial Superintelligence Alliance (FET/ASI)
Jest to wspólny brand, skupiający trzech gigantów AI na blockchainie – SingularityNET, podobny Fetch.ai oraz Ocean Protocol. Powołany został w celu wzmocnienia współpracy między tymi firmami, w rezultacie stając się ogromnym ekosystemem open source AI.
Celem porozumienia jest rozwój sztucznej inteligencji ogólnego przeznaczenia (AGI) i sztucznej superinteligencji (ASI) z uwzględnieniem kwestii etycznych. Umożliwia tworzenie autonomicznych, inteligentnych systemów zdolnych do samodzielnego wykonywania zadań.
Tymczasowym tokenem nowego projektu jest FET (ex Fetch.AI). Tokeny SingularityNET (AGIX) i Ocean Protocol (OCEAN) powoli są wycofywane z rynku. Docelowo również FET zostanie zastąpiony nowym, wspólnym dla wszystkich projektów tokenem ASI.
Internet Computer (ICP)
Bardzo rozbudowany projekt, mający ambicje zmiany sposobu, w jaki korzystamy z Internetu. Stawia na jego decentralizację i wyraźne zmniejszenie roli korporacji w rodzaju Google, Facebooka czy Amazona.
Zamierza zmienić nie tylko warstwę programową, ale także sprzętową, opierając się na powszechnie dostępnych serwerach nowego typu i sieci Network Nervous System (NNS).
ICP nie jest projektem stricte AI, ma jednak ścisłe związki z ta branżą. Pozwala na tworzenie inteligentnych dApps, umożliwiając uruchamianie i szkolenie modeli AI na swojej platformie.
Firma DecideAI uruchomiła już kompletny model GPT-2 OpenAI na tym blockchainie. Jest to pierwszy wypadek uruchomienia GPT na łańcuchu, potencjalnie rozwiązujący problemy związane z zaufaniem i prywatnością.
Render Network (RENDER)
Zdecentralizowana platforma obliczeniowa oparta o blockchain. Łączy użytkowników potrzebujących szybkiego przetwarzania danych z potrzebującymi szybkich obliczeń.
Pierwotnie miała na celu renderowania obrazów, obecnie coraz intensywniej wykorzystywana jest do trenowania modeli AI. Popyt na te usługi wynika z konkurencyjnych opłat, znacznie niższych niż przy użyciu scentralizowanej chmury. Trenowanie jej modeli pozwala zaś na mining AI zainteresowanym użytkownikom.
Obecnie platforma prowadzi prace nad używaniem układów graficznych firmy Apple, co dodatkowo zwiększy jej możliwości.
Kryptowaluty AI – klasa średnia
AIOZ Network (AIOZ)
Jest to zdecentralizowana sieć dostarczania treści (CDN) i strumieniowania danych, obecna na rynku już od 7 lat. Jest obsługiwana przez węzły użytkowników, a jej zasoby są wykorzystywane do obsługi algorytmów oraz przechowywania danych Web3.
Dla projektów AI pełni rolę pomocniczą. Obok udostępniania zasobów, oferuje zdecentralizowany rynek sztucznej inteligencji, na którym badacze mogą monetyzować własne modele AI. Platforma zapewnia też narzędzia do integracji AI z aplikacjami blockchain.
Podobne projekty: IO.net (IO), Flux (FLUX).
Sleepless AI (AI)
Połączenie Web3 i AI. oferujące użytkownikom możliwość nawiązania relacji z botami AI. Zapewniają one wsparcie emocjonalne i towarzystwo, rozwiązując problem częsty samotności.
Sleepless opiera się o silnik konwersacyjnej AI. Wykorzystuje przetwarzanie języka naturalnego i uczenie maszynowe, aby umożliwić interesujące rozmowy z botami w czasie rzeczywistym. Dzięki takiej interakcji z czasem osobowości botów ewoluują i stają się bardziej złożone.
Wszystkie postacie i zasoby są tokenizowane jako NFT.
Projekt pozyskał inwestycje od znanych firm, takich jak Binance Labs czy Foresight Ventures.
Delysium (AGI)
Model wirtualnego społeczeństwa, opartego na AI i Web3. Celem jest stworzenie wirtualnego świata opartego na blockchain, zaludnionego przez 1 miliard awatarów użytkowników i 100 miliardów wirtualnych bytów AI.
Delysium jest rodzajem gry, umożliwiającej użytkownikom tworzenie wirtualnych bytów i wywieranie wpływu na ich ewolucję. Gracze mogą też z nimi rozmawiać i wymieniać informacje.
Platforma promuje przy okazji świat kryptowalut, umożliwiając zrozumienie i handel krypto czy tokenami NFT.
Delysium jest również pierwszą funkcjonalną grą o jakości AAA, która została wymieniona w Epic Games Store. Projekt wspierają m.in. Google, Micrsoft czy Nvidia.
ChainGPT (CGPT)
Chatbot zasilany przez model GPT-3 firmy OpenAI, wyspecjalizowany w treściach związanych z blockchain i kryptowalutami. Oferuje odpowiedzi na szeroki zakres zapytań, od bieżącej ceny BTC do kwestii stworzenia własnego tokena.
Cenną opcją jest możliwość tworzenia smartkontraktów bez umiejętności kodowania. Ciekawie wygląda również możliwość audytu gotowych smartkontraktów oraz generowania NFT.
Ekosystem wykorzystuje mechanizm spalania, aby zwiększyć wartość tokena. Automatycznie spala 50% wszystkich dochodów z transakcji, pozostałe 50% jest reinwestowane w platformę.
Solidus Ai Tech (AITECH)
Wyspecjalizowana platforma do obliczeń AI. Nieco zbliżona do Render, AIOZ czy Flux, jednak bardziej od nich skoncentrowana na obsłudze sztucznej inteligencji niż zastosowaniach ogólnych. Oferuje swoje rozwiązania AI jako usługę (AIaaS).
Zdecydowanie ustępuje konkurencji pod względem adopcji, rozpoznawalności i wiarygodności. Z drugiej strony startuje z pozycji challengera i kiedyś może je przeskoczyć.
Plusem jest własna infrastruktura obliczeniowa oraz deflacyjny model tokena, którego wartość powinna rosnąć w czasie.
Oraichain (ORAI)
Wyrocznia blockchain potrafiąca łączyć smartkontrakty i interfejsy API. Jako pierwsza oracle na świecie oparta jest na AI. Dzięki niej dApps zyskują nową użyteczność.
Jedną z funkcjonalności jest także AI Marketplace, gdzie dostawcy mogą sprzedawać swoje modele sztucznej inteligencji. Użytkownicy wybierają usługi AI, których potrzebują i płacą za nie tokenami ORAI.
Platforma wypełnia niszę, nie obsługiwaną przez tradycyjne wyrocznie jak Chainlink. Docelowo zamiera ona stać się główną wyrocznią dla ekosystemu sztucznej inteligencji na blockchainie.
Kryptowaluty AI – mniejsze projekty
Nosana (NOS)
Nosana to zdecentralizowana sieć obliczeniowa ukierunkowana na obsługę AI. Umożliwia modelom takim jak LLama 2 i Stable Diffusion działanie na dużą skalę.
Od marca 2024 r. sieć znajduje się w fazie Test Grid czyli testów przed uruchomieniem mainnetu w styczniu 2025. Po uruchomieniu sieci głównej Nosana zapewni rozproszony rynek, na którym użytkownicy będą mogli uzyskać dostęp do mocy GPU w celu zasilania AI.
Cenowo obliczenia na żądanie mają być dostępne dla każdego, od laboratoriów badawczych i startupów AI po studentów.
Model działania jest nieco zbliżony do Solidus Ai Tech, opiera się jednak na wynajmie procesorów użytkowników, nie własnym sprzęcie.
Humans.ai (HEART)
Humans.ai to platforma typu „wszystko w jednym” do tworzenia i zarządzania algorytmami AI. Jej wyróżnikiem ma być etyczne podejście, eliminujące możliwość użycia AI w wątpliwych celach.
Firma, założona w 2019, wprowadziła nowy typ aktywów – opatentowane AI NFT. Ludzie mogą zapisać w nich swoje dane biometryczne i używać ich do tworzenia niepowtarzalnych treści.
Ciekawym rozwiązaniem jest też Proof of Human zapewniający, że każdy algorytm AI został zweryfikowany i zatwierdzony przez człowieka.
TARS AI (TAI)
TARS AI to zdecentralizowana platforma Blockchain as a Service (BaaS), która oferuje projektom Web3 kompleksowy zestaw modułów AI.
Kluczowe produkty obejmują rozwiązania AI do zarządzania tokenami, zbiórek funduszy oraz promocji marki. Platforma wywodzi się z blockchaina Solana, ale obsługuje wszystkie główne łańcuchy smartkontraktów.
Proponowane rozwiązania nie wymagają umiejętności kodowania, dzięki czemu wdrożenie platform Web3 ma być o wiele łatwiejsze,
Zero1 Labs (DEAI)
Platforma do tworzenia zdecentralizowanych aplikacji AI (DeAI). Oferuje rozwiązanie Keymaker oraz blockchain Cypher, zaprojektowany specjalnie dla AI i dużych modeli językowych. To wszystko ma usprawnić rozwój i monetyzację aplikacji DeAI, zapewniając niezbędne zasoby.
Firma oferuje zestaw narzędzi AI przyjaznych dla użytkownika oraz pozwala na pełną kontrolę nad swoimi danymi.
Keymaker Agent Systems (zKAS) pozwala na automatyzację zarządzania zadaniami znacznie lepiej niż dotychczasowe boty. Autonomiczni agenci AI korzystają z GPT-4, technologii wyszukiwania Pinecone i platformy LangChain ułatwiającej integrację modeli językowych.
Cortex (CTXC)
Otwarty blockchain, umożliwiający wykonywanie algorytmów AI oraz działanie aplikacji dApp na nich opartych. Zapewnia twórcom AI możliwość przesyłania swoich modeli do łańcucha bloków i łączenia ich ze smartkontraktami.
Kluczową innowacją jest wirtualna maszyna Cortex (CVM). Jest ona wstecznie kompatybilna z EVM, ale dodatkowo obsługuje warstwę wnioskowania AI. Silnik wnioskowania (Synapse) gwarantuje dokładnie taki sam wynik modelu AI w różnych środowiskach obliczeniowych.
Cortex sprawdza się wszędzie tam, gdzie tradycyjną aplikację można ulepszyć za pomocą sztucznej inteligencji.
Obecnie rozwijana jest kolejna iteracja sieci, Cortex 2.0.
NeuralAI (NEURAL)
NeuralAI przekształca opisy i obrazy 2D w modele 3D. Daje to niezależnym twórcom gier narzędzia podobne do tych, używanych przez uznane studia.
Oprócz narzędzia do ich tworzenia, platforma oferuje również rynek zasobów 3D, wynajem GPU oraz inkubator. Pozwala to obniżyć koszt tworzenia gier oraz ułatwić ich monetyzację.
Aby przekonwertować źródłowe obrazy 2D na wysokiej jakości wyniki, NeuralAI używa własnego wariantu szablonu AI zwanego Large Reconstruction Model (LRM). Pozwala on tworzenie precyzyjnych modeli 3D oraz tekstur.
NeuralAI jest podsiecią platformy Bittensor.
OORT (OORT)
Zdecentralizowana platforma przetwarzania w chmurze, która wykorzystuje rozmaite zasoby sprzętowe, od centrów danych po smartfony. Skoncentrowana na obsłudze algorytmów AI, przetwarza dane w sposób poufny i bezpieczny.
Ekosystem obejmuje kilka produktów jak DataHub (platforma generowania danych), Storage (ich przechowywanie), Compute (usługi obliczeniowe). OORT AI też oferuje tworzenie samodzielnych agentów AI, wykonujących specjalistyczne zadania.
Podstawą platformy jest blockchain Layer 1, obsługujący te wszystkie usługi.
Forma chwali się współpracą m.in. z Tencent, Dell czy Lenovo.
HyperGPT (HGPT)
Platforma działa jako rynek, na którym można kupować i sprzedawać aplikacje AI bezpiecznie i bez pośredników.
Marketplace obsługiwany jest przez inteligentną wyszukiwarkę, pomagającą użytkownikom znajdować potrzebne produkty i usługi. Użycie smartkontraktów pozwala na automatyzację transakcji przy zachowaniu ich prywatności.
Dodatkowymi funkcjami są HyperSDK, HyperNFT oraz HyperX Pad. Ich znaczenia chyba nie trzeba objaśniać.
HyperGPT jest wspierany przez takie organizacje jak Microsoft, Google, BNB Chain i The Open Network (TON), co dobrze rokuje na przyszłość.
Niektóre z prezentowanych platform wyglądają fantastycznie, jednak wiele z nich jest zbyt małych i nowych, by budzić pełne zaufanie. Zawsze DYOR!
Chirpley (CHRP)
Chirpley to pierwsza na świecie w pełni zautomatyzowana platforma P2P, skupiająca się wyłącznie na mikroinfluencerach. Umożliwia organizację kompleksowych kampanii wpływu, pozwalając na idealne dopasowanie sponsorów i marek.
Chirpley redefiniuje marketing, przesuwając uwagę z nielicznych megainfluencerów na tysiące mikroinfluencerów. Oznacza to decentralizację marketingu i wzmocnienie niszowych twórców kosztem dużych.
Korzystając z tokena CHRP firmy mogą uzyskać dostęp do tysięcy partnerów reklamowych i inicjować kampanie marketingowe jednym kliknięciem. Z drugiej strony autorzy treści mogą uzyskać ekspozycję rynkową i dodatkowe zarobki.
Edge Matrix Computing (EMC)
Zdecentralizowana sieć obliczeniowa warstwy 2, przetwarzająca dane w czasie rzeczywistym. Użyta technologia minimalizuje opóźnienia i zwiększa wydajność procesu. Projekt skupia się na zastosowaniach IoT i AI, użytecznych np. w automatyce przemysłowej czy obsłudze infrastruktury.
W praktyce EMC to sieć peer-to-peer, udostępniająca rynek mocy obliczeniowej, podobnie jak kilka poprzednich projektów. W przeciwieństwie do nich EMC koncentruje się jednak na obliczeniach brzegowych (edge computing), czyli przetwarzaniu danych blisko źródła ich generowania.
Szyfrowanie danych i mechanizmy bezpieczeństwa chronią dane użytkowników oraz informacje o transakcjach.
Nuklai (NAI)
Nuklai to rynek i dostawca infrastruktury dla ekosystemów danych. Łączy użycie zasobów społeczności z analizą danych pochodzących z dużych firm. Daje dostęp do nowych źródeł informacji, a także sposobów monetyzacji własnych danych.
Platforma pozwala udostępniać lub pozyskiwać informacje, zaś wbudowane modele AI pozwalają je analizować i budować gotowe algorytmy. System nagradza dostarczających dane, jednocześnie pobierając opłaty od tych, którzy je konsumują.
Nuklai wspiera m.in. tokenizację RWA, analizując ogromne ilości informacji, które wpływają na ich wycenę. Z tego powodu obok sieci publicznej można tworzyć także poufne sieci prywatne, chroniące wrażliwe dane.
Sensay (SNSY)
Sensay za pomocą AI tworzy na blockchainie realistyczne repliki swoich użytkowników. Te cyfrowe bliźniaki są zdolne do samodzielnych interakcji.
Mogą to być np. cyfrowe repliki bliskich postaci i terapeutyczne chatboty do opieki nad osobami z demencją. Innym zastosowaniem są realistyczne postacie NPC w grach czy awatary byłych pracowników firmy, zachowujące ich pamięć i wiedzę ekspercką.
Wizją Sensay jest umożliwienie pewnego rodzaju nieśmiertelności, w której cyfrowe repliki nadal wchodzą w interakcje długo po fizycznej śmierci jednostki.
Istnieją dwie główne witryny projektu: Sensay.io do prezentacji technologii oraz Snsy.ai dla inwestorów i posiadaczy tokenów.
Rynek AI ewoluuje w szybkim tempie, niebezpiecznie zbliżając nas do wizji znanych z serialu Black Mirror. Przyszłość nie zależy od nas, możemy jednak starać się ją zrozumieć i stać się jej częścią. Jeśli nie nastąpi koniec świata, AI zostanie z nami na stałe, zdecydowanie zatem warto poznać się bliżej.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.
Powiązane wpisy:
Poznaj perspektywy inwestycyjne na 2025 rok w trakcie XTB Investing Masterclass 
Sprawdź najlepsze airdropy kryptowalut na 2023 rok 
Najlepsze książki o inwestowaniu i giełdzie – Przegląd pozycji 
Czym są ekologiczne kryptowaluty? Poznaj TOP 10 najpopularniejszych 
Czym są boty do handlu kryptowalutami? Top 7 najlepszych 
Top 25: darmowe narzędzia do analizy kryptowalut 
NFT na światowym rynku sztuki 
Krewetki i wieloryby na rynku krypto 
Czym jest FUD na rynku kryptowalut? 
Astrologia a inwestowania na rynku kryptowalut
