Ethereum to drugi najważniejszy blockchain świata, zaraz po Bitcoinie. Są zresztą tacy, którzy to ETH stawiają na pierwszym miejscu… Sprawdźmy dokładnie, jak wygląda ten ekosystem, jakie ma wady i zalety i co oferuje. A na koniec zobaczymy, czy wciąż pozwala zarobić swoim użytkownikom i inwestorom.
Kurs Ethereum
(ETH/PLN)
10 445,27 PLN
(2 685,16 USD)
Zmiana ceny (24h)
2,14% (+219,12 PLN)
Ranking
2
1h
-1,25%
24h
2,14%
7d
4,83%
14d
3,00%
30d
2,84%
200d
-17,70%
1y
47,72%
Kapitalizacja
323 433 060 494 USD
Zmiana kapitalizacji (24h)
2,31%
Max cena (24h)
2 719,88 USD
Min cena (24h)
2 606,63 USD
Wolumen (24h)
25 622 653 459 USD
Historyczne maksimum
4 878,26 USD (2021-11, -44,72%)
Ilość w obrocie
120 406 284 ETH
Ilość maksymalna
120 406 284 ETH
Za 100 PLN kupisz 0,0096 ETH
Strona projektu: www.ethereum.org
Ostatnia aktualizacja 2024-10-30 16:39
Wykres kryptowaluty Ethereum
Co to jest Ethereum?
Ethereum to zdecentralizowana platforma oparta o blockchain, pozwalająca na uruchamianie smartkontraktów i zdecentralizowanych aplikacji (dApps). Jest to rozległy ekosystem, obsługujący tysiące aplikacji z dziedziny finansów, NFT, rozrywki czy przetwarzania danych. Sieć wykorzystuje mechanizm konsensusu, obecnie oparty o Proof of Stake, aby zapewnić bezpieczeństwo i weryfikować poprawność transakcji.
Celem Ethereum jest ulepszenie wizji blockchaina, oferowanej przez Bitcoina. BTC to fenomenalna koncepcja, oferująca zdecentralizowaną księgę rachunkową i bezpieczne, odporne na cenzurę transfery kryptowalut. Do tego został stworzony i świetnie pełni tę rolę. Ethereum natomiast poszło krok dalej, stając się swego rodzaju ogólnoświatowym komputerem, mogącym przetwarzać dowolne transakcje.
Ta zdecentralizowana sieć, pozwalającą na wykorzystanie zasobów cyfrowych, nie ma organu zarządzającego (choć z uwagą słuchany jest głos jej założyciela, Vitalika Buterina). Do korzystania z niej wymagana jest natywna kryptowaluta ETH, pozwalająca na wykorzystanie wirtualnej maszyny Ethereum (EVM), przetwarzającej polecenia użytkowników.
Choć nazwa sieci to Ethereum, a jej waluty to Ether (ETH), w praktyce te nazwy często używane są wymiennie.
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- analiza różnic między Bitcoinem a Ethereum
- czym właściwie jest blockchain
- dlaczego tak ważna jest decentralizacja blockchain i krypto
- poza BTC i ETH – omawiamy fenomen altcoinów
Historia powstania i ewolucja ekosystemu
Założenia Ethereum powstały w roku 2013, a sama sieć została uruchomiona w 2015 r. Twórcą projektu był Vitalik Buterin, wspomagany przez Gavina Wooda (później PolkaDot), Jeffreya Wilcke czy Charlesa Hoskinsona (Cardano).
Ethereum zostało zaprojektowane jako platforma dla zdecentralizowanych aplikacji, co miało stać się przełomem w branży blockchain. Rozwój projektu został sfinansowany ofertą tokenów (ICO) w 2014 r., w wyniku której zebrano ponad 18 milionów dolarów.
Historię projektu wyznaczają kolejne hardforki, będące aktualizacjami sieci. Niektóre z nich były planowane dla wprowadzenia nowych funkcji, inne były awaryjnym wyjściem z trudnej sytuacji. Pierwszy poważny hard fork miał miejsce w 2016 r. po ataku na The DAO, w wyniku którego skradziono 3,6 miliona ETH. Aby zażegnać kryzysową sytuację, zapadła decyzja o hardforku, w którego wyniku powstały dwa odrębne łańcuchy: Ethereum (ETH) i Ethereum Classic (ETC).
Celowa i zaplanowana była natomiast seria aktualizacji sieci w latach 2020-22, mająca na celu zwiększenie jej skalowalności. Przy okazji pojawiło się określenie Ethereum 2.0, oznaczające nową, bardziej wydajną wersję protokołu.
Ethereum 2.0 wdrażano etapami, ze stopniowym wprowadzaniem nowych funkcji, aby zapewnić płynne przejście z istniejącego wówczas ekosystemu do zaktualizowanej sieci. Proces obejmował trzy główne etapy:
- Uruchomienie łańcucha Beacon Chain (PoS), który przez dwa lata działał równolegle z siecią główną Ethereum (PoW).
- Wprowadzenie shardingu, który stopniowo ułatwiał przetwarzanie transakcji.
- Zakończenie fuzji (The Merge) podczas której Beacon Chain i główna sieć Ethereum zostały połączone.
Przejście na PoS zmniejszyło zużycie energii przez sieć o 99,9%, przez co bardzo mocno spadł ślad węglowy Ethereum.
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- czym są i jak działają hardforki
- analiza mechanizmów Proof of Work oraz Proof of Stake
- czemu służy stakowanie tokenów
- opis i losy Ethereum Classic
Architektura i technika Ethereum
Na blockchain Ethereum składa się wiele komponentów: wirtualna maszyna (EVM) smartkontrakty, dApps, moneta ETH, tokeny ERC-20, mechanizm konsensusu (PoS) itd. Zapoznajmy się z nimi bliżej.
- Ether (ETH) – natywna kryptowaluta tej sieci. Jest środkiem rozliczeniowym, płaconym za przetwarzanie transakcji czy uruchomienie dApps, jednocześnie motywując walidatorów do pracy.
- Smartkontrakty – automatycznie działające mini programy, napisane w języku programowania Solidity i osadzone na blockchainie. Służą automatyzacji działań bez polegania na pośrednikach i organach centralnych.
- dApps – aplikacje, umożliwiające obsługę zbioru smartkontraktów za pomocą interfejsu. Pozwalają ma tworzenia nowatorskich rozwiązań, opartych na kodzie zabezpieczonym przed manipulacją.
- EVM – dotychczasowe środowisko, pozwalające na uruchamianie smartkontraktów. EVM jest zdecentralizowana i potrafi wykonywać dowolne obliczenia, które można wyrazić algorytmicznie
- eWASM – Ethereum WebAssembly, nowa maszyna wirtualna, poprawiająca efektywność przetwarzania smartkontraktów. Docelowo zastąpi EVM.
- Bloki – zbiory zweryfikowanych transakcji, zawierające odniesienie do poprzedniego bloku. Tworzą one strukturę przypominającą łańcuch, stąd nazwa blockchain.
- Konsensus – zazwyczaj oznacza uzgodniony przez walidatorów zapis transakcji, choć dotyczy także każdej decyzji podejmowanej w sieci.
- Walidatorzy – wybrane węzły, odpowiedzialne za tworzenie nowych bloków i zatwierdzanie transakcji. Na ich wybór bardzo duży wpływ ma ilość stakowanych monet ETH.
- Węzły – szkielet sieci Ethereum. Są komputery osobiste i serwery, przyłączone do sieci Ethereum. Istnieją różne typy węzłów: pełne, lekkie, archiwalne.
- Adresy – konta użytkownika, pozwalające na przechowywanie ETH oraz wchodzenie w interakcję ze smartkontraktami. Istnieją dwa rodzaje kont: będące własnością zewnętrzną (EOA – kontrolowane przez klucze prywatne) i kontraktowe (zarządzane przez smartkontrakty).
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- jak działa EVM
- czym jest drzewo Merkle
- jak funkcjonują dApps
- czym są rozwiązania warstwy 2
Przypadki użycia
Chociaż Bitcoin jest królem krypto, to Ethereum wytycza kierunki rozwoju. Jest pierwszą zdecentralizowaną platformą smartkontraktów i choć pojawiło się wielu silnych konkurentów, jego przewaga pierwszego gracza wciąż jest wystarczająca. To tutaj pojawiają się nowe trendy i rodzą nowe gałęzie przemysłu blockchain. Najważniejsze z nich to:
- DeFi (zdecentralizowane finanse). Ethereum jest szkieletem DeFi i odegrało kluczową rolę w tworzeniu nowych usług finansowych. Umożliwiło powstanie nowego, otwartego ekosystemu finansowego, działającego niezależnie od banków i pośredników.
- NFT (tokeny niewymienne). Mimo sporych kosztów transakcji, to wciąż Ethereum jest główną platformą tworzenia i wymiany NFT. Najcenniejsze kolekcje jak BoredApes czy CryptoPunks mają korzenie w tym ekosystemie i raczej go nie opuszczą.
- ICO (wstępne oferty tokenów). Powstanie Ethereum było punktem zwrotnym w pozyskiwaniu funduszy przez projekty blockchain. Szał ICO, zapoczątkowany w roku 2017 umożliwił powstanie tysięcy startupów. Wiele z nich nie przetrwało próby czasu, jednak takie projekty jak Chainlink, Filecoin, BNB czy EOS są z nami do dzisiaj.
- Tokeny ERC-20. Ten standard udowodnił, że nie trzeba tworzyć całej sieci, by móc wyemitować swój token. Stanowiło to łatwy sposób na wejście na rynek dla wielu zespołów programistów. Obok wielu efemerycznych tokenów, powstały w ten sposób także te powszechnie znane: UNI, MATIC, GRT czy AAVE.
Zastosowań jest naturalnie znacznie więcej. Przetwarzanie danych, choć zaowocowało powstaniem nowych sieci, zaczynało się właśnie na Ethereum, podobnie jak projekty Play2Earn.
Największą zasługą Ethereum jest jego wpływ na rozwój projektów open source. Wzmocniło ono etos społeczności blockchain, gdzie prawie wszystko jest jawne i możliwe do darmowego użycia.
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- czym są i jak działają stablecoiny
- wyjaśnienie, czym jest Web3
- na czym polega tokenizacja
- co to jest Metaverse
Zalety i wady blockchaina Ethereum
Silne strony
- jest największą platformą smartkontraktów na świecie
- ma silną markę i liczną, produktywną społeczność
- jest użyteczny i ma bardzo wiele różnorodnych zastosowań
- pozwala na transakcje bez pośredników i cenzury
- jest bezpieczny i sprawdzony przez lata
- stale się rozwija i staje się bardziej wydajny
- po wprowadzeniu PoS jest przyjazny dla środowiska
Słabe strony
- wciąż znacząco ustępuje wydajnością wielu innym sieciom Layer 1
- wysokie opłaty hamują jego szerokie wykorzystanie
- liquid staking prowadzi do centralizacji łańcucha
- język Solidity ma ograniczone możliwości i jest mało przyjazny
- wymaga wiedzy, aby w pełni korzystać jego możliwości
- istnieje potencjalne niebezpieczeństwo kłopotów ze strony SEC
- skomplikowany proces aktualizowania sieci bez jej wyłączania
Kryptowaluta Ethereum (ETH)
Choć Ethereum jest bardzo rozbudowanym systemem, dla niektórych i tak liczy się tylko cena ETH. Jak wygląda sprawa?
Patrząc z perspektywy, inwestycja w ETH była najlepszą rzeczą, którą mogliśmy zrobić przez wiele kolejnych lat. Każdy dolar, zainwestowany w ICO 10 lat temu przyniósłby nam zysk w wysokości prawie 8500 dolarów po cenach z początku 2024. Zresztą, zakup ETH opłacałby się prawie zawsze, może z wyjątkiem okresu 2021-2022.
Powodem wzrostu kursu Ethereum jest trwały, silny popyt na tę monetę. Wynika on zarówno z zakupów małych inwestorów, rosnącego zainteresowania instytucji, uruchomienia ETF, jak i naturalnego zapotrzebowania. Każda transakcja wymaga uiszczenia opłaty za gaz, przekraczającej nieraz kilkadziesiąt dolarów. Także programiści, chcący korzystać z usług sieci, musza przygotować się na konieczność ich opłacania.
Przejście z PoW na PoS znacznie zmieniło podaż ETH. Przed zmianą górnicy wydobywali około 13 000 ETH dziennie, zaś roczna stopa inflacji przekraczała 4,5%. Po wdrożeniu PoS rolę górników przejęli walidatorzy, emisja spadła o prawie 90% zaś inflacja wynosi obecnie około 0,5%.
Warto dodać, że ETH wydane na opłaty transakcyjne ulegają spaleniu, co zmniejsza ilość monet w obiegu. W dni o dużym wolumenie transakcji spalanie może zrównoważyć dzienną emisję ETH, prowadząc w ten sposób do deflacji. Dzieje się tak mimo faktu, że ETH nie ma określonego limitu monet, które mogą zostać wprowadzone do obiegu.
Nie da się zagwarantować, że kurs Ethereum będzie stale rosnąć, zależy to bowiem zarówno od ogólnej sytuacji na rynku krypto, jak i rozwoju konkurencyjnych blockchainów Layer 1. Tym niemniej część społeczności krypto jest przekonana, że rozwój sieci niebawem doprowadzi do tzw. flippeningu, czyli wzrostu kapitalizacji rynkowej Ethereum powyżej kapitalizacji Bitcoina.
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- czym jest tokenomika krypto
- dlaczego ważny jest TVL projektu
- jak wygląda budowa portfolio monet
- co zmienia powstanie krypto ETF
Jak i gdzie kupić Ether (ETH)?
Ethereum jest dostępne literalnie wszędzie. Nie ma chyba giełdy krypto ani DEXa, gdzie nie moglibyśmy kupić tej monety. Wolumeny są ogromne, płynność doskonała, spready minimalne. Jedynym minusem może być opłata za gaz, jeśli zamiast korzystać z giełdy, zdecydujemy się na zakupy na DeFi. Waluta dostępna jest także za złotówki na takich platformach jak Zonda czy Kanga.
Problemem nie będzie także przechowywanie, gdyż 95% portfeli jest kompatybilnych z Ethereum. Jedyne o czym powinniśmy pamiętać, to zachowanie zasad bezpieczeństwa i nie ujawnianie nikomu naszego klucza prywatnego.
Kapitalizacja Ethereum na początku 2024 przekracza 300 miliardów dolarów, stanowiąc 17% całego rynku kryptowalut.
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- nasz ranking najlepszych giełd
- zasady używania i opis wybranych DEXów
- jak wybrać najlepszy portfel krypto
- jak nie dać się oszukać na zakupach
Najbliższe plany
Choć zrobiono już bardzo wiele, Ethereum czeka jeszcze wiele pracy. Jesteśmy na progu masowej adpocji – trzeba jednak przejść od niszowej technologii używanej przez niewielu do platformy dla masowego użytkownika. Konieczna jest ogromna skalowalność sieci, połączona z ułatwieniem jej obsługi.
Pogodzenie tych celów nie jest łatwe. Technologia staje się coraz bardziej skomplikowana, a jej modyfikacja coraz trudniejsza. Jednocześnie jest ona niezbędna, by Ethereum mogło odnieść globalny sukces. Rozumie to jego twórca, który za najważniejsze uważa trzy zmiany.
- Skalowanie: warstwa 2 i rollupy. Wprowadzenie Ethereum 2.0 to dopiero początek drogi. Obsługa rosnącego ruchu wymaga nie tylko shardingu, ale i masowego użycia rozwiązań Layer 2, przede wszystkim opartych o rollupy. Jak wskazują dane L2Beat, ich użycie rośnie z każdym miesiącem.
- Bezpieczeństwo: portfele oparte o smartkontrakty. Obecne portfele krypto są kłopotliwe w użyciu, a ich nieostrożne używanie może doprowadzić do utraty środków. Z tego względu Vitalik proponuje wprowadzenie inteligentnych portfeli, bezpieczniejszych w użyciu. Mogą być one oparte o smartkontrakty i wyposażone w funkcję Social Recovery. Dodatkową funkcjonalnością może być automatyzacja złożonego procesu wykonywania transakcji (ERC-4337).
- Prywatność: dyskrecja w granicach prawa. Nie każdy chce, aby jego transakcje blockchain były widoczne dla każdego. Jednocześnie władze chcą możliwości kontroli transferów krypto, aby zapobiec nielegalnej działalności. Rozwiązaniem może być proponowana funkcja Stealth, tworząca unikalne adresy dla każdej transakcji. Problemem pozostaje takie jej wdrożenie, które będzie do przyjęcia dla rządów.
Dodatkowe informacje znajdziesz w poniższych linkach:
- wojna rollupów: ZK-Rollups kontra Optimistic
- CBDC: kryptowaluty pod kontrola
Ethereum – opinie, fakty, ciekawostki
Dobra opinia o Ethereum nieco ucierpiała po uruchomieniu gry CryptoKitties opartej o ten blockchain. Stała się ona tak popularna, że spowodowała znaczne przeciążenie sieci.
Przed założeniem Ethereum Vitalik Buterin próbował wnieść wkład do społeczności Bitcoin, przesyłając swoje propozycje ulepszeń. Jego pomysły zostały odrzucone, co spowodowało opracowanie koncepcji Ethereum jako alternatywy dla Bitcoina.
Sieć ma własny zdecentralizowany system nazw domen o nazwie Ethereum Name Service (ENS). Użytkownicy mogą rejestrować nazwy domen kończące się na .eth, co ułatwia interakcję z blockchainem.
Ethereum to znacznie więcej niż kryptowaluta ETH. Ta sieć stała się głównym ośrodkiem, skupiającym innowacje i ulepszenia łańcuchów bloków. Czy oznacza to, że stanie się najważniejszym blockchainem świata, usuwając w cień Bitcoina? Nie wiadomo, jednak z pewnością pozostanie punktem odniesienia branży przez najbliższe lata.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy ETH jest bezpieczne?
Ethereum jako sieć jest bezpiecznym systemem. Nie oznacza to jednak, że można bezpiecznie inwestować w ETH – jego cena może gwałtownie spaść, jak każdej innej kryptowaluty.
Co jest lepsze: Ethereum czy Bitcoin?
To dwa największe blockchainy świata, mają jednak różne zastosowania. Bitcoin jest niezależnym od władz magazynem wartości, podczas gdy Ethereum rodzajem globalnego komputera.
Jak inwestować w kryptowalutę Ethereum?
Najprostszym wyjściem jest zakup ETH na giełdzie kryptowalut lub na DEX – w tym drugim wypadku dojdą nam opłaty za gaz.
Ile kosztuje wysłanie 1 ETH?
Zależy to od obciążenia sieci, różnego w zależności od pory i dnia tygodnia. Na początku 2024 opłata zawiera się w widełkach 2-20$.
Inwestowanie jest ryzykowne. Inwestuj odpowiedzialnie.