Ostatnie miesiące i lata pokazały, że nie wszystkie stablecoiny są tak stabilne i odporne na wstrząsy, jak się spodziewano. Warto zaktualizować swoje wiadomości i sprawdzić, które sprawują się najlepiej w roku 2023.
Czym tak naprawdę są stablecoiny
Co to jest stablecoin? Definicja mówi, że jest to kryptowaluta, powiązana ze stabilnym, bazowym aktywem. Może to być dolar amerykański, euro czy złoto.
Wartość takiego stablecoina ściśle odpowiada (przynajmniej w teorii) wartości instrumentu bazowego. Złoto rośnie – token Paxos Gold (PAXG) śledzący cenę złota również drożeje. Kurs USD spada, token stablecoina USDT również spada. Niektórzy do kategorii stablecoinów zaliczają również aktywa oparte na Bitcoinie, argumentując, że 1 WBTC = 1 BTC, są jednak w tej materii pewne wątpliwości.
Stablecoiny stanowią wygodne połączenie świata kryptowalut i zwykłych walut fiducjarnych (inaczej fiat – złotówek, dolarów czy funtów). Ich oparcie na tradycyjnych aktywach znacznie redukuje zmienność cen, charakterystyczną dla innych kryptowalut. Pozwala to na lepsze wykorzystanie cyfrowego pieniądza, choćby w codziennych płatnościach.
Lista najpopularniejszych stablecoinów
Pierwszy stablecoin, Tether (USDT) pojawił się na rynku w początkach roku 2015. Podobnie jak w przypadku Bitcoina, przewaga pierwszego gracza pozwoliła mu na utrzymanie dominującej pozycji do dzisiaj. Mimo jednak, że pozostaje największy, musi liczyć się z konkurencją innych projektów. Zobaczmy, jak wygląda lista najpopularniejszych stablecoinów w połowie roku 2023.
| Moneta | Nazwa | Rezerwy | Opis |
| USDT | Tether | USD | Największy, najstarszy, wciąż nie całkiem przejrzysty. Mimo podejrzeń o brak pełnej wypłacalności wciąż nr 1 w krypto. Ostatnie sprawozdania mówią o wzroście jakości zabezpieczeń. Nasz tekst o USDT. |
| USDC | USD Coin | USD | Drugi co do wielkości. Projekt wspierany przez wiele istotnych instytucji w rodzaju Goldman Sachs czy Coinbase. Na chwilę stracił peg po zamieszaniu wokół Silicon Valley Bank i Silvergate Bank, jednak sytuacja po kilku dniach wróciła do normy. Nasz tekst o USDC. |
| BUSD | Binance USD | USD | Stablecoin powiązany z największą giełdę krypto – Binance. Do niedawna emitowany we współpracy z Paxos, który jednak zakończył współpracę. Losy BUSD ściśle powiązane są z solidnością i wypłacalnością Binance, dotąd niekwestionowaną. Nasz tekst o BUSD. |
| DAI | Dai | Krypto | Zdecentralizowany stablecoin, zabezpieczony kryptowalutami deponowanymi przez użytkowników. Obok ETH duży udział w zabezpieczeniu (32%) ma USDC, co przełożyło się na chwilową utratę pegu w marcu 2023 r. Nasz tekst o DAI. |
| TUSD | TrueUSD | USD | Ściśle regulowany stablecoin, oferujący bardzo dobrą jakość zabezpieczeń. Każdy dolar nie tylko w teorii, ale i w praktyce zabezpieczony depozytem dolarowym. Ostatnio krążą (zdementowane) plotki o potajemnym przejęciu TUSD przez Justina Suna, co mogłoby obniżyć jego wiarygodność. Nasz tekst o TUSD. |
| USDP | Pax Dollar | USD | Token emitowany przez uznaną, licencjonowaną firmę Paxos, uważany za bezpieczny. Dobra renoma nie uchroniła jednak firmy przed pozwaniem przez SEC za jego zdaniem nieprawidłową emisję BUSD wspólnie z Binance. |
| FRAX | Frax | Krypto | Protokół, pierwotnie emitujący stablecoin częściowo zabezpieczony kryptowalutami a częściowo algorytmicznie. Ostatnio zadeklarował ewolucję w kierunku całkowitego pokrycia emisji rezerwami. Obecny wskaźnik zabezpieczenia wynosi 94,7%. Nasz tekst o FRAX. |
| USDD | USDD | Krypto | Stablecoin emitowany przez Tron DAO, powiązane z jego założycielem, Justinem Sunem, a pośrednio innymi jego biznesami jak giełdy Poloniex czy Huobi. Zabezpieczony przez rezerwy BTC, USDT i TRX, ale również zarządzany algorytmicznie. Kilka razy na krótko stracił peg 1:1. |
| GUSD | Gemini Dollar | USD | Jak głosi strona www, GUSD zabezpieczony jest w pełni gotówką lub jej ekwiwalentami. Moneta emitowana jest jednak przez mającą ostatnio kłopoty giełdę Gemini. Jest ona powiązana z upadłą firmą krypto Genesis, co nie nastraja przychylnie inwestorów. |
| PAXG | Pax Gold | Złoto | Cyfrowy ekwiwalent uncji złota, emitowany przez Paxos, wymienny na fizyczny metal (choć tylko w sztabach 400 uncji). Inwestycja wysoce wiarygodna, jednak mogąca podlegać restrykcjom, jeśli np. USA zabronią wymiany tokenów na złoto fizyczne. Nasz tekst o PAXG. |
Dlaczego powstały, komu i do czego są potrzebne?
Kryptowaluty są jednym z najmniej stabilnych aktywów, dostępnych na rynku finansowym. Nawet Bitcoin, mający kapitalizację setek miliardów dolarów, potrafi spaść o połowę w ciągu trzech miesięcy (kwiecień-lipiec 2021 r.), a następnie zarobić przeszło 100% (lipiec-listopad 2021 r.). Fantastyczny rynek dla spekulantów, ale nieprzyjazny dla bardziej konserwatywnych funduszy inwestycyjnych. Niemożliwe jest również rozliczanie poważnych transakcji w tak niestabilnej walucie.
Stablecoiny powstały, aby umożliwić utrzymanie wartości podczas operowania na rynku kryptowalut. Czyni to ten rynek bardziej przewidywalnym i przyjaznym dla firm i instytucji finansowych.
Podstawowe funkcje stablecoinów obejmują:
- wygodny pomost między rynkiem tradycyjnych finansów i krypto,
- stabilny środek wymiany wartości, również w transakcjach międzynarodowych,
- możliwość transferu dowolnej sumy przy minimalnych kosztach,
- rozliczenia finansowe 24/7, bez ograniczenia do sesji bankowych i godzin pracy,
- szansa “zaparkowania” pieniędzy na czas turbulencji rynkowych,
- możliwość zarabiania na rynkach DeFi,
- obniżenie bariery wejścia do systemu finansowego – wystarczy smartfon.
Powoduje to, że stablecoiny są równie przydatne wielkim firmom inwestycyjnym, codziennie przerzucającym miliardy dolarów, jak i ubogim imigrantom, mogącym tanio przesłać rodzinie zarobione pieniądze.
Rodzaje stablecoinów
Istnieje kilka rodzajów stabilnych monet. Zazwyczaj wykorzystują one jeden z poniższych modeli:
- Oparcie o rezerwy walutowe, najczęściej USD. W uproszczeniu: 1$ który wpływa na konto emitenta, powoduje wygenerowanie 1$ w stablecoinach. Takie monety powiązane są z jedną, konkretną walutą fiducjarną, jak dolar, euro czy yuan. Przykłady: Tether, USD Coin.
- Zabezpieczenie towarami. Są one powiązane z wartością towarów, jak metale szlachetne czy surowce (np. ropa). Każdy emitent ma swoje zasady utrzymywania rezerw, co przekłada się na ich wiarygodność. Przykłady: Pax Gold, Tether Gold.
- Wsparcie kryptowalutami. W tym modelu wybicie stablecoina jest możliwe tylko, jeśli dostarczymy w innych kryptowalutach zabezpieczenie przekraczające jego wartość. Ta nadwyżka jest konieczna, aby stablecoin nie stracił na wartości w wypadku spadku ceny aktywów bazowych. Przykłady: DAI, USDD.
- Stablecoiny algorytmiczne. W pewnym sensie również wsparte na krypto, przy czym przeważającą część zabezpieczenia stanowi własny token danego protokołu. W tego typu stablecoinach podaż dostosowuje się automatycznie: jeśli cena monety spadnie poniżej ustalonej wartości, smartkontrakt wymusza spadek podaży i odwrotnie. Przykłady: Ampleforth, UST.
- Hybrydowe. Ponieważ każdy z powyższych modeli ma swoje słabości, pojawiły się próby łączenia powyższych metod. Sztandarowym przykładem był tu FRAX, który wymagając 80% pokrycia w krypto, pozostałe 20% generował w sposób algorytmiczny. Obecnie DAO przegłosowało jednak propozycję FIP-188, zmierzającą co oparcia monety w 100% o zdeponowane krypto.
Ampleforth to algorytmiczny stablecoin, który wykorzystuje unikalny mechanizm „elastycznej podaży”. Polega ona na dostosowywaniu podaży tokenów do popytu poprzez zwiększanie lub zmniejszanie salda tokenów… w portfelach użytkowników.
Czy stablecoiny są bezpieczne?
To pytanie za setki miliardów dolarów, a jedyna prawdziwa odpowiedź brzmi – nie wiadomo. Katalog potencjalnych zagrożeń jest rozmaity:
- Regulacje. Póki co rządy mają monopol na kreację pieniądza i niechętnie patrzą na jego naruszanie. Skoro upadł projekt forsowany przez Facebooka (Libra/Diem), to może też każdy inny.
- Niewypłacalność emitenta. Jeśli 100% tokenów ma pokrycie, nie ma problemu. Ale czy na pewno ma? Nawet audyty smartkontraktów wykonane przez renomowane firmy nie dają takiej gwarancji. Enron też miał papiery w porządku.
- Kłopoty banków. Nawet solidny projekt może mieć problemy, jeśli zbankrutują jego kontrahenci. To właśnie spotkało USDC, kiedy upadły Silicon Valley Bank i Silvergate Bank, przechowujące łącznie miliardy dolarów jego rezerw.
- Ryzyko centralizacji. Sytuacja jak w przypadku banku – nasze pieniądze nie są już nasze, mamy tylko roszczenie o zwrot danej sumy. Wpłacone środki mogą np. zostać zablokowane jeśli nasz adres przypadkiem trafi na czarną listę.
- Błędy smartkontraktów. Zawsze istnieje ryzyko, że algorytm, który stoi za stablecoinem zawiedzie. Nie ma ludzi nieomylnych, a kiedy chodzi o miliardy dolarów, hakerzy postarają się na 110%
- Manipulacje rynkowe. Terra i UST miały fatalne założenia, ale raczej nie upadły same z siebie. Istnieją teorie, że ich upadek został wywołany sztucznie w celu zarobienia ogromnych pieniędzy na shortowaniu tokenów.
- Błędny model ekonomiczny. Nawet jednak, gdyby Terra Luna nie została zaatakowana, miałaby poważne problemy. Sytuacja, w której Anchor Protocol oferował nawet 20% zysku na stablecoinie, był nie do utrzymania na dłuższą metę. Ktoś musi ponosić koszty, żeby ktoś zyskiwał.
Powyższa lista robi wrażenie, nie należy jednak popadać w paranoję i natychmiast zamieniać stablecoinów na złotówki. 😉
Dla bezpieczeństwa należy zadbać o dywersyfikację swoich zasobów między kilka stablecoinów, a część środków trzymać w BTC. Owszem, może on spaść o połowę, ale nie do zera. Warto odrobić lekcję z upadku UST i Terra Luna.
Stablecoiny a podatki
Jak wiadomo, pewna jest jedynie śmierć i podatki. O ile jednak sprzedaż naszego BTC za dolary czy złotówki jest zdarzeniem podatkowym – to jego sprzedaż za USDT czy BUSD jest po prostu zamianą jednego krypto na drugie.
Oznacza to, że mogłeś zarobić 1000% na ostatniej hossie, sprzedać altcoiny za stable, poczekać, w styczniu 2023 kupić BTC, do kwietnia podwoić inwestycję, ponownie kupić stable – i nie zapłacić grosza podatku. W dodatku całkowicie legalnie! Zapłacisz dopiero, kiedy postanowisz zamienić stable na złotówki lub inną walutę fiat.
Na marginesie – polskie rozwiązania, mimo że nieco kulawe, są całkiem korzystne na tle wielu krajów. W Indiach zapłacisz 30% podatku od każdej zyskownej transakcji!
Gdzie kupić i jak przechowywać stablecoiny?
Tu obowiązują te same zasady, co dla całej reszty kryptowalut. Zakupy możemy zrobić na giełdach kryptowalut (np. Binance, Coinbase, Kucoin) oraz DEXach (Uniswap, SushiSwap, PancakeSwap). Różnice szczegółowo omawialiśmy w naszym tekście CeFi kontra DeFi.
Jeśli jesteśmy mniej zaawansowani, możemy skorzystać z oferty giełd Zonda lub Kanga, których zaletą jest obsługa w języku polskim i możliwe rozliczenia w złotówkach. Zakup niektórych stabli wprowadził także Revolut.
Przechowywanie stablecoinów podlega tym samym zasadom, co cała reszta krypto. Najbezpieczniejszy jest portfel hardware, w którym każda transakcja musi zostać potwierdzona na zewnętrznym urządzeniu. Chroni nas to przed stratą, jeśli nieopatrznie przyznamy hakerowi dostęp do naszego portfela. Standardem branży są urządzenia Ledger i Trezor.
Połączenie elastyczności krypto ze stabilnością tradycyjnych aktywów okazało się strzałem w dziesiątkę. Stable stały się bardzo przydatnym pomostem, integrującym te dwa światy. Miejmy tylko nadzieję, że rządy nie będą próbowały poprawić tego dobrze działającego mechanizmu za pomocą restrykcyjnych przepisów.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Który stablecoin jest najbezpieczniejszy?
Trudne pytanie, każdy z nich może mieć problemy, o których jeszcze nie wiemy. Z tym zastrzeżeniem warto rozważyć dywersyfikację między USDC, TUSD i DAI. Pewną część można alokować także w cyfrowe złoto PAXG oraz naturalnie w BTC.
Gdzie trzymać stablecoiny?
Od najbardziej do najmniej pewnych miejsc: portfel hardware, Metamask lub inny portfel z kluczem prywatnym, konto Revolut, giełda.
Po co kupować stablecoiny?
Stable przydadzą ci się jako pomost między krypto a walutami fiat, do przeczekania sezonu spadków w krypto, wykonywania płatności oraz do generowania zysków na DeFi.
Czy Ethereum to stablecoin?
Zdecydowanie nie. Ethereum podlega znacznym wahaniom wartości, na przestrzeni ostatniego roku jego cena oscylowała w zakresie 995$ do 2150$.
Który stablecoin jest lepszy – USDT czy USDC?
Hmmm… USDT ma znacznie większą kapitalizację, a jego ostatnie sprawozdanie ze stanu rezerw wygląda zachęcająco. USDC jest jednak bardzo dobrze notowany wśród najpoważniejszych firm i dlatego skłaniałbym się raczej ku niemu.
Czy USDT jest bezpieczny?
Plotki o tym, że rezerwy USDT nie pokrywają jego aktywów krążą od lat. Ujmijmy to tak: nie trzymałbym w nim oszczędności życia, jednak do obracania mniejszymi kwotami będzie OK.
Jakie stablecoiny kupimy na Binance?
Wszystkie najważniejsze: USDT, USDC, BUSD, DAI, TUSD, USDT a nawet PAXG.
Jakie stablecoiny możemy przechowywać na portfelu Ledger i Trezor?
Z pierwszej dziesiątki, wymienionej wcześniej w tabelce, praktycznie wszystkie. Niektóre z nich również na łańcuchach innych niż Ethereum (Algorand, Matic, Avalanche, Tron) co pozwoli nam zaoszczędzić na opłatach za gaz.
Powiązane wpisy:
Wszystko co musisz wiedzieć o altcoinach 
Tokeny ERC-20 – wszystko co musisz wiedzieć 
Wszystko co musisz wiedzieć o DeFi 
Koparki kryptowalut, wszystko co musisz wiedzieć 
Opcje Binance – wszystko co musisz wiedzieć. 18 pytań i odpowiedzi 
Wszystko co musisz wiedzieć o IDO 
Binance Labs – wszystko co musisz wiedzieć 
Dźwignia finansowa na forexie – wszystko, co musisz wiedzieć o lewarowaniu 
Kontrakty CFD – wszystko co musisz wiedzieć 
Wskaźnik MACD – wszystko co musisz o nim wiedzieć
